Vurig pleidooi van Marrit van der Schaar (Provincie Utrecht) om toekomstbestendig te (gaan) bouwen. Een visie, strategieën, nationale programma’s en gedragen KPI-sets zijn er al. Waar wachten we op?
En wat als we nu wél toekomstbestendig gaan bouwen?
![](/sites/default/files/styles/max_500/public/2024-06/duurzaam%20circulair%20bouwen%20shutterstock_2.jpg?itok=9zx6tjVP)
![Marrit van der Schaar](http://cms.acquire.nl/storage/ckfinder/images/Stedebouw%20%26%20Architectuur/Marrit-van-der-Schaar.jpg)
‘Op LinkedIn las ik de zoveelste oproep voor een breed gedragen visie op circulair bouwen, maar die visie is er toch al? Er zijn zelfs strategieën, nationale programma’s en gedragen KPI-sets. Resultaten van de samenwerking tussen verschillende initiatieven zoals Het Nieuwe Normaal, de Nationale Aanpak Biobased Bouwen en het convenant Toekomstbestendig Bouwen. Ook zijn er inmiddels een paar honderd koplopers die zich daar achter scharen. Alleen het ministerie van BZK en sommige brancheorganisaties delen die visie niet altijd. Hierdoor ontbreken de randvoorwaarden om toekomstbestendig te kunnen bouwen. Dat is echt iets anders dan weer roepen om een breed gedragen visie.
‘Breed gedragen’
Vanaf wanneer is iets ‘breed gedragen’? Op Europees niveau worden er richtlijnen gemaakt voor een toekomstbestendige gebouwde omgeving. Op landelijk niveau lopen er meerdere uitvoeringstrajecten, nota bene bekostigd vanuit het ministerie. Is dit politieke draagvlak dan breed gedragen? Of is het breed gedragen als de bouwende partijen het ook belangrijk vinden en willen en kunnen toepassen? Want ook daar is een vrij grote consensus over wat toekomstbestendig bouwen is. Of is het pas breed gedragen als de brancheorganisaties het roepen? Is dat niet lobby? En waar is dan de burger in dit verhaal? Zo rijst bij mij de vraag: wat is eigenlijk de plicht en rol van een overheid?
In artikel 22 van de Grondwet staat: “De overheid moet de volksgezondheid in Nederland bevorderen en ze moet zorgen voor voldoende goede woningen (…). Ze moet bevorderen, ze moet zorgen, ze moet voorwaarden scheppen.” Met andere woorden, er moeten woningen komen en die moeten goed zijn. Visie genoeg lijkt mij! En het scheppen van de randvoorwaarden om die woningen te kunnen realiseren is dus een taak van de overheid.
Normen en criteria
De markt vraagt ook om die voorwaarden. “Bepaal aan welke normen we moeten voldoen, zodat Nederland zich aan de verscheidene klimaatafspraken en akkoorden houdt. Stel daarbij de standaardcriteria en de bepalingsmethode vast. Dan gaan we het doen.” Inmiddels werken we al een jaar aan die standaardisering met BZK. Het raamwerk met criteria en een aanzet tot die normen liggen er al, maar het vaststellen door BZK lukt maar niet. Is de zorgplicht niet ook af en toe een lastige beslissing nemen?
Stel je eens voor: wat als we het wél doen? Na even wennen aan die nieuwe normen kunnen we blijven bouwen, weten we wat er nodig is (innovatie en investeringen), zijn we voorbereid op toekomstig EU-beleid en komt duurzaam bouwen eindelijk op gang. En de komst van die nieuwe woningen is winst voor de politiek, voor bouwende bedrijven, voor de bewoners zelf en ook voor de zorgverzekeraars, omdat het gezondere woningen zijn.
Het cliché - en dus breed gedragen - luidt: “In gelul kan je niet wonen” (Jan Schaefer). Laten we het daarom gewoon gaan doen.’
Marrit van der Schaar is senior projectleider Versnelling Woningbouw bij de provincie Utrecht en is dagelijks actief voor het Convenant Toekomstig Bouwen. Ze zet zich in om de spelregels van gebiedsontwikkeling zo aan te passen dat toekomstbestendig bouwen de norm wordt. Ze werkt actief samen met alle ketenpartners en brancheorganisaties en schuwt daarbij de moeilijke gesprekken niet. Haar motto: ‘Wees moedig in je ongemak’ (Typhoon).
Deze column verscheen recent in Stedebouw & Architectuur #3, thema Transformatie en Transities.
S&A #3 vind je als abonnee in je brievenbus en in onze bibliotheek. Nog geen abonnement? Surf dan naar deze pagina.
Bij het thema van dit artikel betrokken organisaties
Meer artikelen met dit thema
Kunststofkozijnenbranche werkt keihard aan circulaire doelstelling
2 nov 2023Grote fabrikanten en profielleveranciers in de Nederlandse kunststofkozijnenbranche zijn diep doordrongen van…
ARCHITECT@WORK voortaan jaarlijks in Amsterdam of Rotterdam
18 okt 2023De eerste editie van ARCHITECT@WORK The Netherlands in de metropoolregio Amsterdam was volgens de organisatie…
Seminar Circulair Ontwerpen: disruptieve toekomst materialen
17 okt 2023Met vooraanstaande experts uit de circulaire wereld wordt op donderdag 7 december in de Metaal Kathedraal (…
Circulair inspiratieboek toont opties voor schoolgebouwen
17 okt 2023Om te garanderen dat de bouwsector in 2050 volledig duurzaam en circulair is, staan er nog belangrijke…
Klimaatparken als concept voor meervoudig ruimtegebruik
6 okt 2023Klimaatparken en vertical farming kunnen bijdragen aan het oplossen van de ruimtelijke puzzel. Dit betoogt…
‘Draai kwesties om en ontdek nieuwe perspectieven’
2 okt 2023Terwijl de klimaatverandering ons met de neus op de groene feiten drukt, wordt er niet radicaal voor…
Circulariteit in de praktijk: van daadkracht naar draagvlak
26 sep 2023Het werkelijk toepassen van circulariteit is voor velen in de bouwsector nog steeds lastig. Bij adviesbureau…
Nieuw magazine boordevol natuurinclusieve onderwerpen
22 sep 2023Het nieuwe, digitale nummer van Stedebouw & Architectuur (thema Circulair & Natuurinclusief) staat…
Reactie toevoegen