Museum van Nationaal Monument Kamp Amersfoort in gebruik genomen

dinsdag 20 april 2021
Op 19 april is het nieuwe museum van Nationaal Monument Kamp Amersfoort (NMKA) in gebruik genomen. In dit straf- en doorgangskamp zijn tijdens de Tweede Wereldoorlog ongeveer 47.000 gevangenen voor korte of langere tijd achter prikkeldraad gezet. De verhalen werden steeds door gidsen doorgegeven. Nu maken de architectuur en de tentoonstellingen duidelijk wat voor een plek Kamp Amersfoort was.

Het ontwerpteam, bestaande uit architect Jacques Prins (Inbo), landschapsarchitect Cor Geluk (Juurlink+Geluk) en Erik Bär (Tinker imagineers), maakte samen met Willemien Meershoek (directeur NMKA) met het heringerichte gebied en het nieuwe museum de geschiedenis voelbaar: de beklemming, het onrecht en de angst. 

De architectuur en het materiaalgebruik verbeelden de sfeer van destijds door het inpassen van verschillende originele elementen. Dit wordt versterkt door de gang vanuit het licht naar het donker en tenslotte weer naar het licht. Het werk vanuit de verschillende ontwerpdisciplines is nauw verweven en geeft een betekenis aan deze plek. 

Doorsnede Museum Kamp Amersfoort
Doorsnede van het museum. Beeld door Inbo

Bezienswaardigheden

Een centraal ontwerpthema is reflectie: reflectie op de geschiedenis en op de eigen rol in actuele dilemma’s. Dit komt onder meer tot uiting in de architectuur van het nieuwe bovengrondse paviljoen en in het interieur. De ontworpen route voert vanaf de recent verworven originele poort over de binnenplaats, die is omgeven door een stalen lamellenhek. Het pad voert verder langs een maquette van het kamp, langs voetafdrukken die het appèl verbeelden naar het entreepaviljoen van het museum. 

In het ondergrondse museum krijgen de personen uit het kamp een gezicht. De tentoonstelling legt ook de relatie naar onrecht vandaag de dag, bijvoorbeeld met een programma dat bezoekers confronteert met ongemakkelijke dilemma’s. De uitgang van het museum biedt een verrassend zicht op de tegenoverliggende schietbaan en het monument De Stenen Man. Bezoekers kunnen via het museumcafé naar het bosrijke buitengebied en de schietbaan wandelen of de restanten van een lijkenhuisje bekijken. 

Tentoontstelling Kamp Amersfoort
Tentoonstelling in het ondergrondse museum. Foto door Mike Bink

Jacques Prins: “De nieuwe gedenkplaats heeft een terughoudende architectuur. Die blijft net zolang actueel als het bestaande gebouw. Het is met recht een integraal ontwerp: de initiatiefnemers, het bestuur en personeelsleden, de tentoonstellingsontwerpers, de landschapsarchitect en de procesbegeleiders, iedereen had aanwijsbaar invloed op deze memorabele plek.”

Het museum wordt opengesteld voor publiek zodra de versoepelingen van de coronamaatregelen het toelaten.

Op 22 april verschijnt het boek De betekenis van een plek, dat de relatie blootlegt tussen de geschiedenis, de sporen in het landschap en het ontwerp van het nieuwe museum. 

Masterplan Kamp Amersfoort
Masterplan van Nationaal Monument Kamp Amersfoort door Inbo.

In 2020 trad Inbo op als gasthoofdredacteur van de Renovatie & Herstructurering-editie van ons vakblad. Benieuwd? Lees het magazine in onze online bibliotheek. Smaakt het naar meer? Overweeg dan eens een abonnement op Stedebouw & Architectuur.

Reactie toevoegen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.

Foto door Ossip van Duivenbode

Meer artikelen met dit thema

descriptionArtikel

Gaan strengere regels de verduurzaming verder helpen?

30 okt om 07:30 uur

We stuiven af op een nieuw Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl, voorheen het Bouwbesluit), met aangescherpte…

Lees verder »
descriptionArtikel

3 eeuwen samen in 1 gerenoveerd, monumentaal schoolgebouw

16 okt om 07:30 uur

Bij Brique Architecten worden vaak en graag maatschappelijke opgaven uitgediept en uitgewerkt. Daaronder…

Lees verder »
descriptionArtikel

Emaus College biedt rust, vertrouwdheid en uitdaging

11 okt om 07:30 uur

In Ermelo is dit jaar de nieuwbouw opgeleverd van het Emaus College voor voortgezet speciaal onderwijs. De…

Lees verder »
descriptionArtikel

Oplossingen voor netcongestie onderwijsvastgoed

1 okt om 07:30 uur

Het volledige programma is bekend van ons populaire Duurzame & Gezonde Scholen Congres! Kom je op 13…

Lees verder »
descriptionArtikel

Hoe realiseer je een gezonde onderwijsomgeving?

25 sep om 08:00 uur

Wat zijn de essentiële omstandigheden om kinderen in het onderwijs voor te bereiden op hun verdere leven? Dan…

Lees verder »
descriptionArtikel

Biobased scholenbouw: klimaatdoelen en gezond binnenklimaat

18 sep om 07:30 uur

Ook het onderwijs zal een duurzaam steentje moeten bijdragen aan de doelstellingen van de klimaatakkoorden.…

Lees verder »
descriptionArtikel

Nooit meer slopen

5 sep om 07:30 uur

Het is de pakkende titel van het eerste programmaonderdeel van het Duurzame en Gezonde Scholen Congres dat…

Lees verder »
descriptionArtikel

Van buurman tot buurtzorg in wooncollectieven

30 aug om 07:30 uur

Hoe is in moderne wooncollectieven de zorg geregeld? Het is een hot issue voor de komende decennia en staat…

Lees verder »