Architect Lex van Waarden uitte in 2021 al zijn bezorgdheid over de sterk stijgende huisvestingskosten voor medische praktijken. Helaas is deze situatie nauwelijks beter geworden. In zijn rol als ontwerper voor huisvesting van huisartsen en eerstelijnszorgverleners merkt hij dagelijks dat de bouwkosten nog steeds buitengewoon hoog zijn. Bovendien is de rente in de afgelopen jaren aanzienlijk gestegen, wat financiering nog complexer maakt. In een bijdrage op Medisch Ondernemen schetst hij de actuele situatie en pleit voor een huisvestingstarief waarmee je werkelijk kunt bouwen.
"Een duurzame praktijk opzetten: zien, geloven, bouwen!"
“Tegenwoordig draait het bij projectrealisatie meer om het spelen met financiën dan om esthetische keuzes. Door hoge bouwkosten en rentetarieven hebben de huurprijzen aanzienlijk opgedreven, met tarieven die nu richting de € 200 (per vierkante meter per jaar) gaan. Dit ligt ruim boven het budget dat zorgverleners in hun tarieven voor huisvesting zien terugkeren, wat een zorgelijke ontwikkeling is.
Veel praktijken worden geconfronteerd met ruimtegebrek en hebben dringend behoefte aan verbeteringen en verduurzaming op bouwtechnisch en comfortgebied. Desondanks blijven veel projecten steken in de planningsfase of ondervinden aanzienlijke vertraging bij de uitvoering.
Kostprijsonderzoek
In mijn jaren bij de LHV heb ik al in 2017 aan de bel getrokken, nadat uit het kostenonderzoek 2015 een bedrag voor huisvesting volgde dat ik niet herkende in de praktijk. De huisvestingscomponent in de NZa-tarieven is vandaag de dag weliswaar geïndexeerd, maar is nog steeds gebaseerd op dat kostenonderzoek uit 2015. Voor een normpraktijk circa € 18.500 per jaar. Dat betekent € 142/m2, omgerekend naar het LHV-advies van 130m2 BVO per 1FTE normpraktijk.
Dat is geen tarief waarmee je vandaag de dag kwalitatief en duurzaam kan bouwen of verbouwen. De NZa voert momenteel een kostprijsonderzoek uit over het jaar 2022. De resultaten worden in 2024 bekendgemaakt. De herijkte tarieven gaan naar verwachting per januari 2025 in.
Ik maak mij zorgen over de vraag of de tarieven voor huisvesting voldoende worden bijgesteld. Eenzelfde teleurstelling als in 2015 ligt op de loer. En ik ben niet de enige. Afgelopen maand publiceerde De Bevlogen Huisarts (DBH) een eigen kostenonderzoek waaruit blijkt dat de huisvestingscomponent zeker 13 procent tekort lijkt te zijn. Zie ook de column van Danka Stuijver in Medisch Contact (David versus Goliath).
Verkiezingsprogramma
De LHV, VPH, NHG en InEen hebben de politiek opgeroepen om in hun verkiezingsprogramma op te nemen dat gemeenten zich actief inzetten voor huisvesting van huisartsenpraktijken in elke wijk. Dat is echter slechts een deel van de oplossing. Als raadslid in Hilversum weet ik dat de mogelijkheden van een gemeente om te ondersteunen zich beperken tot de zoektocht naar en het faciliteren van een geschikte locatie. Waarbij de gemeente uitermate zorgvuldig dient te handelen, zoals blijkt uit het Didam-arrest.
Toekomstbestendig bouwen
Nee, de belangrijkste sleutel ligt toch echt in het vaststellen van een huisvestingcomponent waarmee je daadwerkelijk kwalitatief en toekomstbestendig kunt bouwen. De DBH constateert in haar kostenonderzoek een huisvestingscomponent die 13 procent hoger zou moeten liggen. Om toekomstbestendige, duurzame nieuw- en verbouw te realiseren, denk ik zelfs eerder aan een bandbreedte van 20 à 25 procent. Zeker ook gezien de duurzaamheidsambities van zowel de bouwsector als de zorgsector.
In de media en tijdens bijeenkomsten heb ik afgelopen jaren gelezen en gehoord dat de politiek, de zorgverzekeraars, gemeenten en zorgverleners zich de spagaat tussen huisvestingsbehoefte en huisvestingsbudget realiseren. En dat ze het allemaal eens zijn. De eerstelijnszorg verdient een huisvestingstarief waarmee je kunt bouwen. Ik kijk dan ook met meer dan grote belangstelling uit naar de nieuwe tarieven. Maar ben er nog niet gerust op. Eerst zien. Dan geloven. En dan bouwen. De eerstelijn verdient het.”
Lex van Waarden is namens GroenLinks lid van de gemeenteraad van Hilversum en werkt landelijk als zelfstandig architect 'eerstelijnszorg' aan nieuwbouw en verbouw van huisartsenpraktijken en gezondheidscentra.
Webinar MO Actueel: 'Een duurzame praktijk opzetten' op 2 november
Hoe zet jij een duurzame praktijk op? Wat zijn de spelregels op het gebied van duurzame investeringen, subsidies en wat verandert er de komende jaren? Dat zijn de onderwerpen in een webinar met de 'duurzame tandartsen' Edwin en Sharon Wiersema, de 'groene huisarts' Jessie Neffke, architect Lex van Waarden (Van Waarden Advies) en financieel deskundige Harro de Haan (Visser & Visser).
Informatie en aanmelden: MO Actueel: Een duurzame praktijk opzetten.
Lees ook:
De kracht van de duurzame praktijk
Het duurzaamheidsverslag als kans voor de praktijk
Explosieve bouwkosten: wat betekent dat voor uw praktijk?
Bron: Medisch Ondernemen
Beeld: Herbestemming van supermarkt naar gezondheidscentrum Breughelhof in Rijen. (Cornelis Huygens Real Estate B.V., ontwerp: Lex van Waarden).
Meer artikelen met dit thema
Bouw steden eerst voor voetgangers
25 sep 2023Hoe kunnen we de openbare ruimte veel beter inrichten voor de voetganger? Dat is één van de centrale thema’s…
Treinstation als katalysator van woningbouw
14 sep 2023Een treinstation is veel meer dan een station voor treinen. Afhankelijk van de gebouwde en economische omgeving…
Vernieuwend ontwerp biedt verzorgingshuis weer toekomst
28 aug 2023Hoe verbouw je een verzorgingshuis, zodat het voldoet aan de wensen en eisen die tegenwoordig en in de toekomst…
Editie Renovatie & Herstructurering 2023 is verschenen
7 jul 2023Sneak preview: Stedebouw & Architectuur Renovatie & Herstructurering 2023
28 jun 2023Inspiratiedag Renovatie: Wees voorbereid op 2050
26 jun 2023Op 20 juni 2023 vond de Inspriatiedag Renovatie plaats. Thema’s als woningbouw, circulaire renovatie en CO2-…
Integraal ontwerpen met nieuw platform CONNECT van Saint-Gobain en OMRT
14 jun 2023Gerenoveerde woningen zijn in de praktijk lang niet altijd zo energiezuinig, duurzaam of comfortabel als vooraf…
Reactie toevoegen