Huis van de toekomst test het ideale binnenklimaat
Dat slechte binnenklimaat zien we in een op de zeven Nederlandse huizen terug. Reden te meer om tijdens een bedrijfsbezoek aan Renson te onderzoeken hoe we gezondheid terug kunnen brengen in onze omgeving.
Auteur: Marvin van Kempen
Beeld: Renson
Zet het raam eens open, het is hier muf”, is het commentaar dat we allemaal wel eens hebben gehoord. Deze kreet komt dagelijks voorbij op scholen, waar bedompte klaslokalen eerder regel zijn dan uitzondering. Ook op kantoor horen we opmerkingen over de temperatuur en de kwaliteit van binnenlucht, vooral tijdens vergaderingen die veel te lang duren, in overvolle vergaderkamers. Grote boosdoener is in dat geval vooral de hoge CO2-concentratie.
Om de situatie te verbeteren kan er aan verschillende knoppen worden gedraaid. Allereerst de temperatuur, die idealiter tussen de 18 en 22 graden ligt. Ook de luchtvochtigheid speelt een rol, deze ligt liefst tussen de 40 en 60 procent. Misschien nog wel het belangrijkste onderdeel is ventilatie, iets waar familiebedrijf Renson zich sinds de oprichting in 1909 steeds nadrukkelijker op toelegt. Al gauw werd het nastreven van een gezond en comfortabel binnenklimaat leidend. “Met onder meer ventilatie”, vertelt Roel Berlaen van Renson, “maar ons portfolio aan oplossingen wordt steeds uitgebreider. We voorzien niet alleen in systemen om frisse lucht naar binnen te brengen en vervuilde binnenlucht af te voeren, maar ook in zonwering, binnendeurbeslag en gevelbekleding.”
Ventilatie relevanter dan ooit
Vandaag de dag is ventileren relevanter dan ooit, want er is meer aandacht voor luchtdicht bouwen. BENG komt naderbij en stimuleert isoleren van woningen om de energiebehoefte per vierkante meter zo laag mogelijk te houden. In de productiefaciliteit van Renson zien we dan ook de nodige R&D op dit vlak en zijn er diverse systemen die de revue passeren. Zo zorgt de Healthbox, waarvan ondertussen alweer een derde versie op de markt is gebracht, voor natuurlijke toevoer van verse buitenlucht en mechanische afvoer van vervuilde binnenlucht.
Het systeem detecteert zelf vocht, VOC en CO2 en speelt hier automatisch op in voor de best mogelijke binnenluchtkwaliteit. Ook de volledige mechanische variant komt langs voor nieuwbouw, in de vorm van de Endura Delta. Dankzij warmteterugwinning past deze oplossing bijvoorbeeld goed in Nul op de Meter-ontwikkelingen.
Gezonde ruimtes realiseren
“Alle producten en innovaties spelen in op onze slogan Creating Healthy Spaces”, verduidelijkt Berlaen. “We zetten ons dus in voor een comfortabel klimaat dat voor een optimaal welzijn van eindgebruikers zorgt, zonder dat die daar omkijken naar hebben.”Op dit streven sluit de recente oplevering aan van het Concept Home in Waregem. Deze woning laat de toekomst van gezond wonen zien, met experimenten, testen en monitoring. Op termijn is het zelfs de bedoeling dat er testen worden uitgevoerd met bewoners, waarbij de data wordt ingezet om nieuwe technieken te ontwikkelen.
Het gebouw is neergezet in een wijk, in plaats van op een industrieterrein, waardoor de omgeving vergelijkbaar is met normale woonomstandigheden. “Afgelopen jaar hadden we een uitzonderlijk lange nazomer en daar wil je natuurlijk van genieten”, geeft Berlaen aan. “In het Concept Home hebben we daarom verschillende van onze buiteninnovaties geïntegreerd. Bijvoorbeeld met de terrasoverkappingen Camargue en Camargue Skye, die buiten en binnen dichterbij elkaar brengt.”
Open source duurzaamheid
Als de zon ondergaat en de avond valt, is het tijd om terug de woning in te gaan. Daar zijn veel maatregelen getroffen om het comfort en de duurzaamheid naar een zo hoog mogelijk niveau te tillen. PV-panelen op het dak verzorgen de opwekking van duurzame energie en er zijn in vrijwel iedere ruimte raamroosters en nachtkoeling ingebouwd voor natuurlijke ventilatie. Hoewel er een grote hoeveelheid daglicht in de woning straalt, houdt buitenzonwering opwarming binnenshuis tot te hoge temperaturen tegen.
Drie verschillende (vraaggestuurde) ventilatiesystemen, C+, D+ en E+, zorgen voor het gezonde binnenklimaat in de woning. Als real-lifetestomgeving levert dit heel nuttige data op over hoe die systemen zich onder perfect dezelfde levensechte omstandigheden tegenover elkaar ‘gedragen’. De monitoring hiervan is constant, met sensoren in iedere kamer. In de installatieruimte zien we een gebouwbeheersysteem dat via open source communiceert met alle verschillende elementen die het binnenklimaat bepalen. Data wordt opgeslagen en gebruikt om techniek nog verder op bewoners af te stemmen.
Slimme totaaloplossing
Renson legt zich toe een slimme totaaloplossing van dynamische buitenzonwering en intensieve ventilatie. Zo is het zelfs op warme dagen mogelijk om de binnentemperaturen draaglijk te houden, op een natuurlijke manier, zonder stroomverslindende airco. Belangrijk is wel om daar vanaf het eerste ontwerp van een woning rekening mee te houden.
Afgelopen zomer was er het mooiste bewijs van hoe het in energie-efficiënte woningen steeds vaker uitdaging wordt om de binnentemperaturen in warme periodes onder controle te houden. Het liefst doe je dat uiteraard gratis. En het goeie nieuws is: dat kan ook. Een dure airco is dus niet de enige oplossing.
Zeker nu het aantal warme dagen per jaar zelfs nog zienderogen stijgt, is de zoektocht naar alternatieven om binnentemperaturen in bedwang te houden meer dan ooit ‘hot’. Controle over het binnenvallend zonlicht (via Fixscreen dynamische en windvaste buitendoekzonwering) is dan één van de efficiënte oplossingen.Maar om het binnen ook effectief te laten afkoelen is meer nodig, namelijk: nachtkoeling of intensief ventileren via grote raamroosters. Inbraak-, water- en insectenwerend als die zijn, kun je die in warme perioden zonder zorgen de hele nacht laten open staan. Via die raamroosters kunnen grote hoeveelheden koelere lucht ’s nachts het interieur helpen afkoelen. Wanneer dat 5 luchtwissels per uur oplevert, kan dat de binnentemperatuur in de zomer tot maar liefst 5 graden laten dalen: natuurlijk en gratis. De raamroosters voor intensieve nachtkoeling zijn voorzien van een muggengaas en zijn inbraakwerend.
Dit artikel is verschenen in Stedebouw en Architectuur 03/2019. Lees meer van Stedebouw en Architectuur in onze bibliotheek.
Bij het thema van dit artikel betrokken organisaties
Meer artikelen met dit thema
OVL Awards voor innovaties openbare verlichting
11 okt om 07:00 uurWelke ideeën leveren een aantoonbare bijdrage aan de professionaliteit, effectiviteit en/of kwaliteit van het…
Pleidooi nieuwe bouwcultuur tijdens ARCHITECT@WORK
3 okt om 07:30 uurTijdens de tweedaagse beurs ARCHITECT@WORK werd in diverse lezingen een beeld geschetst van de nieuwe…
Amsterdam behoort tot top 20 smart cities
11 sep om 07:30 uurOp de jaarlijkse internationale ranglijst van steden op basis van hun economische, technologische en humane…
Ethiek van kunstmatige intelligentie in openbare ruimte
27 aug om 07:30 uurKunstmatige intelligentie - artificial intelligence (AI) - wordt al langer toegepast als belangrijk hulpmiddel…
Podcast: kunstmatige intelligentie in de bouwsector
21 aug om 08:30 uurWelke rol speelt kunstmatige intelligentie (artificial intelligence, AI) in de bouw en hoe gaat AI de toekomst…
Toekomstbestendig bouwen: slim, duurzaam en betaalbaar
30 mei om 07:30 uurMartin Huiskes is architect en partner bij LKSVDD architecten. Het bureau richt zich op het maken van ‘…
Kun je vernieuwen door het verleden te omarmen?
17 apr om 07:30 uurTijdens het nieuwe kunst- en architectuurfestival Cherish or Destroy luidt de centrale vraag: in hoeverre moet…
Nieuwe kansen voor innovatieve woonvormen
15 apr om 07:30 uurWie actief is op het gebied van wooncoöperaties, CPO’s en andere collaboratieve…
Reactie toevoegen