Tilburg heeft eerste zelfvoorzienende busstation

maandag 29 april 2019
timer 4 min
Onlangs werd in Tilburg het nieuwe busstation in gebruik genomen. Net als de renovatie van het treinstation en de nieuwe fietsenstallingen in het spoorgebied is het busstation ontworpen door architectenbureau cepezed. De nieuwe OV-faciliteit wekt zijn eigen energie op en heeft een vergaand geïntegreerd ontwerp.

Het nieuwe busstation is deel van de grootschalige revitalisatie van het Tilburgse OV-knooppunt. Het is helemaal toegesneden op reizigerscomfort en een aangenaam overzichtelijke verkeersafwikkeling. De faciliteit ligt aan de westkant van het treinstation, grofweg op de plaats waar ook het oude busstation lag, met op de uiterste westpunt daarbij de locatie van de voormalige woontoren Tilburion betrokken.




Minimalistisch circuit

De basisopzet bestaat uit een reeks uiterst ranke kolommenparen met daarop een even zo minimalistische luifelstructuur. Het bouwwerk vormt een driehoekig circuit van ruim 1600 meter lang met in het hart een open ruimte. De opstelplaatsen voor de bussen liggen langs de buitenrand; één voor uitstappen en zes voor instappen. De luifelomloop verloopt van 14 naar 30 meter breedte totaal en kent twee verspringingen. Deze zijn vooral functioneel en sluiten aan op de stedenbouwkundige situatie. 


De verspringingen verdelen de totaalstructuur in drie segmenten. In het hart van ieder segment bevindt zich een groenplantsoen dat is afgebakend door een zitbank waar de reizigers gebruik van kunnen maken. Aan de brede kop is in het hart van de omloop een paviljoen opgenomen. Het paviljoen bevat een personeelsruimte voor de chauffeurs, een ov-servicepunt en een commerciële ruimte die nog een invulling moet krijgen. Aan deze ruimte grenst ook een verhoogd terras. 




Luifel met pv en etfe

De riante luifel rondom overdekt de volledige perrons en een deel van de bussen. Reizigers kunnen zo altijd droog en beschut in- en uitstappen. De constructie bestaat uit een stalen framewerk dat is bespannen met translucent ETFE-folie. De verlichting is achter dit folie in de staalconstructie opgenomen. Overdag filtert de luifel het zonlicht, terwijl het in de donkere uren één groot ruimtelijk verlichtingselement vormt, dat sterk bijdraagt aan het veiligheidsgevoel. 


Boven op de luifel ligt 250 m2 aan zonnepanelen. Bij sterk daglicht werpen deze een schaduwpatroon op het ETFE waardoor de reizigers zich bewust zijn van hun aanwezigheid. De panelen leveren voldoende energie voor alle functionaliteiten van het busstation zoals de luifelverlichting, de digitale informatieborden, de personeelsruimte en het ov-servicepunt. De commerciële ruimte heeft zijn eigen energiecircuit en -meter.




Integrale materialisatie en detaillering

Uit overwegingen van zowel esthetiek, comfort, functionaliteit als materiaalverbruik is veel aandacht besteed aan een zo elementair mogelijke opzet, materialisatie en detaillering. cepezed heeft voor het station een zuiver systeem uitgedacht en dit minutieus geëngineerd. Zo bevatten de ranke kolommen samengesteld uit plaat- en stripstaal tevens hemelwaterafvoeren en elektrische bekabeling. Ook zijn de S.O.S.-melder en intercom in één van de kolommen geïntegreerd. Het stalen zetwerk dat constructief de centrale dragende ligger vormt, fungeert eveneens als watergoot.


De verlichting van het paviljoenterras is in de overspannende liggers erboven opgenomen en in de zitranden van zwart gepigmenteerd beton zijn bankjes van stripstaal met geïntegreerde verwarming verwerkt. De drainagegaten in de dragende goot zijn ook benut voor de opspanning van het ETFE-folie, de digitale informatieborden zijn volledig blind aan de kolommen bevestigd en het paviljoengebouw draagt bij aan de stabiliteit van de luifel. Bovendien zijn iedere 14 m bewegingsmelders in de stalen luifelrand opgenomen, die reageren op de aanwezigheid van bussen en reizigers. Bij een minimum aan energieverbruik is er zo in iedere situatie voldoende verlichting.



Inclusief, onderhoudsarm en toekomstbestendig

Het busstation is ook ontworpen op inclusiviteit. Zo is het verhoogde paviljoenterras via een hellingbaan toegankelijk voor rolstoelen en zijn in de handrailingen tussen terras en perrons braillevoorzieningen opgenomen. Het ETFE-folie van de luifel is zelfreinigend en behoeft nauwelijks onderhoud. Voor service aan de zonnepanelen en de elektrische voorzieningen is de luifelomloop eenvoudig begaanbaar via het paviljoen en een beloopbare kabelgoot. De algeheel strakke vormgeving met een minimum aan hoekjes en randjes beperkt de kosten voor schoonmaak. Voor de toekomst is het busstation daarnaast nu al voorbereid op de plaatsing van installatietechnische infrastructuur voor het snel opladen van elektrische bussen.



Reactie toevoegen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.
Tilburg heeft eerste zelfvoorzienende busstation

Foto's: Lucas van der Wee

Meer artikelen met dit thema

descriptionArtikel

Bomen basis van klimaatadaptieve en energievriendelijke stad

31 okt om 07:30 uur

Volgens Joris Voeten vormen bomen de basis voor een natuurinclusief, klimaatadaptief en energievriendelijk…

Lees verder »
descriptionArtikel

Bouwen in balans met de aarde

24 okt om 07:30 uur

Bouwbiologen zijn in Nederland dun gezaaid, terwijl ze zo belangrijk zijn voor de actuele vraagstukken in de…

Lees verder »
descriptionArtikel

Nieuwe studie: bouwen impuls voor stedelijk groen

21 okt om 07:30 uur

Wat zijn de effecten van verstedelijking op ecosysteemdiensten, zoals groen, koeling en waterretentie, en de…

Lees verder »
descriptionArtikel

OVL Awards voor innovaties openbare verlichting

11 okt om 07:00 uur

Welke ideeën leveren een aantoonbare bijdrage aan de professionaliteit, effectiviteit en/of kwaliteit van het…

Lees verder »
descriptionArtikel

Pleidooi nieuwe bouwcultuur tijdens ARCHITECT@WORK

3 okt om 07:30 uur

Tijdens de tweedaagse beurs ARCHITECT@WORK werd in diverse lezingen een beeld geschetst van de nieuwe…

Lees verder »
descriptionArtikel

Watercoalitie: 'Onvoldoende maatregelen kabinet Schoof'

27 sep om 07:30 uur

Water wordt in de gebouwde omgeving een steeds belangrijker issue. Niet voor niets werd de politiek daar deze…

Lees verder »
descriptionArtikel

Jubileum voor Vakbeurs Openbare Ruimte

24 sep om 07:30 uur

Precies twintig jaar geleden werd de eerste en meteen succesvolle editie gehouden van de Vakbeurs Openbare…

Lees verder »
descriptionArtikel

Inspiratiebron voor cruciale rol natuur in stedenbouw

16 sep om 07:30 uur

Stedenbouw gaat niet alleen over onder andere wijken, stenen en parkeerplaatsen, de openbare ruimte en groen…

Lees verder »