Investeer in lopen voor vitale steden en dorpen

dinsdag 12 oktober 2021

Steden en dorpen waarin meer mensen meer lopen dragen bij aan de vitaliteit van onze samenleving en daarmee aan meer welzijn en welvaart. Lopen is zowel fysiek, sociaal, economisch en ruimtelijk als ecologisch de meeste duurzame wijze van vervoer. Lopen is schoon en stil, vraagt de minste ruimte en vergt geen inzet van fossiele energie. Ook draagt lopen bij aan de gezondheid, de ruimtelijke kwaliteit, de bereikbaarheid en de economie. Daarnaast schept meer ruimte voor lopen ook ruimte voor een groenere en gezondere leefomgeving.

Er zijn nog veel stappen te zetten

Ondanks alle baten rondom lopen staat het loopbeleid in Nederland zowel bij het Rijk, de provincies, dus ook Zuid-Holland, als de gemeenten qua aandacht en middelen hiervoor helaas nog in de kinderschoenen. Wellicht komt dit mede door het succes van de fiets, waardoor loopbeleid in Nederland minder nodig lijkt. Ook dat succes van de fiets is niet aan komen waaien; dat heeft een lange historie. Al sinds de jaren zeventig is hier vooral vanuit de Fietsersbond actie voor gevoerd, met toenemend draagvlak en succes. Met lopen loopt het helaas nog niet zo’n vaart, hoewel met het platform Ruimte voor Lopen de afgelopen jaren al wel goede stappen zijn gezet.

Wij zien nu dat vooral daar waar de ruimtedruk het hoogst is, zoals in de centra van onze grote steden, de voetganger stap voor stap steeds meer de ruimte krijgt. Dit geldt met name voor de G4, dus Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht. Maar ook middelgrote steden als Delft, Leiden en Zwolle trekken qua aandacht en ruimte voor de voetganger nu een been bij. Wat mij betreft treedt er een olievlekwerking op en komt er ook buiten de centra steeds meer aandacht voor lopen, want ook daar zijn die maatschappelijke baten van lopen groot.

Lopen draagt bij aan aantrekkelijke steden en dorpen

Aantrekkelijke steden en dorpen nodigen uit tot meer lopen. Een inspirerend concept vind ik de 15-minutenstad of het 15-minutendorp, waar diverse steden in buiten- en binnenland - denk aan Parijs, Amsterdam en Groningen - nu op inzetten. Daarbij is het merendeel van de dagelijkse voorzieningen binnen 15 minuten lopen (of fietsen) te bereiken, bij voorkeur via toegankelijke, veilige, comfortabele en aantrekkelijke loop- en fietsroutes die onderdeel uitmaken van een fijnmazig loop- en fietsnetwerk dat door zoveel mogelijk van onze inwoners, van 8 tot 80, te gebruiken is om te komen tot een meer inclusieve samenleving.

Dit vraagt om voor iedereen goed toegankelijke, onderhouden en beheerde looproutes. Dit gaat verder dan de stoep en geldt uiteraard ook voor de toegankelijkheid en kwaliteit van kruisingen, haltes, voorzieningen en bestemmingen. Dit loopnetwerk is bij voorkeur ook verweven met het groenblauwe netwerk, want het is immers aangenaam lopen langs water en door groen. Want als looproutes aantrekkelijker zijn, worden ze ook meer gebruikt! Dit moeten we verankeren in ons omgevingsbeleid.

Want een omgevingsbeleid dat lopen stimuleert en faciliteert, draagt bij aan meer welvaart, welzijn en duurzaamheid. Het zorgt voor meer gezondheid en ruimtelijke kwaliteit, een betere bereikbaarheid en een sterkere economie, in een steeds meer op kennis en diensten gebaseerde samenleving. Beleid waar de provincie samen met partners, zowel overheden, maatschappelijke organisaties, kennisinstellingen als bedrijven, de komende jaren graag aan werkt.