In Vlissingen is een straat tussen boulevard en binnenstad - de Coosje Buskenstraat - heringericht, zodat deze na 2050 bij extreme stormen als rivier kan dienen. Dan wordt water dat over de zeewering komt, meanderend afgevoerd. Het traject leverde volgens Marije Verlinde van de gemeente Vlissingen twee lessen op voor andere gemeenten: denk out-of-the-box en bekijk de problematiek integraal.
Vlissingen richt straat in als rivier
SARCC
Marije Verlinde is sinds 2019 projectleider Ruimtelijke Ontwikkeling bij de gemeente Vlissingen. Kort na haar aantreden werd Vlissingen gevraagd om deel te nemen aan het Europees Interreg-Twee zeeën project Sustainable and Resilient Coastal Cities. In dit project, waarbij ook de TU Delft was betrokken, werden in zeven gemeenten in Frankrijk, Engeland, België en Nederland nature based-oplossingen gerealiseerd voor de bescherming van de kuststeden.
Onderdeel van de oplossing in Vlissingen was de herinrichting van de Coosje Buskenstraat als rivier. Tegelijkertijd werd de Visie Spuikom geschreven, die daarmee samenhangt.
Verbinding boulevard en binnenstad
Verlinde licht toe: “De Coosje Buskenstraat vormt de verbinding tussen de hoger gelegen boulevard en de lager gelegen binnenstad. Het is dus een straat die echt afloopt. Vlakbij de Coosje Buskenstraat ligt een gebied, de Spuikom. Dat gebied had vroeger als spui een functie voor de havens in de binnenstad. Via de spui kwam namelijk het vuile havenwater weer terug in zee. Sinds een halve eeuw heeft de Spuikom die functie echter niet meer en is het gebied dichtgestort met zand. In de decennia erna zijn er talloze plannen gemaakt voor het gebied, maar die zijn om verschillende redenen niet tot ontwikkeling gekomen.”
Vooruitkijken
De gemeente Vlissingen probeerde in die jaren ondertussen verschillende opgaven op het gebied van stedenbouw en kustontwikkeling met elkaar te verbinden. “Daarbij willen we verder vooruitkijken dan de bouw van dat moment, omdat we er regelmatig tegenaan lopen dat Waterschap Scheldestromen over een aantal jaren de zeewering zal moeten verhogen. We stonden toen voor de keuze: leggen we alles stil of kijken we naar andere oplossingen om te bouwen, waarbij we rekening houden met de toekomst?
Dat heeft uiteindelijk geleid tot het Vlissings Model, dat echter alleen werkt bij nieuwbouw. We hebben ook een deel van de boulevard waar vooral karakteristieke pandjes staan en daar werkt dat model niet. Dat betekent dat als je daar een kustversterkingsopgave hebt, je al snel de woningen zult moeten slopen.”
Voorkomen schade en slachtoffers
Ze legt uit hoe het Waterschap daarnaar kijkt: “Zij maken een risico-inschatting waarbij gekeken wordt naar kans en gevolg. Het Waterschap richt zich met name op het verkleinen van de kans op schade en op slachtoffers, door te voorkomen dat zeewater komt waar we het niet willen hebben. Dat betekent vaak dijkverhoging, maar dat was voor dit deel van de boulevard geen gewenste oplossing.
Daarom is gekeken naar de andere kant: het voorkomen van de gevolgen, schade en slachtoffers. Daarbij werd het uitgangspunt: accepteren dat bij extreme stormen en vanaf 2050 - tot dan toe zijn de dijken volgens de berekeningen namelijk veilig - er zeewater over de zeewering heen komt en met name via de Coosje Buskenstraat richting de binnenstad stroomt. Het zou in de huidige situatie echter betekenen dat de halve binnenstad onder water komt. Omdat dat ongewenst is wilden we graag het water naar de Spuikom leiden. Vervolgens zijn we met dat idee het SARCC-project ingestapt.”
Je leest de rest van het uitgebreide verhaal in de nieuwe Stedebouw & Architectuur (#3, thema Transformatie en Transities), met daarin een reeks van verhalen die dieper ingaan op de dynamiek van de Nederlandse delta. S&A #3 vind je als abonnee in onze bibliotheek. Nog geen abonnement? Surf dan naar deze pagina.
Tekst: Peter Bekkering
Bij het thema van dit artikel betrokken organisaties
Meer artikelen met dit thema
Groen-blauwe structuren in de Omgevingswet
25 jun om 08:00 uurVoor het realiseren van groen-blauwe structuren in de fysieke leefomgeving biedt de dit jaar ingevoerde…
Niet meer bouwen in de polder?
24 jun om 14:30 uurHet ministerie van Infrastructuur en Waterstaat publiceerde onlangs sturingskaarten waaruit blijkt waar in de…
Gebiedsontwikkeling: ‘Gebouwen komen en gaan’
21 jun om 09:31 uurGebiedsontwikkeling in alle soorten en maten; dat is het centrale thema van de nieuwe Stedebouw &…
Drie thema’s en vijf acties bij Ruimte voor Werk in Leiden
21 jun om 09:30 uurIn ons nieuwe themanummer Gebiedsontwikkeling gaan Vince de Jong (Kickstad) en Arnoud Nierop (Leiden) in op de…
Impasse in gebiedsontwikkeling
12 jun om 07:30 uurNederland heeft de intentie om een derde van de woningen op zeventien grootschalige woninglocaties te…
Polderlab Delft koppelt theorie aan praktijk
11 jun om 07:30 uurHoe ziet de polder van de toekomst eruit? Dat wil ZUS gaan onderzoeken door theorie en praktijk te koppelen in…
Puzzelen met groen in en om de stad
10 jun om 07:30 uurHet belang van voldoende ruimte voor groen in en om de stad wordt steeds groter. Voor gemeenten is dit een…
Kansen klimaatadaptatie per buurt
6 jun om 07:30 uurWelke opgaven op het gebied van klimaatadaptatie spelen er in jouw buurt en gemeente? Een nieuw, handig…