Architect Lex van Waarden uitte in 2021 al zijn bezorgdheid over de sterk stijgende huisvestingskosten voor medische praktijken. Helaas is deze situatie nauwelijks beter geworden. In zijn rol als ontwerper voor huisvesting van huisartsen en eerstelijnszorgverleners merkt hij dagelijks dat de bouwkosten nog steeds buitengewoon hoog zijn. Bovendien is de rente in de afgelopen jaren aanzienlijk gestegen, wat financiering nog complexer maakt. In een bijdrage op Medisch Ondernemen schetst hij de actuele situatie en pleit voor een huisvestingstarief waarmee je werkelijk kunt bouwen.
"Een duurzame praktijk opzetten: zien, geloven, bouwen!"
“Tegenwoordig draait het bij projectrealisatie meer om het spelen met financiën dan om esthetische keuzes. Door hoge bouwkosten en rentetarieven hebben de huurprijzen aanzienlijk opgedreven, met tarieven die nu richting de € 200 (per vierkante meter per jaar) gaan. Dit ligt ruim boven het budget dat zorgverleners in hun tarieven voor huisvesting zien terugkeren, wat een zorgelijke ontwikkeling is.
Veel praktijken worden geconfronteerd met ruimtegebrek en hebben dringend behoefte aan verbeteringen en verduurzaming op bouwtechnisch en comfortgebied. Desondanks blijven veel projecten steken in de planningsfase of ondervinden aanzienlijke vertraging bij de uitvoering.
Kostprijsonderzoek
In mijn jaren bij de LHV heb ik al in 2017 aan de bel getrokken, nadat uit het kostenonderzoek 2015 een bedrag voor huisvesting volgde dat ik niet herkende in de praktijk. De huisvestingscomponent in de NZa-tarieven is vandaag de dag weliswaar geïndexeerd, maar is nog steeds gebaseerd op dat kostenonderzoek uit 2015. Voor een normpraktijk circa € 18.500 per jaar. Dat betekent € 142/m2, omgerekend naar het LHV-advies van 130m2 BVO per 1FTE normpraktijk.
Dat is geen tarief waarmee je vandaag de dag kwalitatief en duurzaam kan bouwen of verbouwen. De NZa voert momenteel een kostprijsonderzoek uit over het jaar 2022. De resultaten worden in 2024 bekendgemaakt. De herijkte tarieven gaan naar verwachting per januari 2025 in.
Ik maak mij zorgen over de vraag of de tarieven voor huisvesting voldoende worden bijgesteld. Eenzelfde teleurstelling als in 2015 ligt op de loer. En ik ben niet de enige. Afgelopen maand publiceerde De Bevlogen Huisarts (DBH) een eigen kostenonderzoek waaruit blijkt dat de huisvestingscomponent zeker 13 procent tekort lijkt te zijn. Zie ook de column van Danka Stuijver in Medisch Contact (David versus Goliath).
Verkiezingsprogramma
De LHV, VPH, NHG en InEen hebben de politiek opgeroepen om in hun verkiezingsprogramma op te nemen dat gemeenten zich actief inzetten voor huisvesting van huisartsenpraktijken in elke wijk. Dat is echter slechts een deel van de oplossing. Als raadslid in Hilversum weet ik dat de mogelijkheden van een gemeente om te ondersteunen zich beperken tot de zoektocht naar en het faciliteren van een geschikte locatie. Waarbij de gemeente uitermate zorgvuldig dient te handelen, zoals blijkt uit het Didam-arrest.
Toekomstbestendig bouwen
Nee, de belangrijkste sleutel ligt toch echt in het vaststellen van een huisvestingcomponent waarmee je daadwerkelijk kwalitatief en toekomstbestendig kunt bouwen. De DBH constateert in haar kostenonderzoek een huisvestingscomponent die 13 procent hoger zou moeten liggen. Om toekomstbestendige, duurzame nieuw- en verbouw te realiseren, denk ik zelfs eerder aan een bandbreedte van 20 à 25 procent. Zeker ook gezien de duurzaamheidsambities van zowel de bouwsector als de zorgsector.
In de media en tijdens bijeenkomsten heb ik afgelopen jaren gelezen en gehoord dat de politiek, de zorgverzekeraars, gemeenten en zorgverleners zich de spagaat tussen huisvestingsbehoefte en huisvestingsbudget realiseren. En dat ze het allemaal eens zijn. De eerstelijnszorg verdient een huisvestingstarief waarmee je kunt bouwen. Ik kijk dan ook met meer dan grote belangstelling uit naar de nieuwe tarieven. Maar ben er nog niet gerust op. Eerst zien. Dan geloven. En dan bouwen. De eerstelijn verdient het.”
Lex van Waarden is namens GroenLinks lid van de gemeenteraad van Hilversum en werkt landelijk als zelfstandig architect 'eerstelijnszorg' aan nieuwbouw en verbouw van huisartsenpraktijken en gezondheidscentra.
Webinar MO Actueel: 'Een duurzame praktijk opzetten' op 2 november
Hoe zet jij een duurzame praktijk op? Wat zijn de spelregels op het gebied van duurzame investeringen, subsidies en wat verandert er de komende jaren? Dat zijn de onderwerpen in een webinar met de 'duurzame tandartsen' Edwin en Sharon Wiersema, de 'groene huisarts' Jessie Neffke, architect Lex van Waarden (Van Waarden Advies) en financieel deskundige Harro de Haan (Visser & Visser).
Informatie en aanmelden: MO Actueel: Een duurzame praktijk opzetten.
Lees ook:
De kracht van de duurzame praktijk
Het duurzaamheidsverslag als kans voor de praktijk
Explosieve bouwkosten: wat betekent dat voor uw praktijk?
Bron: Medisch Ondernemen
Beeld: Herbestemming van supermarkt naar gezondheidscentrum Breughelhof in Rijen. (Cornelis Huygens Real Estate B.V., ontwerp: Lex van Waarden).
Meer artikelen met dit thema
Nederlandse inzending EXPO 2025 komt met volledig circulair paviljoen
13 jun 2023In een wereld waarin grote crises rond klimaat, energie en gezondheid de mensheid voor enorme uitdagingen stelt…
Duurzaamheid en zorgtechnologie gaan hand in hand op nieuwe locatie De Koppels Zwolle
7 jun 2023De nieuwe woonzorglocatie van InteraktContour, in Zwolle, voor mensen met (niet-)aangeboren hersenletsel is…
Focus op de mens, niet op het gebouw
5 jun 2023Meer van alles waar we minder van hebben
15 mei 2023Poortgebouw in Halfweg: van personeelskantine oude suikerfabriek tot moderne bedrijfs- en kantoorruimte
10 mei 2023Met behoud van de kenmerkende robuuste bouwstijl is in het Poortgebouw te Halfweg een moderne werkomgeving met…
Bouwen voor ouderen stimuleert doorstroming maximaal
9 mei 2023Habion, een woningcorporatie voor ouderen, versnelt de transformatie en nieuwbouw van woningen voor ouderen op…
Expositie van transformatie schoolgebouw tot prettige woonomgeving
4 mei 2023Ter gelegenheid van de oplevering van de transformatie van De Meester van Haarlem schetst de gelijknamige…
Transformatie naar groene stadsbuurt met inbreiding, klimaatadaptatie en duurzaamheid
20 apr 2023Waar de wijk Stappegoor in Tilburg nu nog een monofunctioneel gebied is met onderwijs, commerciële…
Reactie toevoegen