‘Zet in op een nieuwe lichting daktuinen’

woensdag 16 juni 2021
Er is van alles gaande rond de gevel, maar laten we vooral het dak niet vergeten. Zo bepleit ook Friso Klapwijk, directeur van De Dakdokters: “De beschikbare buitenruimte in steden wordt steeds kleiner. Benut al die platte daken om de omgeving mooier en gezonder te maken. Maak ze groen!”

Auteurs: Reinoud Schaatsbergen en Frank de Groot

Friso Klapwijk
Friso Klapwijk, directeur De Dakdokters

De huidige COVID-19 pandemie drukt ons maar weer met de neus op de feiten: doordat we meer thuis zijn, wordt de kwaliteit van de directe leefomgeving belangrijker. “Mensen willen dan tenminste nog uitzicht hebben op groen of een frisse neus kunnen halen in een daktuin. Bedrijven kiezen ook steeds vaker voor daktuinen, zodat personeel in de pauzes naar buiten kan of zelfs buiten kan werken”, aldus Klapwijk.

Breed gedragen

De Dakdokters ontwerpen daktuinen, maar realiseren ze ook. “We zitten als Dakdokters met name in de bestaande bouw en daar zie je dat je alle facetten moet beheersen. Je moet die constructie snappen, soms aanpassingen doen, bouwfysische kennis hebben, noem maar op. Daarom hebben we alle disciplines onder één dak, zoals architecten, timmerlieden, dakdekkers en hoveniers.”

Door deze multidisciplinaire insteek heeft het bedrijf een breed blikveld binnen de bouwsector. Vanuit dat perspectief ziet Klapwijk dat het idee en vooral de schoonheid van groene daken intussen is geland. “Ik woon zelf in een dorp in de buurt van Amersfoort en ik zie overal begroeide daken verschijnen”, zegt Klapwijk. “Het is niet louter een Amsterdams feestje. Mensen hebben er plezier in. Architecten en ontwikkelaars hebben dit in beeld en hoewel uitvoerders nog wel eens vragen ‘waar je heengaat met die plantjes’, zie je de acceptatie ook daar bloeien.”

Toch is dat niet het hele plaatje, stipt hij aan: “Ik denk niet dat we moeten ontkennen dat de opgave een technisch complex verhaal is. Niet zozeer de daktuinen zelf, maar hoeveel er van een gebouw vereist wordt. Een daktuin moet in het voorlopig ontwerp al kloppen, dus er is veel minder ruimte om iets in de bouw nog te fixen. Doe je dat niet, dan zie je een toffe daktuin in sedum veranderen, of in helemaal niets.”

Ingewikkelde opgave

Groene daken bieden talloze voordelen: ze verbeteren het thermisch comfort van gebouwen, helpen hittestress verminderen, hebben een positief effect op het rendement van naastliggende zonnepanelen en ze dragen bij aan het vergroten van de biodiversiteit. Bovendien, zegt Klapwijk, is een groen dak gewoon mooier om naar te kijken. “Ik vind het onbegrijpelijk dat kinderen in scholen zitten waarvan de lokalen uitkijken op zwarte daken. Maar denk ook aan patiënten in ziekenhuizen of ouderen in verzorgingstehuizen.”

Met De Dakdokters streeft Klapwijk naar een groen en multifunctioneel daklandschap. Omdat ongeveer 80 procent van alle bestaande platte daken in Amsterdam geschikt is voor vergroening, volgens de directeur, richt het bedrijf zich alleen op renovatieprojecten. Ook elders in Nederland is er vaak meer mogelijk dan doorgaans wordt gedacht, weet hij. Het probleem zit hem echter in de financierbaarheid. “Als ik een appartementencomplex heb, gaat de hele VvE dan betalen voor een begroeid dak waarvan alleen de bovenste verdieping profijt heeft? Of hoe bekostig je het als woningcorporatie?”

Een prangend probleem voor vergroening, stelt Klapwijk, is dat er geen ‘generieke berekening van een terugverdientijd’ is. Hij pleit voor een expliciete en structurele oplossing voor dit financieringsvraagstuk. Eén die eigenlijk vrij voor de hand ligt. “Als je een groene gevel of groen dak maakt, gaan de stichtingskosten van het gebouw omhoog. En dat terwijl je eigenlijk natuurcompensatie toevoegt aan het gebouw, zoals het ontlasten van het hemelwaterriool. De gemeente hoeft dat dan deels niet elders te doen. Nu ben ik geen bouweconoom, maar je zou eigenlijk een flexibele korting op de grondprijs moeten hebben aan de hand van hoe groen of klimaatadaptief jouw gebouw is. Dat zou toch een waanzinnige stimulans zijn?”

Lees verder in Stedebouw & Architectuur, thema Gevels & Daken 2021

Dit is een verkorte versie van het artikel 'Zet in op een nieuwe lichting daktuinen' uit de Gevels & Daken-editie van Stedebouw & Architectuur. Deze editie verschijnt op 2 juli. Jezelf verzekeren van een exemplaar? Neem dan een abonnement.

Reactie toevoegen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.

Dakpark aan de Antonio Vivaldistraat in Amsterdam. Foto door De Dakdokters

Meer artikelen met dit thema

descriptionArtikel

Bomen basis van klimaatadaptieve en energievriendelijke stad

31 okt om 07:30 uur

Volgens Joris Voeten vormen bomen de basis voor een natuurinclusief, klimaatadaptief en energievriendelijk…

Lees verder »
descriptionArtikel

Bouwen in balans met de aarde

24 okt om 07:30 uur

Bouwbiologen zijn in Nederland dun gezaaid, terwijl ze zo belangrijk zijn voor de actuele vraagstukken in de…

Lees verder »
descriptionArtikel

Nieuwe studie: bouwen impuls voor stedelijk groen

21 okt om 07:30 uur

Wat zijn de effecten van verstedelijking op ecosysteemdiensten, zoals groen, koeling en waterretentie, en de…

Lees verder »
descriptionArtikel

Watercoalitie: 'Onvoldoende maatregelen kabinet Schoof'

27 sep om 07:30 uur

Water wordt in de gebouwde omgeving een steeds belangrijker issue. Niet voor niets werd de politiek daar deze…

Lees verder »
descriptionArtikel

Jubileum voor Vakbeurs Openbare Ruimte

24 sep om 07:30 uur

Precies twintig jaar geleden werd de eerste en meteen succesvolle editie gehouden van de Vakbeurs Openbare…

Lees verder »
descriptionArtikel

Inspiratiebron voor cruciale rol natuur in stedenbouw

16 sep om 07:30 uur

Stedenbouw gaat niet alleen over onder andere wijken, stenen en parkeerplaatsen, de openbare ruimte en groen…

Lees verder »
descriptionArtikel

Goede integrale groennorm maakt einde aan verwarring

10 sep om 07:30 uur

Tal van organisaties en partijen uit de bouw roepen de politiek op om te kiezen voor een realistische groennorm…

Lees verder »
descriptionArtikel

Experimenten maken stadsgroen klimaatrobuust

6 sep om 07:30 uur

Stadsgroen fleurt niet alleen straten op, maar heeft nadrukkelijk ook een functie voor klimaatadaptatie, de…

Lees verder »