Innovaties in dakbedekking gebaat bij circulair ontwerp

Wédéflex maakt al decennialang dakbedekking met een lange levensduur die ook bewezen is door onafhankelijke duurzaamheidsonderzoeken. De missie van het bedrijf luidt dan ook ‘een dak lang en goed laten presteren’. Daarnaast is er een groeiende vraag naar hergebruik. Vandaar de oproep van Wédéflex om in de ontwerpfase - waarbij voorschrijvers al veel vrijheid krijgen - volop rekening te houden toekomstig hergebruik.

“Van ons oudste product, Wédéflex D4”, begint technisch directeur Coen van der Kooij, “weten we inmiddels zo goed hoe we dat moeten maken, dat we dat eigenlijk niet willen wijzigen. Het recept is nagenoeg hetzelfde gebleven, met als grondstof: bitumen als een residu van de raffinage van aardolie.” Een grondstof die door klimaatverandering onder het vergrootglas ligt. “Vandaar dat er wordt gekeken naar de eindigheid ervan en naar alternatieven. Dat is voor ons één van de drijvers voor recycling”, aldus Van der Kooij.

Originele kwaliteit

De industrie zoekt dus enerzijds naar alternatieven op basis van bijvoorbeeld algen of lignine, maar meestal is de levensduur daarvan vrij kort. Vandaar dat Wédéflex nu vooral focust op recycling. Van der Kooij vertelt verder: “De uitdaging daarbij is de kwaliteit. Alles wat wij doen moet uiteindelijk een lang presterend dak opleveren. Dus als we recyclen, moet dat eindproduct steeds dezelfde kwaliteit bieden als ons origineel.”

“We werken sinds 2015 met een installatie waarin we ons eigen productieafval recyclen. Na veel experimenteren kunnen we een percentage van 80% gerecyclede content behalen. Dat hoge percentage haal je alleen als je weet wat de kwaliteit is van het gebruikte materiaal. In Nederland hebben we echter met heel veel verschillende soorten bitumen te maken. Op sommige daken ligt ook nog teermastiek, wat erg op bitumen lijkt, maar een heel ander product is. We kunnen echter heel weinig met een dak met een mindere kwaliteit of een dak dat volledig is dichtgeplakt met een bepaald isolatiemateriaal. Technisch is het wel mogelijk om met een mindere kwaliteit te werken, maar dat beperkt de toepassingsgebieden.”

“Het is voor ons dus lastig om aan hoogwaardig materiaal te komen, maar als men onze kwaliteit wil behouden, moeten we in onze eigen keuken blijven kijken. Daarom richten we ons de komende periode vooral op snijresten. Tijdens de uitvoering wordt nog veel materiaal versneden, tot wel 2 à 3 procent. Als we dat kunnen terughalen naar onze productie, zijn we al een stuk verder. En dat geldt ook voor een oud Wédéflex-dak.”

Opdrachtgevers

“Onze innovaties”, vervolgt Van der Kooij, “zitten momenteel daarom niet alleen in recycling, maar ook in informatie geven en in opleidingen. Wij moeten opdrachtgevers, voorschrijvers en ontwerpers leren dat men ontwerpt voor toekomstige recycling en dan gaat het vooral over losmaakbaarheid. Bij een normaal dak is het zaak om dat zo te ontwerpen, dat je het bitumen later makkelijk kunt losmaken en het naar ons kunt terugbrengen. Dan gaat het vooral over de bevestigingswijze en voor hergebruik kun je daarom een dak het beste los aanleggen met daarop grind of tegels.”

Als een dak wordt vastgeschroefd, is recycling ook nog goed mogelijk. In veel andere gevallen wordt het lastiger. Omdat Wédéflex ‘pas’ 45 jaar bestaat, komt origineel materiaal maar mondjesmaat terug. Verder dienen daktuinen veilig en waterdicht te zijn en in dat geval kan een Wédéflex-dak het wel honderd jaar volhouden. Daarnaast worden veel daken van woningcorporaties tegenwoordig na-geïsoleerd en gaan zo ook veel langer mee. Al met al beperkt dat de actuele opties voor recycling en hamert Van der Kooij op het nú correct ontwerpen voor de toekomst.

Innovatie

“Een andere innovatie in het kader van circulariteit”, aldus Van der Kooij, “is een speciale renovatielaag. Met een extra laag erbovenop is onze dakbedekking goed te repareren of te verbeteren. Dat kan ook een dunner laagje zijn dan het oorspronkelijke materiaal, maar wel één met kwaliteit. Daarvoor gaan we nu ook systemen ontwikkelen.”

“Wij willen dus zo hoogwaardig mogelijk kunnen recyclen”, besluit Van der Kooij, “en zijn daarbij erg afhankelijk van de kwaliteit die we terugkrijgen. Dat aspect begint al door in de ontwerpfase rekening te houden met toekomstig hergebruik. Dát is onze belangrijkste boodschap aan voorschrijvers en opdrachtgevers. Daardoor kunnen wij in de circulaire bouweconomie van de toekomst ook onze eigen cirkels sluiten. Dat is een zaak die we echt met zijn allen moeten doen. Daar hebben we elkaar voor nodig.”

Oproep aan de markt

"Het is essentieel om recycling als branche gezamenlijk op te pakken", aldus Chris Nijholt, commercieel directeur bij Wédéflex. Hij merkt in de praktijk dat er een beperkt aanbod is van APP bitumen dakbanen die geschikt zijn voor hergebruik met een voor Wédéflex acceptabele kwaliteit. "Wédéflex ziet de zorg voor het milieu niet als unique selling point, maar als integraal onderdeel van onze bedrijfsvoering. Om een business case van recycling rond te krijgen, is het van groot belang dat we het inzamelen en hergebruik als collectief oppakken."

Dit is het tweede deel uit een drieluik over Wédéflex. Lees ook:
Al 45 jaar voorspelbare kwaliteit dakbedekking