Toegankelijkheid in Nederland: ‘Wat kost het?’

vrijdag 16 mei 2014
timer 3 min
De Verenigde Naties heeft een verdrag opgesteld over gelijke rechten voor mensen met een beperking: het VN-verdrag inzake de rechten van mensen met een handicap. Toegankelijkheid is één van de vier grondslagen in dat verdrag. Nederland heeft dat verdrag - in tegenstelling tot bijna alle andere Europese landen - nog steeds niet geratificeerd. Schokkend, zegt architect Ed. Bijman in zijn woonark, op het Spaarne in Haarlem. “Wij zijn een land van kooplieden. Wat kost het?”

 

Ed. Bijman is een van de oprichters van Heren 5 Architecten in Amsterdam. Spraakmakend bureau, spraakmakende projecten. Tijdens een bedrijfsuitje in 2010  moest een groepsfoto gemaakt. En toen ging het mis. Bij het ensceneren van de foto raakte de architect bekneld in een kantelend scheepsobject en liep een lage dwarslaesie op. Sindsdien zit hij in een rolstoel. 

 

Rolstoelarchitect

Vier maanden revalideerde Bijman in Heliomare, in Wijk aan Zee. Met architectenblik keek hij naar zijn ‘helende’ omgeving. Dat kan beter! In de manager vastgoed van het revalidatiecentrum vond hij een medestander. “Mensen gedijen beter in een ruimte met veel licht en groen. Dat stimuleert herstel.” Het optimaliseren van de ‘healing environment’ in Heliomare was voor Bijman een van zijn eerste klussen als ‘rolstoelarchitect’ samen met Heren 5 en hij maakte in die tijd ook een herontwerp van zijn eigen woonark. “Het ontwerp was al klaar. Een week na het ongeluk zou de bouw beginnen. Ik heb de aannemer vanuit het ziekenhuis om uitstel gevraagd. De ark moest aangepast aan mijn nieuwe omstandigheden.” Het ging om beperkte aanpassingen: het keukenblok werd tegen de langsgevel geplaatst (zo ontstond meer beweegruimte in de keuken), er kwam een plateaulift, en het bad werd uit het ontwerp gelicht (‘maar dat bad wil ik terug!’). In 2012 nam Ed. afscheid van Heren 5 en werkt nu als zelfstandig rolstoelarchitect.

 

Amsterdam

In de  woning, op de, zoals Bomans schreef, ‘ongewisse wateren’ van het Spaarne, is het dik voor mekaar voor rolstoelers. Maar buiten, in de openbare ruimte, in gebouwen, is het vaak erbarmelijk gesteld met de toegankelijkheid. Twee voorbeelden. "In het nieuwe Stedelijk Museum is het tourniquet om binnen te komen te smal voor de rolstoel; je moet via een deur ernaast naar binnen, maar die moet door de suppoost speciaal voor jou worden geopend. En wil je op de begane grond van de nieuwbouw naar de oudbouw dan moet die suppoost nog een keer opgetrommeld. Via een zijingang met hellingbaan kom je dan in het oude gedeelte van het museum terecht.” Bijman, zichtbaar geërgerd:  “Dat kan toch niet! En dat terwijl de techniek voor handen is om dat soort barrières op een mooie en vanzelfsprekende manier op te lossen.” Nog een voorbeeld in de hoofdstad. In Amsterdam-Noord bezocht Bijman het nieuwe filmmuseum Eye. “Een wonderschoon gebouw. Maar als je met de rolstoel naar binnen wilt, gaat het mis. Je kunt via een flauwe trap naar binnen, maar als je dat niet lukt dan is er maar èèn mogelijkheid: via de dienstenlift. Sta je daar tussen het personeel, en de bevoorradingskarretjes. Daar kan ik nu echt kwaad om worden. Zo’n gebouw, met zo’n budget, en dan zo ontoegankelijk!”

 

Meer weten? Download hieronder een interview met Ed. Bijman, zoals verschenen in het themakatern Bouw & Zorg van Stedebouw & Architectuur.

Reactie toevoegen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.
Toegankelijkheid in Nederland: ‘Wat kost het?’

Ed. Bijman in zijn woonark op het Spaarne in Haarlem. Rolstoelvrindelijke leefomgeving.

Meer artikelen met dit thema

descriptionArtikel

Nieuwe locatie en datum voor ARCHITECT@WORK Amsterdam 2025

27 nov om 13:00 uur

ARCHITECT@WORK Amsterdam zal in 2025 plaatsvinden op een nieuwe, inspirerende locatie: De Kromhouthal, gelegen…

Lees verder »
descriptionArtikel

Ontdek spelenderwijs de voordelen van optoppen

7 okt om 07:30 uur

Optoppen is het lievelingetje van veel instanties en organisaties, maar dan zijn daar nog de omwonenden. En hun…

Lees verder »
descriptionArtikel

Pleidooi nieuwe bouwcultuur tijdens ARCHITECT@WORK

3 okt om 07:30 uur

Tijdens de tweedaagse beurs ARCHITECT@WORK werd in diverse lezingen een beeld geschetst van de nieuwe…

Lees verder »
descriptionArtikel

Vragen bij uitvoerbaarheid kabinetsplannen woningbouw

23 sep om 07:30 uur

Het kabinet-Schoof heeft vorige week het fiat gekregen voor haar Regeerprogramma en kan aan de slag gaan met…

Lees verder »
descriptionArtikel

Woongebouw Podium straalt in Amsterdam Nieuw-West

16 sep om 16:00 uur

Sinds eind augustus staat aan de Schipluidenlaan in Amsterdam Nieuw-West het woongebouw Podium te stralen. Dit…

Lees verder »
descriptionArtikel

Toekomstbestendig bouwen: slim, duurzaam en betaalbaar

30 mei om 07:30 uur

Martin Huiskes is architect en partner bij LKSVDD architecten. Het bureau richt zich op het maken van ‘…

Lees verder »
descriptionArtikel

Hoe waardeer je welzijn en betrokkenheid van huurders in concrete, meetbare parameters?

22 mei om 08:37 uur

Deze vraag stond centraal bij de Verdiepingsdag - De Bewoner Centraal - van Saint-Gobain Integral Project…

Lees verder »
descriptionArtikel

De kracht van geografische data voor een breder publiek

22 mrt om 12:00 uur

Actuele vraagstukken als de woningnood en klimaatverandering vragen om oplossingen die moeten komen van…

Lees verder »