Martin Huiskes is architect en partner bij LKSVDD architecten. Het bureau richt zich op het maken van ‘betekenisvolle projecten’ op het gebied van scholen, multifunctionele centra, woningen, kantoren en bedrijfsgebouwen. Huiskes houdt zich al dertig jaar bezig met duurzaamheid en de laatste paar jaar met name met circulariteit, zo vertelt hij in de nieuwe Stedebouw & Architectuur.
Toekomstbestendig bouwen: slim, duurzaam en betaalbaar

Zijn hart ligt vooral in de woningbouw, van zorgwoningen tot grote luxe villa’s. Hij vindt het daarnaast belangrijk om samen met de woningcorporaties te kijken waar kwaliteit toegevoegd kan worden voor een meer leefbare woonomgeving. “Bovendien hebben woningcorporaties een langetermijnvisie op hun vastgoed en dat is in mijn optiek belangrijk om wat te kunnen doen met onder andere circulariteit en om dat te laten slagen.”
Zes thema’s
Vanuit zijn kennis van duurzaamheid en circulariteit en zijn betrokkenheid bij onder meer Platform CB’23 raakte Huiskes betrokken bij de expertisegroep Toekomstbestendig Bouwen van de provincie Overijssel. “Die groep kwam met zes thema’s - Energiebewust, Circulair, Klimaatadaptief, Natuurinclusief, Waterbewust, Collectief - om zo de kwaliteitsslag te maken die nodig is om toekomstbestendig te versnellen. De zes thema’s worden nu ook gebruikt om de projecten te toetsen die in het Innovatiehuis Toekomstbestendig Bouwen te zien zijn.”
Volgens Huiskes, die betrokken was bij de inrichting van het Innovatiehuis in Enschede en een van degenen was die daarvoor projecten aandroeg, heeft het Innovatiehuis niet als doel om volledig te zijn, wel om te laten zien wat er allemaal nu al kan en wat er in de toekomst mogelijk is. “Daarnaast is het belangrijk om op deze manier voorbeelden uit te ruilen.”

Huiskes heeft een aantal projecten ingebracht: “Een daarvan is een project met staal en vooral houtskeletbouw van Hodes; een ander draait om het concept Sheltr, een biobased bouwconcept van BouwNovum en een derde voorbeeld gaat om een transformatie in Zwolle, waarbij een oud schoolgebouw uit de jaren ’30 is getransformeerd tot appartementen.”
Uitdagingen
Huiskes is zelf ook betrokken geweest bij projecten die op hoog niveau circulair zijn gemaakt. Hij geeft aan waar hij tegenaan liep: “Een voorbeeld is een project van zeven circulaire woningen voor de Woonplaats in Enschede. Om circulair bouwen te laten slagen, is een open manier van samenwerken belangrijk. Ik pleit er daarom voor om de huidige hiërarchie in de bouwkolom los te laten en om anders met elkaar samen te werken. Iedereen is in zijn rol belangrijk. De acht gedragsregels van rapid circular contracting rules, aanbestedingsregels voor innovatiegericht circulair inkopen, helpen daarbij.”
Een tweede uitdaging is de beschikbaarheid van de juiste materialen. “Ze zijn vaak of nog te duur, of niet geschikt te maken voor nieuwbouw, of er is geen garantie te krijgen op de materialen en producten.” De derde uitdaging zijn de financiën. “Het geschikt maken voor hergebruik is aanzienlijk duurder dan nieuw materiaal. Dat komt onder meer doordat de efficiency bij nieuwe materialen zo geoptimaliseerd is dat je er met circulaire materialen niet meer tegen op kunt. Bovendien wordt bij de financiën over het algemeen niet gekeken naar zaken als restwaarde of Total Cost of Ownership.”
Hij heeft wel een oproep aan de politiek. “Verhoog fors de belasting op maagdelijke materialen met een hoge milieu-impact en waardeer en geef ruimte in rekenregels waarmee ook rekening wordt gehouden met de TCO en restwaarde van gebouw en materialen. Een tweede oproep is: denk vanuit delen en collectiviteit en effectieve inzet van grond door dubbelgebruik en combineren van functies. Op die manier kun je veel ruimte en dus ook materialen besparen.”
Stand van zaken
Huiskes geeft aan waar we in zijn ogen nu staan met duurzaamheid en circulariteit. “Gelukkig zijn er nu al verschillende meetinstrumenten zoals de MilieuPrestatie Gebouwen, Materiaalpaspoorten en de Bijna Energieneutrale Gebouwen. En ik hoop op de komst en implementatie van betere instrumenten en meetmethoden. Deze werken sturend voor de markt. Ik zie dat de markt ook in beweging is. Zo nemen opdrachtgevers in hun uitvraag steeds vaker prestatie-indicatoren op die een bijdrage leveren om de wereld weer een stukje beter te maken.”
Huiskes hoopt dat het Innovatiehuis eraan bijdraagt dat in de bouw bij de uitvraag steeds meer de nadruk verschuift van efficiëntie naar effectiviteit: “Zorg dat je in het kader van duurzaamheid en circulariteit de juiste zaken uitvraagt.”
In de nieuwe Stedebouw & Architectuur (#3, thema Transformatie en Transities) wordt met Ulla Britt-Krämer dieper ingegaan op het Innovatiehuis. S&A #3 vind je als abonnee in onze bibliotheek. Nog geen abonnement? Surf dan naar deze pagina.
Tekst: Peter Bekkering
Bij het thema van dit artikel betrokken organisaties
Meer artikelen met dit thema
EKOO: subsidies voor innovaties gebouwde omgeving
24 mrt om 07:30 uurOp dinsdag 1 april opent RVO opnieuw de EKOO-subsidieregeling die mikt op duurzame innovaties. Het gaat bij…
Gebruik de power van AI voor landschapsarchitectuur
7 mrt om 07:30 uurArtificiële intelligentie is in korte tijd een onmisbaar hulpmiddel geworden in de wereld van architectuur,…
Krachtige stationsconcepten voor betere reizigerservaringen
18 feb om 09:30 uurHoe ziet het treinstation van de toekomst eruit in een wereld vol diverse reismogelijkheden en ook vol…
Innovatieve oogstapp impuls voor circulariteit
17 feb om 07:30 uurWe praten wat af in het land. De organisaties in de bouw die zich bezighouden met verduurzaming en…
Smûk: gezonde, houten en betaalbare woning met Deense roots
10 feb om 07:30 uurWaar Denemarken met CO2-beprijzing de landbouw toekomstbestendig wil maken, komen vanuit de Deense bouwsector…
Trends in circulair bouwen: transformatie
3 feb om 07:30 uurIn een recent overzichtsartikel schreef de Dutch Green Building Council over actuele ontwikkelingen op het…
Energie oogsten met de gevel
28 jan om 07:30 uurOp tal van plaatsen in Nederland stokt het met de winning van zonne-energie. Er zijn nog genoeg weilanden en…
Wat kan bouwwereld leren van tropisch regenwoud?
7 jan om 07:30 uurDe Wageningse wetenschapper Joris Voeten vertelde onlangs in een plenaire lezing tijdens het KAN Congres wat we…
Reactie toevoegen