Museum van Nationaal Monument Kamp Amersfoort in gebruik genomen

dinsdag 20 april 2021
Op 19 april is het nieuwe museum van Nationaal Monument Kamp Amersfoort (NMKA) in gebruik genomen. In dit straf- en doorgangskamp zijn tijdens de Tweede Wereldoorlog ongeveer 47.000 gevangenen voor korte of langere tijd achter prikkeldraad gezet. De verhalen werden steeds door gidsen doorgegeven. Nu maken de architectuur en de tentoonstellingen duidelijk wat voor een plek Kamp Amersfoort was.

Het ontwerpteam, bestaande uit architect Jacques Prins (Inbo), landschapsarchitect Cor Geluk (Juurlink+Geluk) en Erik Bär (Tinker imagineers), maakte samen met Willemien Meershoek (directeur NMKA) met het heringerichte gebied en het nieuwe museum de geschiedenis voelbaar: de beklemming, het onrecht en de angst. 

De architectuur en het materiaalgebruik verbeelden de sfeer van destijds door het inpassen van verschillende originele elementen. Dit wordt versterkt door de gang vanuit het licht naar het donker en tenslotte weer naar het licht. Het werk vanuit de verschillende ontwerpdisciplines is nauw verweven en geeft een betekenis aan deze plek. 

Doorsnede Museum Kamp Amersfoort
Doorsnede van het museum. Beeld door Inbo

Bezienswaardigheden

Een centraal ontwerpthema is reflectie: reflectie op de geschiedenis en op de eigen rol in actuele dilemma’s. Dit komt onder meer tot uiting in de architectuur van het nieuwe bovengrondse paviljoen en in het interieur. De ontworpen route voert vanaf de recent verworven originele poort over de binnenplaats, die is omgeven door een stalen lamellenhek. Het pad voert verder langs een maquette van het kamp, langs voetafdrukken die het appèl verbeelden naar het entreepaviljoen van het museum. 

In het ondergrondse museum krijgen de personen uit het kamp een gezicht. De tentoonstelling legt ook de relatie naar onrecht vandaag de dag, bijvoorbeeld met een programma dat bezoekers confronteert met ongemakkelijke dilemma’s. De uitgang van het museum biedt een verrassend zicht op de tegenoverliggende schietbaan en het monument De Stenen Man. Bezoekers kunnen via het museumcafé naar het bosrijke buitengebied en de schietbaan wandelen of de restanten van een lijkenhuisje bekijken. 

Tentoontstelling Kamp Amersfoort
Tentoonstelling in het ondergrondse museum. Foto door Mike Bink

Jacques Prins: “De nieuwe gedenkplaats heeft een terughoudende architectuur. Die blijft net zolang actueel als het bestaande gebouw. Het is met recht een integraal ontwerp: de initiatiefnemers, het bestuur en personeelsleden, de tentoonstellingsontwerpers, de landschapsarchitect en de procesbegeleiders, iedereen had aanwijsbaar invloed op deze memorabele plek.”

Het museum wordt opengesteld voor publiek zodra de versoepelingen van de coronamaatregelen het toelaten.

Op 22 april verschijnt het boek De betekenis van een plek, dat de relatie blootlegt tussen de geschiedenis, de sporen in het landschap en het ontwerp van het nieuwe museum. 

Masterplan Kamp Amersfoort
Masterplan van Nationaal Monument Kamp Amersfoort door Inbo.

In 2020 trad Inbo op als gasthoofdredacteur van de Renovatie & Herstructurering-editie van ons vakblad. Benieuwd? Lees het magazine in onze online bibliotheek. Smaakt het naar meer? Overweeg dan eens een abonnement op Stedebouw & Architectuur.

Reactie toevoegen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.

Foto door Ossip van Duivenbode

Meer artikelen met dit thema

descriptionArtikel

Gemeente Kampen gaat voor hoogste circulaire doel

8 feb om 07:30 uur

Met de ambitie om het meest circulaire schoolgebouw van Nederland te realiseren, nam de Gemeente Kampen een…

Lees verder »
descriptionArtikel

2024: nieuwe wetten, nieuwe kansen

22 dec 2023

Nog een paar dagen en het aloude Bouwbesluit verdwijnt in de prullenmand! Leve het nieuwe Besluit bouwwerken…

Lees verder »
descriptionArtikel

WeerWoord 2030 biedt antwoorden voor klimaatverandering

30 nov 2023

De wereld gaat vanaf vanavond in Dubai opnieuw op zoek naar antwoorden die moeten leiden tot een daling van het…

Lees verder »
descriptionArtikel

Welke overheden mikken op echt duurzame aanbestedingen?

15 nov 2023

Het Aanbestedingsinstituut beoordeelt jaarlijks de duurzaamheid van publieke opdrachtgevers. Daaruit komt ten…

Lees verder »
descriptionArtikel

Van ambitieus schoolplan naar ontmoetingsgericht schoolplein

13 nov 2023

Hoe kun je met een kleurrijk ontwerp van een schoolplein ontmoetingen faciliteren en scholieren in hun…

Lees verder »
descriptionArtikel

Themanummer Scholenbouw: veel variaties voor realisatie

9 nov 2023

In ons themanummer Scholenbouw duiken we diep in de realisatie van schoolgebouwen. Van nieuwe business cases…

Lees verder »
descriptionArtikel

'Geen gelijke kansen als schoolgebouwen uit elkaar vallen'

12 okt 2023

Het derde Duurzame & Gezonde Scholen Congres in Utrecht was een ‘feest van herkenning’ en tegelijkertijd…

Lees verder »
descriptionArtikel

Vernieuwend ontwerp biedt verzorgingshuis weer toekomst

28 aug 2023

Hoe verbouw je een verzorgingshuis, zodat het voldoet aan de wensen en eisen die tegenwoordig en in de toekomst…

Lees verder »