Tilburg heeft eerste zelfvoorzienende busstation

maandag 29 april 2019
timer 4 min
Onlangs werd in Tilburg het nieuwe busstation in gebruik genomen. Net als de renovatie van het treinstation en de nieuwe fietsenstallingen in het spoorgebied is het busstation ontworpen door architectenbureau cepezed. De nieuwe OV-faciliteit wekt zijn eigen energie op en heeft een vergaand geïntegreerd ontwerp.

Het nieuwe busstation is deel van de grootschalige revitalisatie van het Tilburgse OV-knooppunt. Het is helemaal toegesneden op reizigerscomfort en een aangenaam overzichtelijke verkeersafwikkeling. De faciliteit ligt aan de westkant van het treinstation, grofweg op de plaats waar ook het oude busstation lag, met op de uiterste westpunt daarbij de locatie van de voormalige woontoren Tilburion betrokken.




Minimalistisch circuit

De basisopzet bestaat uit een reeks uiterst ranke kolommenparen met daarop een even zo minimalistische luifelstructuur. Het bouwwerk vormt een driehoekig circuit van ruim 1600 meter lang met in het hart een open ruimte. De opstelplaatsen voor de bussen liggen langs de buitenrand; één voor uitstappen en zes voor instappen. De luifelomloop verloopt van 14 naar 30 meter breedte totaal en kent twee verspringingen. Deze zijn vooral functioneel en sluiten aan op de stedenbouwkundige situatie. 


De verspringingen verdelen de totaalstructuur in drie segmenten. In het hart van ieder segment bevindt zich een groenplantsoen dat is afgebakend door een zitbank waar de reizigers gebruik van kunnen maken. Aan de brede kop is in het hart van de omloop een paviljoen opgenomen. Het paviljoen bevat een personeelsruimte voor de chauffeurs, een ov-servicepunt en een commerciële ruimte die nog een invulling moet krijgen. Aan deze ruimte grenst ook een verhoogd terras. 




Luifel met pv en etfe

De riante luifel rondom overdekt de volledige perrons en een deel van de bussen. Reizigers kunnen zo altijd droog en beschut in- en uitstappen. De constructie bestaat uit een stalen framewerk dat is bespannen met translucent ETFE-folie. De verlichting is achter dit folie in de staalconstructie opgenomen. Overdag filtert de luifel het zonlicht, terwijl het in de donkere uren één groot ruimtelijk verlichtingselement vormt, dat sterk bijdraagt aan het veiligheidsgevoel. 


Boven op de luifel ligt 250 m2 aan zonnepanelen. Bij sterk daglicht werpen deze een schaduwpatroon op het ETFE waardoor de reizigers zich bewust zijn van hun aanwezigheid. De panelen leveren voldoende energie voor alle functionaliteiten van het busstation zoals de luifelverlichting, de digitale informatieborden, de personeelsruimte en het ov-servicepunt. De commerciële ruimte heeft zijn eigen energiecircuit en -meter.




Integrale materialisatie en detaillering

Uit overwegingen van zowel esthetiek, comfort, functionaliteit als materiaalverbruik is veel aandacht besteed aan een zo elementair mogelijke opzet, materialisatie en detaillering. cepezed heeft voor het station een zuiver systeem uitgedacht en dit minutieus geëngineerd. Zo bevatten de ranke kolommen samengesteld uit plaat- en stripstaal tevens hemelwaterafvoeren en elektrische bekabeling. Ook zijn de S.O.S.-melder en intercom in één van de kolommen geïntegreerd. Het stalen zetwerk dat constructief de centrale dragende ligger vormt, fungeert eveneens als watergoot.


De verlichting van het paviljoenterras is in de overspannende liggers erboven opgenomen en in de zitranden van zwart gepigmenteerd beton zijn bankjes van stripstaal met geïntegreerde verwarming verwerkt. De drainagegaten in de dragende goot zijn ook benut voor de opspanning van het ETFE-folie, de digitale informatieborden zijn volledig blind aan de kolommen bevestigd en het paviljoengebouw draagt bij aan de stabiliteit van de luifel. Bovendien zijn iedere 14 m bewegingsmelders in de stalen luifelrand opgenomen, die reageren op de aanwezigheid van bussen en reizigers. Bij een minimum aan energieverbruik is er zo in iedere situatie voldoende verlichting.



Inclusief, onderhoudsarm en toekomstbestendig

Het busstation is ook ontworpen op inclusiviteit. Zo is het verhoogde paviljoenterras via een hellingbaan toegankelijk voor rolstoelen en zijn in de handrailingen tussen terras en perrons braillevoorzieningen opgenomen. Het ETFE-folie van de luifel is zelfreinigend en behoeft nauwelijks onderhoud. Voor service aan de zonnepanelen en de elektrische voorzieningen is de luifelomloop eenvoudig begaanbaar via het paviljoen en een beloopbare kabelgoot. De algeheel strakke vormgeving met een minimum aan hoekjes en randjes beperkt de kosten voor schoonmaak. Voor de toekomst is het busstation daarnaast nu al voorbereid op de plaatsing van installatietechnische infrastructuur voor het snel opladen van elektrische bussen.



Reactie toevoegen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.
Tilburg heeft eerste zelfvoorzienende busstation

Foto's: Lucas van der Wee

Meer artikelen met dit thema

descriptionArtikel

Groen-blauwe structuren in de Omgevingswet

25 jun om 08:00 uur

Voor het realiseren van groen-blauwe structuren in de fysieke leefomgeving biedt de dit jaar ingevoerde…

Lees verder »
descriptionArtikel

Polderlab Delft koppelt theorie aan praktijk

11 jun om 07:30 uur

Hoe ziet de polder van de toekomst eruit? Dat wil ZUS gaan onderzoeken door theorie en praktijk te koppelen in…

Lees verder »
descriptionArtikel

Puzzelen met groen in en om de stad

10 jun om 07:30 uur

Het belang van voldoende ruimte voor groen in en om de stad wordt steeds groter. Voor gemeenten is dit een…

Lees verder »
descriptionArtikel

Kansen klimaatadaptatie per buurt

6 jun om 07:30 uur

Welke opgaven op het gebied van klimaatadaptatie spelen er in jouw buurt en gemeente? Een nieuw, handig…

Lees verder »
descriptionArtikel

Effecten van massale verhuizingen uit laaggelegen gebieden

5 jun om 11:26 uur

In haar proefschrift verkende Amber van der Voorn regionale verhuisstromen als gevolg van het opgeven van…

Lees verder »
descriptionArtikel

Vlissingen richt straat in als rivier

3 jun om 07:30 uur

In Vlissingen is een straat tussen boulevard en binnenstad - de Coosje Buskenstraat - heringericht, zodat deze…

Lees verder »
descriptionArtikel

Toekomstbestendig bouwen: slim, duurzaam en betaalbaar

30 mei om 07:30 uur

Martin Huiskes is architect en partner bij LKSVDD architecten. Het bureau richt zich op het maken van ‘…

Lees verder »
descriptionArtikel

Een andere toekomst voor Nederland waterland

28 mei om 07:30 uur

In de nieuwe Stedebouw & Architectuur - thema Transformatie & Transities - wordt de toekomst van de…

Lees verder »