Het alleskunner schoolgebouw
Architecten Bart van Kampen (De Zwarte Hond) en Klaas Paul de Boer (KPB architecten) praten in dit artikel over de school als ontwerpopgave. Dit artikel staat gepubliceerd in de nieuwste editie van Stedebouw & Architectuur, thema Scholenbouw. Download het artikel onderaan deze pagina.
Van ‘een generositeit die je […] nog maar weinig ziet in de architectuur – en al helemaal in de scholenbouw’; zo oordeelde een vakjury van de BNA eerder dit jaar over de Montessorischool Waalsdorp van bureau De Zwarte Hond. De school, ontworpen door Bart van Kampen, ontving medio 2015 de BNA-prijs Beste Gebouw van het Jaar in de categorie stimulerende omgevingen. De jury prees het ‘gevoel van rust, dat niet alleen te danken is aan de goede akoestiek, maar vooral ook aan de ruimtelijke opbouw. De verschillende vertrekken zijn door de architecten even fraai als flexibel aan elkaar geschakeld […].’ En dat zijn niet altijd vanzelfsprekende kwaliteiten in de hedendaagse scholenbouw, aldus de jury.
In de Montessorischool Waalsdorp zijn onder-, midden- en bovenbouw elk vormgegeven als een eigen domein, bestaand uit clusters van vier lokalen met in het midden een leerplein. Aan dat plein kunnen de kinderen onder toezicht van een leraar zelfstandig leren. Van Kampen: “Dat eigen domein zorgt voor rust in het gebouw.” De clusters zijn met elkaar verbonden door een brede, multifunctionele verbindingstraat, inclusief vides. Die straat maakt het interieur transparant, bindt de clusters visueel en biedt ruimte voor de kinderen om elkaar te ontmoeten, zelfstandig buiten de klas te werken en te spelen. De lokalen en het leesplein hebben een plafondhoogte van 3,4 meter in plaats van de gangbare 2,8 meter. Van Kampen: “Dat zorgt voor een luchtbuffer, de CO2-pieken zijn minder dan bij de standaard plafondhoogte.”
Nieuwe leerlandschappen
Volgens Van Kampen verschijnen in hedendaagse scholen steeds vaker nieuwe leerlandschappen, onder andere door de toenemende rol van ICT in scholen: “Het onderwijs is wereldser geworden. Er gebeurt meer en meer met laptops en iPads.” Daaruit ontstaan andere manieren van leren: “Waar in het reguliere onderwijs nog veel klassikaal wordt onderwezen, komt er meer ruimte voor zelfstandig leren op werkplekken buiten het lokaal. Dat zie je bij het Montessori-onderwijs, waar zelfstandig leren een dragend aspect van de onderwijsvisie is. Maar het sijpelt nu door naar reguliere scholen. Kijk naar de St. Michaëlschool in Rotterdam (ontwerp De Zwarte Hond, 2014), waar alle functies die normaal in verschillende ruimtes zouden zijn ondergebracht, werden samengevoegd tot een grote, ruimtelijke hal met open leerlandschappen. Zo ontstond ook een compacte school zonder veel gangen.”
Klik op onderstaande pdf om dit artikel te downloaden en verder te lezen. Wilt u de hele editie van Stedebouw & Architectuur lezen? Ga naar onze bibliotheek om hem te downloaden. Of bestel het nummer los na; neem daarvoor contact op met onze klantenservice.
![Het alleskunner schoolgebouw](/sites/default/files/styles/max_350/public/oldarticleimages/header_1240.jpg?itok=2EpRc4WF)
Montessorischool Waalsdorp van De Zwarte Hond. De school won dit jaar de BNA-prijs Beste Gebouw van het Jaar. Foto: Daria Scagliola & Stijn Brakkee
Bij het thema van dit artikel betrokken organisaties
Meer artikelen met dit thema
'Utrecht loopt voorop bij verbeteren binnenklimaat scholen'
26 sep 2023Op woensdag 11 oktober is de gemeente Utrecht gastheer van het derde Duurzame & Gezonde Scholen Congres.…
Scholenbouw: ‘Kom eens los van de oude geitenpaadjes’
25 sep 2023Wie een nieuwe school gaat bouwen, moet loskomen van ‘oud denken’. Dat betoogt expert Wichert Eikelenboom, die…
4 pijlers om je zintuigen optimaal te prikkelen
20 sep 2023De wereld en ook de bouwsector zijn aan het veranderen. Wie bijvoorbeeld producten aan scholen levert, komt…
Kindcentrum en sporthal in Cartesius: een blue zone school
19 sep 2023Vlakbij het centrum van Utrecht wordt een nieuwe woonwijk ontwikkeld, een omgeving die geïnspireerd is op de…
Lekkages Rotterdamse school verholpen
17 sep 2023Het volledig beloopbare dak van een Rotterdamse school vertoonde op veel plekken lekkage. Dit dak is…
Geen schoolpleinen, maar groene buurtplekken
11 sep 2023Er is een onlosmakelijke verbinding tussen mens en omgeving. Wat die verbinding is, is dikwijls onderhevig aan…
Extra aandacht én 1 miljard nodig voor onderwijshuisvesting
8 sep 2023Het onderwerp onderwijshuisvesting is te lang doorgeschoven, zei Tweede Kamerlid Mariëlle Paul (VVD) afgelopen…
Duurzame & Gezonde Scholen Congres: save the date!
5 sep 2023Over een maand is het al zover: dan is het Duurzame & Gezonde Scholen Congres hét podium voor concrete…
Reactie toevoegen