Utrecht wint titel Solar City 2015

De gemeente is al jaren koploper op het gebied van gemeentelijk energiebeleid. Haar beleid voor zonne-energie is consistent en heeft een langdurig uitvoeringskader. Deze ingrediënten zijn volgens de jury de randvoorwaarden voor een succesvolle ontwikkeling van een duurzame gemeente.

Binnen de gemeente Utrecht zijn over een breed scala opvallend veel projecten gestart en gerealiseerd. De jury weet dat dit door praktische ruimtebeperkingen in een grote stad niet altijd eenvoudig is, en is daarom zeer positief over de wijze waarop de gemeente actief zoekt naar haalbare oplossingen. Een andere, en belangrijke, succesfactor is de betrokkenheid van bewonersgroepen en lokale organisaties in de ontwikkeling van projecten.

De gemeente heeft een hoge ambitie voor verduurzaming en in het bijzonder voor de toepassing van zonne-energie, en is in staat om deze ambitie te vertalen in resultaten. De jury meent echter dat, ondanks de hoge overall beoordeling, op het gebied van zonnewarmte een verbetering mogelijk is. Er is een actiever beleid voor zonnewarmte nodig.

Verkiezing Solar City 2015

Nederlandse gemeenten en steden die volop zonne-energiesystemen toepassen en het gebruik van zonne-energie stimuleren maakten ook dit jaar kans op verkiezing tot Solar City 2015. Deze verkiezing werd georganiseerd door de Stichting Solar Days in het kader van de promotiecampagne Solar Days. Tijdens het Nationaal Solar Evenement op 5 juni werd de winnaar bekend gemaakt.

Aan de verkiezing kon worden deelgenomen door alle Nederlandse gemeenten.  De jury bestaat uit vertegenwoordigers van Klimaatverbond, Holland Solar, RVO Nederland, Organisatie voor Duurzame Energie (ODE), Stichting Monitoring Zonnestroom en Solar Magazine

Algemene beoordeling

Gemeenten spelen een belangrijke regisserende rol om de groei van de toepassing van zonne-energie op een goede manier te begeleiden.

Uit de inzendingen van dit jaar blijkt dat er steeds meer gemeenten zijn met veel en goede plannen voor de uitvoering van maatregelen en projecten ter stimulering van zonne-energie. Een groot aantal van deze projecten zal worden gerealiseerd in 2015 en 2016.

Het is opvallend dat er zich onder de hoogste beoordelingen veel studentensteden vallen. De motivatie van studenten komt nadrukkelijk naar voren in de realisaties in deze gemeenten. Het gebruik van lokale kennis blijkt zijn vruchten af te werpen. De jury beoordeelt dit zeer positief en roept alle gemeenten op om actief de kennis van hogescholen en universiteiten te betrekken in de ontwikkeling van het gemeentelijk beleid en in gemeentelijke projectrealisaties. Aan gemeenten zonder deze kennisinstellingen raadt de jury aan om samen te werken met het bedrijfsleven en belangenorganisaties uit hun gemeenschap. Zij kunnen daarmee ook een doeltreffend beleid ontwikkelen.

De jury constateert dat de toepassing van zonnewarmte nog onvoldoende is opgenomen in het beleid van de meeste gemeenten. De juryleden benadrukken dat zonnewarmte belangrijk is om een duurzame leefomgeving te creëren; een opmerking die aansluit bij het Energie Akkoord, de 186 PJ overig hernieuwbare energie en de door het ministerie EZ ontwikkelde Warmtevisie.

Ook vraagt de jury aan de gemeenten om meer aandacht te geven aan het stimuleren van de esthetische integratie van zonne-energie (zowel zonnestroom als zonnewarmte) in gebouwen. Met de doorzettende sterke groei van de toepassing van zonne-energiesystemen, en met oog op de kwantitatieve doelstellingen uit het Energieakkoord, is het van groot belang dat zonne-energie esthetisch aantrekkelijk blijft (welstand).

Tot slot valt het de jury op dat er in de succesvolle gemeenten de voortrekkers vaak bestaan uit een relatief kleine groep mensen. Deze individuen zijn van groot belang voor de uitwerking van gemeentelijke doelstellingen tot realisaties. Naast de gemeenten verdienen ook deze voortrekkers lof. De jury hoopt dat deze groep, en daarmee het aantal succesvolle gemeenten, de komende jaren sterk zal groeien.

Nominaties

Door de jury zijn op 1 juni de volgende gemeenten genomineerd.

Delft

De gemeente Delft heeft in het verleden al laten zien ambitieus te zijn, met mooie zonne-energieprojecten en een eigen energiecampagne ‘Steek Energie in je Eigen Woning’. Het project ‘Delft Blue Roofs’ is een aansprekend initiatief, met zowel woningeigenaren als huurwoningen. Ook de samenwerking met de TU Delft voor het programma ‘Delft Solar City’ wordt hoog gewaardeerd door de juryleden.

De gemeente is hiermee in staat om de lokale kennis te bundelen met lokale bedrijvigheid en gebruikers. De doelstelling van de gemeente om in 2015 het geïnstalleerde PV vermogen te verdubbelen is zeer positief. De jury roept de gemeente op om dit ook met zonnewarmte te gaan doen.

Utrecht

Ook de gemeente Utrecht heeft, in vergelijking met vele vergelijkbare Nederlandse steden een hoge ambitie voor de toepassing van zonne-energie en hun doelstelling om in 2030 klimaatneutraal te zijn. Het langjarig programma ‘Utrechtse Energie’, de actieve betrokkenheid van wethouders, het actief betrekken van eigen medewerkers, benoemen van energie-ambassadeurs, en vele buurtinitiatieven dragen positief bij aan de realisatie van die ambitie. 

Opvallende gerealiseerde projecten zijn onder meer het gecombineerde zonnestroom/zonnewarmteproject bij het nieuwe Stadskantoor, projecten bij sociale huurwoningen, Slim Laden Lombok, Solease, Overvecht, Lage Weide, en Cargo hopper.

Wageningen

Ook de gemeente Wageningen heeft klimaatneutraal als doelstelling voor 2030, en werkt al enkele jaren actief aan de realisatie hiervan onder regie van de Stichting Zonne-energie Wageningen. De rol van deze stichting is tactisch en strategisch een belangrijke zet van de gemeente en helpt de gemeente in het uitgebreid betrekken van de samenleving. Continuïteit in de samenwerking met alle marktpartijen wordt hierdoor verzekerd.

De jury looft het feit dat, in vergelijk met vele andere gemeenten, zonnewarmte in de ambitie is meegenomen. Ook de eigen toepassingsprojecten van zonne-energie op gebouwen van de gemeente verdienen waardering. Zo wordt energie van de zon gebruikt in onder andere het stadhuis, in de stadswerf, in 13 scholen, en in een sportcomplex.