Vlissingen richt straat in als rivier

maandag 3 juni 2024

In Vlissingen is een straat tussen boulevard en binnenstad - de Coosje Buskenstraat - heringericht, zodat deze na 2050 bij extreme stormen als rivier kan dienen. Dan wordt water dat over de zeewering komt, meanderend afgevoerd. Het traject leverde volgens Marije Verlinde van de gemeente Vlissingen twee lessen op voor andere gemeenten: denk out-of-the-box en bekijk de problematiek integraal.

SARCC

Marije Verlinde is sinds 2019 projectleider Ruimtelijke Ontwikkeling bij de gemeente Vlissingen. Kort na haar aantreden werd Vlissingen gevraagd om deel te nemen aan het Europees Interreg-Twee zeeën project Sustainable and Resilient Coastal Cities. In dit project, waarbij ook de TU Delft was betrokken, werden in zeven gemeenten in Frankrijk, Engeland, België en Nederland nature based-oplossingen gerealiseerd voor de bescherming van de kuststeden.
Onderdeel van de oplossing in Vlissingen was de herinrichting van de Coosje Buskenstraat als rivier. Tegelijkertijd werd de Visie Spuikom geschreven, die daarmee samenhangt.

Coosje Buskenstraat Vlissingen
Coosje Buskenstraat voor de herinrichting.

Verbinding boulevard en binnenstad

Verlinde licht toe: “De Coosje Buskenstraat vormt de verbinding tussen de hoger gelegen boulevard en de lager gelegen binnenstad. Het is dus een straat die echt afloopt. Vlakbij de Coosje Buskenstraat ligt een gebied, de Spuikom. Dat gebied had vroeger als spui een functie voor de havens in de binnenstad. Via de spui kwam namelijk het vuile havenwater weer terug in zee. Sinds een halve eeuw heeft de Spuikom die functie echter niet meer en is het gebied dichtgestort met zand. In de decennia erna zijn er talloze plannen gemaakt voor het gebied, maar die zijn om verschillende redenen niet tot ontwikkeling gekomen.”

Vooruitkijken

De gemeente Vlissingen probeerde in die jaren ondertussen verschillende opgaven op het gebied van stedenbouw en kustontwikkeling met elkaar te verbinden. “Daarbij willen we verder vooruitkijken dan de bouw van dat moment, omdat we er regelmatig tegenaan lopen dat Waterschap Scheldestromen over een aantal jaren de zeewering zal moeten verhogen. We stonden toen voor de keuze: leggen we alles stil of kijken we naar andere oplossingen om te bouwen, waarbij we rekening houden met de toekomst?

Dat heeft uiteindelijk geleid tot het Vlissings Model, dat echter alleen werkt bij nieuwbouw. We hebben ook een deel van de boulevard waar vooral karakteristieke pandjes staan en daar werkt dat model niet. Dat betekent dat als je daar een kustversterkingsopgave hebt, je al snel de woningen zult moeten slopen.”

Voorkomen schade en slachtoffers

Ze legt uit hoe het Waterschap daarnaar kijkt: “Zij maken een risico-inschatting waarbij gekeken wordt naar kans en gevolg. Het Waterschap richt zich met name op het verkleinen van de kans op schade en op slachtoffers, door te voorkomen dat zeewater komt waar we het niet willen hebben. Dat betekent vaak dijkverhoging, maar dat was voor dit deel van de boulevard geen gewenste oplossing.

Coosje Buskenstraat Vlissingen
Coosje Buskenstraat na de herinrichting.

Daarom is gekeken naar de andere kant: het voorkomen van de gevolgen, schade en slachtoffers. Daarbij werd het uitgangspunt: accepteren dat bij extreme stormen en vanaf 2050 - tot dan toe zijn de dijken volgens de berekeningen namelijk veilig - er zeewater over de zeewering heen komt en met name via de Coosje Buskenstraat richting de binnenstad stroomt. Het zou in de huidige situatie echter betekenen dat de halve binnenstad onder water komt. Omdat dat ongewenst is wilden we graag het water naar de Spuikom leiden. Vervolgens zijn we met dat idee het SARCC-project ingestapt.”

Je leest de rest van het uitgebreide verhaal in de nieuwe Stedebouw & Architectuur (#3, thema Transformatie en Transities), met daarin een reeks van verhalen die dieper ingaan op de dynamiek van de Nederlandse delta. S&A #3 vind je als abonnee in onze bibliotheek. Nog geen abonnement? Surf dan naar deze pagina.

Tekst: Peter Bekkering

 

Meer artikelen met dit thema

descriptionArtikel

‘Wettelijke verplichting tot vergroening noodzakelijk’

17 dec om 07:30 uur

Door de voortgaande verstening van Nederlandse steden roept Natuur & Milieu het kabinet op om een…

Lees verder »
descriptionArtikel

Donuteconomie als model voor stedelijke ontwikkeling en bouw

12 dec om 07:30 uur

In de rubriek Rapport Kort dit keer aandacht voor een publicatie over de toepassing van de donuteconomie in de…

Lees verder »
descriptionArtikel

Tuinklaar is het nieuwe bouwrijp

29 nov om 07:30 uur

Grondontwikkelaars zijn gewend de grond bouwrijp op te leveren. Voor projectontwikkelaars moet het voortaan…

Lees verder »
descriptionArtikel

Biodiversiteit van daktuinen verhogen doe je zo

22 nov om 07:30 uur

Naar aanleiding van een constatering van landschapsarchitecte Maike van Stiphout, eerder onze…

Lees verder »
descriptionArtikel

Ontdek de kracht van groenblauwe schoolpleinen tijdens de excursie naar basisschool De Verwondering

20 nov om 14:38 uur

Na het inspirerende Duurzame Gezonde Scholen Congres nodigen we je uit voor een…

Lees verder »
descriptionArtikel

Bodem, water én natuur sturend

18 nov om 07:30 uur

Als adviseur biodiversiteit en natuurinclusief ontwerp bij Sweco adviseert Gijs Meijer dagelijks over…

Lees verder »
descriptionArtikel

'Eerst lokale cultuur, identiteit en historie snappen'

15 nov om 07:30 uur

Als stedenbouwkundige Tom van Tuijn start met een gebiedsontwikkeling, laat hij een ecoloog de wijk ingaan om…

Lees verder »
descriptionArtikel

Van Vinex naar NOVEX

12 nov om 07:30 uur

Welke ervaringen met de Vinex-wijken kunnen helpen voor de ontwikkeling van de nieuwe NOVEX-gebieden? Het…

Lees verder »