Gebiedsontwikkeling in alle soorten en maten; dat is het centrale thema van de nieuwe Stedebouw & Architectuur. Van het Bossche Paleiskwartier tot de Haagse Binckhorst, van Gebiedsontwikkeling 4.0 en de ‘onrechtvaardige stad’ tot Almere Pampus, Rijnenburg en de Merwedekanaalzone. En waarom stelt architect Shyam Khandekar (Paleiskwartier): “Gebouwen komen en gaan”?
Gebiedsontwikkeling: ‘Gebouwen komen en gaan’
![](/sites/default/files/styles/max_500/public/2024-06/Madrid%20Rio%20Park%20shutterstock_1.jpg?itok=CCixv3K3)
![Gert-Joost Peek](http://cms.acquire.nl/storage/ckfinder/images/Stedebouw%20%26%20Architectuur/Gert%20Joost%20Peek.jpg)
We danken al deze onderwerpen aan gasthoofdredacteur Gert-Joost Peek (onder meer lector Hogeschool Rotterdam), die zelf verhaalt over Gebiedsontwikkeling 1.0, 2.0, 3.0 én 4.0. Hij stipt aan dat er te vaak naar projecten wordt toegewerkt en het proces daarbij wordt vergeten: “Bij projectontwikkelaars wordt gebiedsontwikkeling gezien als een soort Champions League. Iemand uit de directie wil daar dan graag een rol in spelen. Die is echter opgegroeid en gepokt en gemazeld in de projectenlogica en dan wordt het hele proces van kaders en randvoorwaarden vergeten.”
Omgevingsprogramma
In het kader van dat laatste lees je een doorwrocht verhaal van een hele reeks experts over het programma, en de juridische haken en ogen daarvan, op de weg van een omgevingsvisie naar een omgevingsplan. Actueel is ook het interview met Rijksadviseur Wouter Veldhuis over zijn geruchtmakende publicatie Onderweg naar de rechtvaardige stad. Zijn belangrijkste pleidooi: “Wees je als professional in de gebiedsontwikkeling bewust van je positie en verantwoordelijkheid om de ontwikkeling van een stad of dorp na te streven met minder onrechtvaardigheid”.
Veldhuis ageert ook tegen het doorgeschoten marktdenken en stelt: “Er wordt te veel op de slagkracht van marktpartijen gegokt, die ze vaak helemaal niet meer hebben. We moeten andere spelregels bedenken, tussen markt en overheid en tussen overheid en burger. (...) Als oplossing voor de wooncrisis worden er nu kleinere en duurdere woningen gebouwd. Wij hopen echter dat het Rijk en de woningcorporaties gezamenlijk ruimte maken voor coöperaties om zo een ander segment van betaalbaar wonen te realiseren. We zijn van een neoliberaal verhaal op weg naar een ander verhaal.”
Shyam Khandekar
Natuurlijk komen diverse gebiedsontwikkelingen uitvoerig aan bod, zoals die van het Paleiskwartier in ’s-Hertogenbosch en van de Haagse Binckhorst. Over het Bossche pareltje zegt architect Shyam Khandekar in het magazine: “Ik zag de locatie niet als een kantorenlocatie, maar wilde er een binnenstad van maken. Daarbij ging het me niet om de gebouwen, maar om de openbare ruimte. Want die wordt vaak voor eeuwig vastgelegd, terwijl gebouwen komen en gaan.”
Naast de vele lessen uit de Binckhorst levert de aanpak in Leiden ook interessant verhaal op, onder de noemer ‘Ruimte voor Werk’. Daarbij wordt vooral gekeken naar de verdwenen bedrijvigheid op bedrijventerreinen waar woningen kwamen. Arnoud Nierop (gemeente Leiden): “Het is een maatschappelijke opgave: banen voor alle Leidenaren. Daarbij moeten we niet alleen kijken naar banen en bedrijven in de grote economische motoren, het Leiden Bio Science Park en de historische binnenstad. Het gaat juist ook om banen en bedrijven in het fundament van de stadsverzorgende economie, want die zorgt ervoor dat de stad draait en dat de kenniseconomie en bezoekerseconomie in de binnenstad goed kan functioneren.”
Naast de input van gasthoofdredacteur Peek over het thema gebiedsontwikkeling is er natuurlijk een hele reeks vaste rubrieken met een keur aan andere onderwerpen. We sommen op:
- Hot topic: Blue zones
- Future Architects: Giacomo Gallo
- Rapport Kort: Optoppen
- Bouwiconen: Anne Geenen (Indian Institute of Management, Balkrishna Doshi)
- Column: Michiel Cappendijk
De uitsmijter van ons derde nummer dit jaar is de discussie in onze rubriek Expertpanel, over de grenzen van de verdichting. Met Claudia Bouwens (KAN Platform): “De Merwedekanaalzone is een project met hoge ambities op het gebied van alternatieve mobiliteit én natuur, maar ik houd mijn hart vast over hoe deze hoge dichtheid gaat uitpakken voor de begroeiing in relatie tot lichttoetreding, windhinder en de aanwezige hoeveelheid regenwater.”
De nieuwe Stedebouw & Architectuur is nu voor abonnees te vinden in onze digitale Acquire-bibliotheek. Nog geen abonnement? Ontdek dan hier onze aanbiedingen.
Bij het thema van dit artikel betrokken organisaties
Meer artikelen met dit thema
Droge voeten in je woning dankzij groennorm
23 feb om 07:30 uurDrie grote banken pleitten deze week voor de invoering van een klimaatlabel voor koopwoningen. Maar wat nu als…
Doe mee: hoe denk jij over een gezonde openbare ruimte?
16 feb om 07:30 uurKunnen vuistregels voor de gezonde leefomgeving jou verder helpen? Het RIVM en het ministerie van…
Nieuwe groennorm steden vergt vele miljarden
13 feb om 07:30 uurGeen enkele bestaande norm in Nederland stelt kwaliteitseisen aan groenvoorzieningen. Mocht er alsnog een…
Vergroening én verdichting in Wageningen
31 jan om 07:30 uurHet stedenbouwkundig- en beeldkwaliteitsplan Duivendaal, ontworpen door LEVS architecten en veenenbos en bosch…
Pleidooi voor betere bereikbaarheid voorzieningen
18 jan om 13:15 uurEen coalitie van 29 maatschappelijke organisaties - 'Samen verkleinen we de afstand' - roept het nog te vormen…
Jeroen de Willigen pleit voor een nieuwe bouwcultuur
16 jan om 14:30 uurBij De Zwarte Hond is Jeroen de Willigen partner-stedenbouwkundige en creatief directeur. Deze herfst werd hij…
Uitvoering van rijksbeleid fysieke leefomgeving loopt achter
15 jan om 12:30 uurDe Raad voor de Leefomgeving en Infrastructuur (Rli) roept het kabinet op om de balans tussen…
Ruimtelijke scheiding zorgt voor gezondheidsachterstanden
12 jan om 12:00 uurIn het recent door het Planbureau voor de Leefomgeving gepubliceerde rapport 'Gezondheidsachterstanden: Kijk…
Reactie toevoegen