Op het mysterieuze Hembrugterrein, achter hoge hekken en strenge beveiliging, produceerde de Artillerie Inrichtingen vanaf 1895 vuurwapens, artillerie en munitie voor het Nederlandse leger. Er is door de jaren heen flink bijgebouwd en ook gesloopt op dit terrein in de in de gemeente Zaanstad. Door de functie van de fabriek en het explosiegevaar kent het terrein kenmerkende gebouwen en inrichting van buitenruimte. Het resultaat is een voor Nederland uniek fabrieksterrein.
Praktijkvoorbeeld uitnodigingsplanologie Hembrugterrein
dinsdag 23 april 2019
3 min
In 2003 stopte de productie op het terrein. Met uitzondering van een aantal creatieve ondernemers die er een tijdelijke plek hadden gevonden, was het terrein jarenlang afgesloten van de buitenwereld. Tótdat het Rijk, provincie Noord-Holland en de gemeente Zaanstad de handen ineen om dit prachtige gebied nieuw leven in te blazen. Het Hembrugterrein moest weer worden “teruggegeven” aan stad en regio waarbij de natuurlijke en monumentale waarde optimaal zouden worden ingezet.
Het Rijk was belast met het verkoop klaar maken van het terrein, de gemeente stelde het publiekrechtelijk kader op en de provincie ondersteunde met kennis en subsidies. Van 2011 tot en met de uiteindelijke verkoop in 2018 gaf deze samenwerking inhoudelijke focus en duidelijkheid over wat ieder te doen stond.
De opgave was groot en complex. Het aanpakken van een terrein dat meer dan 100 jaar dienst had gedaan als productiegebied voor wapens en munitie maakte dat de bodem vervuild was. Daarnaast stonden er meer dan 100 gebouwen op het terrein waarvan meer dan 50 procent met monumentale status.
Partijen besloten geen eindbeeld te creëren, maar alleen waarden vast te leggen en van hieruit een publiekrechtelijk kader op te stellen.
De gemeente heeft dit uitgewerkt in het Omgevingsplan. Het plan kent drie functies (verkeer, natuur en gemengd) en een totale ontwikkelruimte van 180.000m2 waarvan maximaal 120.000m2 wonen mag zijn. Dit geeft de nieuwe eigenaar van het terrein veel ruimte om zelf een (stedenbouwkundig) plan te maken.
Privaatrechtelijk zijn er via een anterieure overeenkomst afspraken gemaakt over rolverdeling, processen en de governance. Deze combinatie van strakke privaatrechtelijke afspraken en een ruim en flexibel publiek kader maakt een goed werkbare situatie.
Een voorbeeld van hoe uitnodigingsplanologie in de praktijk uitpakt. Wil jij de do’s en don’ts hiervan ervaren? Dat kán, tijdens het masterclass event ‘Innovatieve gebiedsontwikkeling’!
Onderdeel van het gevarieerde programma is de workshop ‘De ontwikkelaar aan zet - wat doet de gemeente?’ onder leiding van Cristine van Heijden, procesmanager MAAK.Zaanstad en Paola Basseluer. procesmanager Hembrugterrein. Zie het volledige programma van het dynamische masterclass event hier en meld je snel aan!
- Tijd: 7 mei 9.00 – 16.00 uur
- Locatie: De Kom, Nieuwegein
- Prijs: € 495 (korting als je met een collega gaat)
- Organisatie: AM Landskab Strategie l Participatie l Ontwerp van duurzame leefomgevingen
Bij het thema van dit artikel betrokken organisaties
Meer artikelen met dit thema
Editie Renovatie & Herstructurering 2023 is verschenen
7 jul 2023De derde editie van Stedebouw & Architectuur in 2023 is verschenen. In deze editie staan de onderwerpen…
Lees verder »
Helft werknemers architectenbranche maakt zich weleens zorgen over pensioen
3 jul 202356 procent van de Nederlanders werkzaam in de architectenbranche maakt zich weleens zorgen over zijn of haar…
Lees verder »
Sneak preview: Stedebouw & Architectuur Renovatie & Herstructurering 2023
28 jun 2023"Er ligt een serieus infrapakket aan investering om onze stations beter te maken", aldus Sebastiaan de Wilde,…
Lees verder »
Inspiratiedag Renovatie: Wees voorbereid op 2050
26 jun 2023Op 20 juni 2023 vond de Inspriatiedag Renovatie plaats. Thema’s als woningbouw, circulaire renovatie en CO2-…
Een optimaal klimaat is een flexibel klimaat
20 jun 2023Stel je voor: een werkplek die zo licht mogelijk is gestructureerd. Minimale installaties en energieverbruik, maar…
Lees verder »
Wubbo Ockels Innovatieprijs stimuleert verschilmakers met impactvolle ideeën
16 jun 2023Met de lancering van de Wubbo Ockels Innovatieprijs worden mensen gestimuleerd om creatieve, vernieuwende…
Open Oproep Ruimte voor rechtvaardigheid
16 jun 2023Nederland staat voor een grote verbouwing die enorme ruimtelijke gevolgen zal hebben. De ‘wederombouw’, die…
Integraal ontwerpen met nieuw platform CONNECT van Saint-Gobain en OMRT
14 jun 2023Gerenoveerde woningen zijn in de praktijk lang niet altijd zo energiezuinig, duurzaam of comfortabel als vooraf…
Reactie toevoegen