Vurig pleidooi van Marrit van der Schaar (Provincie Utrecht) om toekomstbestendig te (gaan) bouwen. Een visie, strategieën, nationale programma’s en gedragen KPI-sets zijn er al. Waar wachten we op?
En wat als we nu wél toekomstbestendig gaan bouwen?
![](/sites/default/files/styles/max_500/public/2024-06/duurzaam%20circulair%20bouwen%20shutterstock_2.jpg?itok=9zx6tjVP)
![Marrit van der Schaar](http://cms.acquire.nl/storage/ckfinder/images/Stedebouw%20%26%20Architectuur/Marrit-van-der-Schaar.jpg)
‘Op LinkedIn las ik de zoveelste oproep voor een breed gedragen visie op circulair bouwen, maar die visie is er toch al? Er zijn zelfs strategieën, nationale programma’s en gedragen KPI-sets. Resultaten van de samenwerking tussen verschillende initiatieven zoals Het Nieuwe Normaal, de Nationale Aanpak Biobased Bouwen en het convenant Toekomstbestendig Bouwen. Ook zijn er inmiddels een paar honderd koplopers die zich daar achter scharen. Alleen het ministerie van BZK en sommige brancheorganisaties delen die visie niet altijd. Hierdoor ontbreken de randvoorwaarden om toekomstbestendig te kunnen bouwen. Dat is echt iets anders dan weer roepen om een breed gedragen visie.
‘Breed gedragen’
Vanaf wanneer is iets ‘breed gedragen’? Op Europees niveau worden er richtlijnen gemaakt voor een toekomstbestendige gebouwde omgeving. Op landelijk niveau lopen er meerdere uitvoeringstrajecten, nota bene bekostigd vanuit het ministerie. Is dit politieke draagvlak dan breed gedragen? Of is het breed gedragen als de bouwende partijen het ook belangrijk vinden en willen en kunnen toepassen? Want ook daar is een vrij grote consensus over wat toekomstbestendig bouwen is. Of is het pas breed gedragen als de brancheorganisaties het roepen? Is dat niet lobby? En waar is dan de burger in dit verhaal? Zo rijst bij mij de vraag: wat is eigenlijk de plicht en rol van een overheid?
In artikel 22 van de Grondwet staat: “De overheid moet de volksgezondheid in Nederland bevorderen en ze moet zorgen voor voldoende goede woningen (…). Ze moet bevorderen, ze moet zorgen, ze moet voorwaarden scheppen.” Met andere woorden, er moeten woningen komen en die moeten goed zijn. Visie genoeg lijkt mij! En het scheppen van de randvoorwaarden om die woningen te kunnen realiseren is dus een taak van de overheid.
Normen en criteria
De markt vraagt ook om die voorwaarden. “Bepaal aan welke normen we moeten voldoen, zodat Nederland zich aan de verscheidene klimaatafspraken en akkoorden houdt. Stel daarbij de standaardcriteria en de bepalingsmethode vast. Dan gaan we het doen.” Inmiddels werken we al een jaar aan die standaardisering met BZK. Het raamwerk met criteria en een aanzet tot die normen liggen er al, maar het vaststellen door BZK lukt maar niet. Is de zorgplicht niet ook af en toe een lastige beslissing nemen?
Stel je eens voor: wat als we het wél doen? Na even wennen aan die nieuwe normen kunnen we blijven bouwen, weten we wat er nodig is (innovatie en investeringen), zijn we voorbereid op toekomstig EU-beleid en komt duurzaam bouwen eindelijk op gang. En de komst van die nieuwe woningen is winst voor de politiek, voor bouwende bedrijven, voor de bewoners zelf en ook voor de zorgverzekeraars, omdat het gezondere woningen zijn.
Het cliché - en dus breed gedragen - luidt: “In gelul kan je niet wonen” (Jan Schaefer). Laten we het daarom gewoon gaan doen.’
Marrit van der Schaar is senior projectleider Versnelling Woningbouw bij de provincie Utrecht en is dagelijks actief voor het Convenant Toekomstig Bouwen. Ze zet zich in om de spelregels van gebiedsontwikkeling zo aan te passen dat toekomstbestendig bouwen de norm wordt. Ze werkt actief samen met alle ketenpartners en brancheorganisaties en schuwt daarbij de moeilijke gesprekken niet. Haar motto: ‘Wees moedig in je ongemak’ (Typhoon).
Deze column verscheen recent in Stedebouw & Architectuur #3, thema Transformatie en Transities.
S&A #3 vind je als abonnee in je brievenbus en in onze bibliotheek. Nog geen abonnement? Surf dan naar deze pagina.
Bij het thema van dit artikel betrokken organisaties
Meer artikelen met dit thema
Genomineerden VKG Architectuurprijs 2023
21 sep 2023Uit alle inzendingen voor de 13de editie van de VKG Architectuurprijs zijn zes projecten geselecteerd. Drie…
Circulair renoveren in de praktijk, met autoherstelbedrijf!
7 sep 2023Wat zijn de kansen en uitdagingen van circulair renoveren? Dat onderwerp stond afgelopen zomer centraal in een…
Start je ontwerp met donorgebouw van Gebouwenmarktplaats
30 aug 2023Het roer in de bouw moet radicaal om, vinden enkele vooraanstaande bouw- en circulaire experts. Daarom moeten…
Goed voorbeeld doet volgen
10 jul 2023Inspiratiedag Renovatie: Grote sprongen maken in woningbouw én utiliteit
3 jul 2023In dit tweede deel van een artikelenreeks over de Inspiratiedag Renovatie op 20 juni in The Next Level te…
Common Affairs bekroont Tilburg met circulaire Stadswinkel
29 jun 2023Achter de schermen bij Upcycle Mall Rotterdam
27 jun 2023Inspiratiedag Renovatie: Wees voorbereid op 2050
26 jun 2023Op 20 juni 2023 vond de Inspriatiedag Renovatie plaats. Thema’s als woningbouw, circulaire renovatie en CO2-…
Reactie toevoegen