Tilburg heeft eerste zelfvoorzienende busstation

maandag 29 april 2019
timer 4 min
Onlangs werd in Tilburg het nieuwe busstation in gebruik genomen. Net als de renovatie van het treinstation en de nieuwe fietsenstallingen in het spoorgebied is het busstation ontworpen door architectenbureau cepezed. De nieuwe OV-faciliteit wekt zijn eigen energie op en heeft een vergaand geïntegreerd ontwerp.

Het nieuwe busstation is deel van de grootschalige revitalisatie van het Tilburgse OV-knooppunt. Het is helemaal toegesneden op reizigerscomfort en een aangenaam overzichtelijke verkeersafwikkeling. De faciliteit ligt aan de westkant van het treinstation, grofweg op de plaats waar ook het oude busstation lag, met op de uiterste westpunt daarbij de locatie van de voormalige woontoren Tilburion betrokken.




Minimalistisch circuit

De basisopzet bestaat uit een reeks uiterst ranke kolommenparen met daarop een even zo minimalistische luifelstructuur. Het bouwwerk vormt een driehoekig circuit van ruim 1600 meter lang met in het hart een open ruimte. De opstelplaatsen voor de bussen liggen langs de buitenrand; één voor uitstappen en zes voor instappen. De luifelomloop verloopt van 14 naar 30 meter breedte totaal en kent twee verspringingen. Deze zijn vooral functioneel en sluiten aan op de stedenbouwkundige situatie. 


De verspringingen verdelen de totaalstructuur in drie segmenten. In het hart van ieder segment bevindt zich een groenplantsoen dat is afgebakend door een zitbank waar de reizigers gebruik van kunnen maken. Aan de brede kop is in het hart van de omloop een paviljoen opgenomen. Het paviljoen bevat een personeelsruimte voor de chauffeurs, een ov-servicepunt en een commerciële ruimte die nog een invulling moet krijgen. Aan deze ruimte grenst ook een verhoogd terras. 




Luifel met pv en etfe

De riante luifel rondom overdekt de volledige perrons en een deel van de bussen. Reizigers kunnen zo altijd droog en beschut in- en uitstappen. De constructie bestaat uit een stalen framewerk dat is bespannen met translucent ETFE-folie. De verlichting is achter dit folie in de staalconstructie opgenomen. Overdag filtert de luifel het zonlicht, terwijl het in de donkere uren één groot ruimtelijk verlichtingselement vormt, dat sterk bijdraagt aan het veiligheidsgevoel. 


Boven op de luifel ligt 250 m2 aan zonnepanelen. Bij sterk daglicht werpen deze een schaduwpatroon op het ETFE waardoor de reizigers zich bewust zijn van hun aanwezigheid. De panelen leveren voldoende energie voor alle functionaliteiten van het busstation zoals de luifelverlichting, de digitale informatieborden, de personeelsruimte en het ov-servicepunt. De commerciële ruimte heeft zijn eigen energiecircuit en -meter.




Integrale materialisatie en detaillering

Uit overwegingen van zowel esthetiek, comfort, functionaliteit als materiaalverbruik is veel aandacht besteed aan een zo elementair mogelijke opzet, materialisatie en detaillering. cepezed heeft voor het station een zuiver systeem uitgedacht en dit minutieus geëngineerd. Zo bevatten de ranke kolommen samengesteld uit plaat- en stripstaal tevens hemelwaterafvoeren en elektrische bekabeling. Ook zijn de S.O.S.-melder en intercom in één van de kolommen geïntegreerd. Het stalen zetwerk dat constructief de centrale dragende ligger vormt, fungeert eveneens als watergoot.


De verlichting van het paviljoenterras is in de overspannende liggers erboven opgenomen en in de zitranden van zwart gepigmenteerd beton zijn bankjes van stripstaal met geïntegreerde verwarming verwerkt. De drainagegaten in de dragende goot zijn ook benut voor de opspanning van het ETFE-folie, de digitale informatieborden zijn volledig blind aan de kolommen bevestigd en het paviljoengebouw draagt bij aan de stabiliteit van de luifel. Bovendien zijn iedere 14 m bewegingsmelders in de stalen luifelrand opgenomen, die reageren op de aanwezigheid van bussen en reizigers. Bij een minimum aan energieverbruik is er zo in iedere situatie voldoende verlichting.



Inclusief, onderhoudsarm en toekomstbestendig

Het busstation is ook ontworpen op inclusiviteit. Zo is het verhoogde paviljoenterras via een hellingbaan toegankelijk voor rolstoelen en zijn in de handrailingen tussen terras en perrons braillevoorzieningen opgenomen. Het ETFE-folie van de luifel is zelfreinigend en behoeft nauwelijks onderhoud. Voor service aan de zonnepanelen en de elektrische voorzieningen is de luifelomloop eenvoudig begaanbaar via het paviljoen en een beloopbare kabelgoot. De algeheel strakke vormgeving met een minimum aan hoekjes en randjes beperkt de kosten voor schoonmaak. Voor de toekomst is het busstation daarnaast nu al voorbereid op de plaatsing van installatietechnische infrastructuur voor het snel opladen van elektrische bussen.



Reactie toevoegen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.
Tilburg heeft eerste zelfvoorzienende busstation

Foto's: Lucas van der Wee

Meer artikelen met dit thema

descriptionArtikel

Focus Stedebouw & Architectuur op dynamiek Nederlandse delta

23 mei om 15:00 uur

De nieuwe Stedebouw & Architectuur (#3) is van de drukpersen gerold. Met de Delftse universitair…

Lees verder »
descriptionArtikel

‘Zonder regenwater is bouwopgave onmogelijk’

21 mei om 12:30 uur

Als gevolg van de klimaatverandering en een groeiend (structureel) tekort aan drinkwater staan we aan de…

Lees verder »
descriptionArtikel

Bouwen voor een groene toekomst: horizon verleggen naar 2060

15 mei om 11:00 uur

In een deze week gepubliceerde studie concludeert het Economisch Instituut voor de Bouw (EIB) dat de…

Lees verder »
descriptionArtikel

Van betonnen jungles naar biodiverse oases: nieuwe investeringskansen voor steden

13 mei om 07:30 uur

Ontwerp- en adviesbureau Arup verbindt in zijn projecten biodiversiteit en gezondheid in een stedelijke…

Lees verder »
descriptionArtikel

Deze zomer nog geen verplichting nestvoorzieningen

3 mei om 07:30 uur

Vrijwel elk nieuwbouwhuis moet binnenkort beschikken over voorzieningen voor huismussen, gierzwaluwen en…

Lees verder »
descriptionArtikel

Kun je vernieuwen door het verleden te omarmen?

17 apr om 07:30 uur

Tijdens het nieuwe kunst- en architectuurfestival Cherish or Destroy luidt de centrale vraag: in hoeverre moet…

Lees verder »
descriptionArtikel

Waar kan er in Nederland nog worden gebouwd?

16 apr om 07:30 uur

Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat publiceerde onlangs sturingskaarten, waaruit blijkt waar in de…

Lees verder »
descriptionArtikel

Blue zones bieden een wenkend perspectief

3 apr om 07:30 uur

Blue zones zijn plekken in de wereld waar mensen relatief lang en gelukkig leven. “Blue zones bestaan overal,…

Lees verder »