Hoe verdichten we in de complexe gelaagdheid van het stationsgebied?
![](/sites/default/files/styles/max_500/public/2023-07/Station%20Hoorn%20impressie.jpg?itok=keBzt6VU)
Nijveldt is vanuit Karres en Brands onder andere betrokken bij het ontwikkelperspectief voor de spoorzone Zwolle. Dat stationsgebied is zich langzaam maar zeker aan het ontpoppen tot een iconische, klimaatadaptieve en vooral prettige openbare ruimte, onder andere door het vernieuwde stationsplein, de fietsenstalling en de toekomstige passerelle over het spoor. De ingrepen komen voort uit het ontwikkelperspectief van Karres en Brands zodat ‘het geheel meer wordt dan de som der delen’, aldus Nijveldt.
“Een plein heeft een bepaalde verhouding, programma en maat nodig die prettig voelt”, zegt de ontwerper. “Daar hoort wonen bij. Verdichting van woningbouw staat wat mij betreft dan ook ten dienste aan het maken van interessante plekken.” Nijveldt ziet regelmatig dat er niet vanuit deze gedachte ontworpen wordt, maar dat bijvoorbeeld slechts één thema wordt uitgelicht. “Bijvoorbeeld ecologie, wat dan als een soort greenwashing wordt ingezet met de meest groene renders. Ondertussen zie je allerlei tussenruimtes die niet in verhouding staan. Dan denk ik: de verdichting slaat door, want het wordt niet ingezet om prettig gecompositioneerde ruimtes te maken.”
Kenmerken om trots op te zijn
Werken is, net als wonen, onderdeel van een dynamische openbare ruimte. Nijveldt noemt de werkfunctie zelfs ‘een ondergeschoven kindje’. Te vaak worden plekken te generiek ingericht met de focus op slechts werken of slechts wonen. “Al die verschillende functies om elkaar heen schuurt”, zegt Nijveldt. “Dat moet ook; het moet allemaal niet te netjes worden en al helemaal niet op elkaar gaan lijken.”
Nijveldt pleit voor het vinden van de emotionele snaar. Die snaar is per gebied anders, maar zorgt er altijd voor dat een plek vervult wordt van identiteit. “Dat is super moeilijk”, geeft Nijveldt toe. “Voor station Hoorn hebben wij bijvoorbeeld een masterplan gemaakt. Onderdeel daarvan was een plein aan de noordzijde met veel groen en bomen in volle grond. Daar grensde echter ook de Museumstoomtram aan, haast volledig verscholen. Al die toffe treinstellen zie je daardoor niet. In ons plan hebben we dat museum centraal gezet, inclusief een half opengewerkte nieuwe loods, zodat al die locs en treinstellen waar Hoorn trots op is in de volle etalage van de openbare ruimte staan.”
De waarde van een plek
Omgevingen ontwerpen, zeker ten tijde van verdichting, is een kwestie van maatwerk. Zelfs kleine beslissingen kunnen daarin van grote betekenis zijn. Zo staat Hoorn bekend om de vele fruitboomgaarden, dus heeft Karres en Brands het stationsplein vol appelbomen gezet. “Dat noemen ze nu ook wel het Appelboomplein”, aldus Nijveldt. “Die ingreep is gaan leven, want het zegt iets over de regio. Dat soort details laten de plek tot leven komen.”
Natuurlijk speelt er veel meer binnen een stationsomgeving. “Het functioneren van de plek is net zo belangrijk als dat de plek mooi is. De stationslogica moet dus top zijn, dat vegen we niet zomaar weg om gezellige dingen te maken”, zegt Nijveldt. “De overstap moet verbeterd worden, de bus moet goed liggen, de toegankelijkheid moet top zijn, et cetera. Maar voor al die zaken geldt dat nu de kans is om ze te integreren. Dat is en blijft de uitdaging.” Het voordeel om te beginnen vanuit de identiteit van de plek is volgens Nijveldt dat andere stakeholders vanzelf volgen. “Door bijvoorbeeld een plein prettig vorm te geven, ontstaat zoiets als prettig wachten. Dan volgen ketenvoorzieningen vanzelf, omdat de ondernemer de waarde van die plek inziet."
Bij het thema van dit artikel betrokken organisaties
Meer artikelen met dit thema
Lezing over de sociaal-fysieke aanpak in stadswijken
26 feb om 07:30 uurIn ons nieuwste magazine dat nu in productie is, wordt een rapport besproken dat gaat over…
Droge voeten in je woning dankzij groennorm
23 feb om 07:30 uurDrie grote banken pleitten deze week voor de invoering van een klimaatlabel voor koopwoningen. Maar wat nu als…
Doe mee: hoe denk jij over een gezonde openbare ruimte?
16 feb om 07:30 uurKunnen vuistregels voor de gezonde leefomgeving jou verder helpen? Het RIVM en het ministerie van…
Nieuwe groennorm steden vergt vele miljarden
13 feb om 07:30 uurGeen enkele bestaande norm in Nederland stelt kwaliteitseisen aan groenvoorzieningen. Mocht er alsnog een…
Vergroening én verdichting in Wageningen
31 jan om 07:30 uurHet stedenbouwkundig- en beeldkwaliteitsplan Duivendaal, ontworpen door LEVS architecten en veenenbos en bosch…
Pleidooi voor betere bereikbaarheid voorzieningen
18 jan om 13:15 uurEen coalitie van 29 maatschappelijke organisaties - 'Samen verkleinen we de afstand' - roept het nog te vormen…
Jeroen de Willigen pleit voor een nieuwe bouwcultuur
16 jan om 14:30 uurBij De Zwarte Hond is Jeroen de Willigen partner-stedenbouwkundige en creatief directeur. Deze herfst werd hij…
Uitvoering van rijksbeleid fysieke leefomgeving loopt achter
15 jan om 12:30 uurDe Raad voor de Leefomgeving en Infrastructuur (Rli) roept het kabinet op om de balans tussen…
Reactie toevoegen