Blue zones zijn plekken in de wereld waar mensen relatief lang en gelukkig leven. “Blue zones bestaan overal, niet alleen op de vijf bekende plekken op de wereld”, aldus professor Rudi Westendorp, hoogleraar ouderengeneeskunde. Hij heeft acht jaar in Denemarken gewoond en gewerkt en is ook daar op zoek gegaan naar blue zones.
Blue zones bieden een wenkend perspectief
![](/sites/default/files/styles/max_500/public/2024-04/Ouderen%20blue%20zone%20shutterstock_0.jpg?itok=2k_tbZrd)
![Rudi Westendorp](http://cms.acquire.nl/storage/ckfinder/images/Stedebouw%20%26%20Architectuur/Rudi%20Westendorp%201.jpg)
“Ik heb er in Denemarken twee gevonden”, vertelt Rudi Westendorp. “Eentje vlakbij Kopenhagen in een welgestelde wijk. Dat is niet onverwacht, maar de ander lag juist afgelegen, in een economisch achtergesteld gebied. Heel opmerkelijk. Daaruit kun je concluderen dat geld wel kan helpen, maar geen noodzakelijke voorwaarde is voor het ontstaan van een blue zone.”
Social construct
Blue zones zijn volgens Westendorp niet voor de eeuwigheid. Ze komen en gaan. Blue zones zijn ook overal anders. Hij ziet een blue zone vooral als een sociaal construct dat mensen met elkaar teweegbrengen. “Ze zijn niet bewust ontworpen om er heel oud te worden maar toevalligerwijze ontstaan. Ze worden door anderen herkend, omdat mensen er gemiddeld langer gezond blijven en heel oud kunnen worden.”
Hij begrijpt dat blue zones een wenkend perspectief bieden. “Het is natuurlijk een aanstekelijk idee dat er plaatsen zijn waar de kans op een gezond lang leven groter is. Maar er bestaat geen standaard recept voor en je kunt het dan ook niet afdwingen.” Hij ziet weinig overeenkomsten tussen de vijf plekken waar mensen bovengemiddeld oud worden. “In Sardinië vloeit de wijn rijkelijk tijdens copieuze maaltijden. In Okinawa eten de mensen zeewier en houden er een ascetische leefstijl op na. Toch worden mensen op beide plekken bovengemiddeld oud.”
Bonus: twintig jaar
Voor het ontstaan van een blue zone moeten we volgens hem meer vanuit het individu redeneren. Wat kun je zelf doen om er het beste van te maken? Eigenlijk eenvoudig: “Neem de bekende leefregels in acht: eet kleurrijk en niet te veel, blijf bewegen en houd er een sociaal leven op na zonder te roken of overmatig te drinken. Dat scheelt tien jaar levensverwachting met als bonus twintig jaar gezondheid extra. Daarmee is van bovenaf ieder land blauw gespikkeld.
Dat sociaal rijke leven wordt wel in alle blue zones herkend. Heb oog voor je medemens en kom in actie als het nodig is. Anders gezegd, wees een sociaaldemocraat. Dat moet op gouvernementeel niveau, lokaal én individueel niveau. Wanneer die drie niveaus met elkaar synchroniseren, is de kans het grootst dat er een blue zone ontstaat.”
Emmanuel Levinas
Westendorp verwijst naar de filosoof Emmanuel Levinas. Die schreef lang geleden dat de mens alleen tot zijn recht komt in de ogen van de ander. In navolging predikt psychiater Dirk de Wachter dat de mens zingeving ervaart wanneer hij deel uitmaakt van een groep. “Op enkele heremieten na”, voegt Westendorp toe. Wanneer je je buiten de groep plaatst, graaf je voor jezelf een ‘black hole’. Het is daar eenzaam en ongezond.
Samen moeten we ervoor zorgen dat zoveel mogelijk mensen zo lang mogelijk hun talenten ontwikkelen om te voorkomen dat ze in zo’n gat vallen. “Kruip dus uit je eigen black hole en maak samen een blue zone!”
Op donderdag 20 juni vindt het eerste Blue Zone Festival in Nederland plaats. Tijdens het Blue Zone Festival word je geïnformeerd en geïnspireerd over alles rondom de bekende blue zones: van inspiratiesessies tot workshops en van beleving tot betekenisgeving. Wil jij graag op de hoogte gehouden worden over het Blue Zone Festival? Volg het festival op LinkedIn of schrijf je in voor de eventupdate!
Tekst: Yvonne Witter, ZorgSaamWonen
Foto boven: Shutterstock
Bij het thema van dit artikel betrokken organisaties
Meer artikelen met dit thema
Toekomstbestendig bouwen: slim, duurzaam en betaalbaar
30 mei om 07:30 uurMartin Huiskes is architect en partner bij LKSVDD architecten. Het bureau richt zich op het maken van ‘…
Gezondheid beter met beweegvriendelijke infrastructuur
29 mei om 07:30 uurOntwerp een stad die vriendelijk is voor voetgangers en fietsers en je ziet dat beleid terug in cijfers over…
Een andere toekomst voor Nederland waterland
28 mei om 07:30 uurIn de nieuwe Stedebouw & Architectuur - thema Transformatie & Transities - wordt de toekomst van de…
Focus Stedebouw & Architectuur op dynamiek Nederlandse delta
23 mei om 15:00 uurDe nieuwe Stedebouw & Architectuur (#3) is van de drukpersen gerold. Met de Delftse universitair…
Draag ook bij aan een beweegvriendelijke leefomgeving
21 mei om 07:30 uurGezondheid is in het gros van de gemeentelijke en provinciale Omgevingsvisies een belangrijk thema en daarmee…
Primeur voor online tool die potentie biodiversiteit toont
17 mei om 17:00 uurEen gezonde biodiversiteit doet heel veel voor de mens. Tot nu toe wordt veelal de huidige biodiversiteit van…
Hoe welkom is auto nog bij verdichting van steden?
14 mei om 11:00 uurSteden verdichten betekent ook oplossingen zoeken voor geparkeerde auto's. Met daarbij vaak de wens om de auto…
Tuinstad oplossing voor vervuilde stad en woonproblemen?
10 mei om 14:03 uurEen eeuw geleden vroegen Floor Wibaut en Hendrik Berlage zich tijdens een conferentie af hoe je een stad mooier…
Reactie toevoegen