Upgrade je ontwerp met integraal lichtadvies en verlichting op maat

“Verlichting is een ondergeschoven kindje”, zo trapt Jip van Wissen af, sales- en marketingmanager bij Van Doorn Lighting. “Men beschouwt licht als vanzelfsprekend: het gaat aan als je de knop over haalt en zo niet, dan is het kapot.” Er kleven echter zoveel meer voordelen aan verlichting die voor gebruikers, architecten en gebouweigenaren nuttig zijn. 

Duurzaamheid

Van Doorn Lighting bedient een grote verscheidenheid aan klanten, van ProRail tot schoolbesturen. Die diversiteit aan opdrachtgevers is te danken aan het maatwerk dat het verlichtingsbedrijf biedt. “We hebben een fabriek in Culemborg staan waar we onze eigen ontwerpafdeling en productiefaciliteiten hebben”, vertelt Van Wissen. “Zo kunnen we van A tot Y ondersteunen in het proces, want de installatie blijft bij de installateurs liggen.” Dit uit zich met name in de wijze waarop Van Doorn de duurzaamheidsopgave aanvliegt, namelijk door maatwerk te koppelen aan retrofitting. “Het is zonde om armaturen met verouderde techniek in de kliko te gooien”, zegt hij. “Daarom voorzien wij deze van de nieuwste techniek in de bestaande behuizing. Dat doen wij merkonafhankelijk: omdat wij de verlichting en armaturen zelf ontwerpen en produceren, speelt de vormfactor geen rol.” Het voordeel: minder afval, behoud van de originele esthetiek en geen sloopwerkzaamheden als het ingebouwde verlichting betreft. 

Biodynamisch licht

Toch speelt er meer dan slechts duurzaamheid, stip Van Wissen aan. Juist de kwaliteit van het licht is een onderbelicht aspect. Van Wissen: “Stel je leest een boek in fel licht, dan zit je met je ogen te knijpen en kom je moeilijker een bladzijde door. Goed licht maakt echt verschil. Op basis van onderzoek zie je positieve veranderingen in comfort, ziekteverzuim en zelfs werk- of leerprestaties.” Daarom werkt Van Doorn ook met biodynamische verlichting, waarbij het lichtniveau en de kleur van een armatuur zich volledig automatisch aanpassen op het bioritme van de gebruiker. “Zo kun je ’s ochtends of ’s avonds wat meer geel of oranje licht krijgen, terwijl midden op de dag het licht feller is, net zoals zonlicht. Vergelijk het maar met het licht bij de Lidl, een plek waar je in rap tempo in en uit gaat, en bij de Albert Heijn, waar het warme licht geënt is op mensen zo lang mogelijk binnen houden.” Dergelijke voorbeelden tonen de waarde van goede (sfeer)verlichting, zegt Van Wissen. “Zeker op plekken waar men 24/7 werkt of ritme belangrijk is, zoals een ziekenhuis of verzorgingstehuis, is de waarde van biodynamische verlichting enorm.”

Die innovatie gaat nog veel verder. Door middel van de juiste software en strategisch geplaatste sensoren kan verlichting aan, uit of dimmen wanneer er aanwezigheid wordt gedetecteerd of zelfs wanneer een plek al voldoende is verlicht door bijvoorbeeld zonlicht. Dat levert energiebesparing op, zegt Van Wissen, maar ook op andere vlakken bespaart het. “Als een sensor aangeeft dat er de hele dag geen mensen in een werkruimte hebben gewerkt, hoeft de schoonmaak daar ook niet te zijn”, noemt hij als voorbeeld. “Zo dient de software meerdere functies.”

Integraal lichtadvies

Van Wissen ziet verlichtingsexperts graag vooraan in het proces betrokken worden om samen met de architect en opdrachtgever de waarde van verlichting in te passen in het ontwerp. “Wij zien dat de installatietechnische kennis van de architect is afgenomen”, aldus Van Wissen. “Daarom benaderen wij ze niet alleen over de nieuwste armaturen, maar vooral om hen te ondersteunen in verlichtingsvraagstukken. Zo kunnen zij zelf aan de bal blijven.” Verlichting vroeg in het proces meenemen is niet een luxe, zegt hij, maar noodzakelijk. “Verlichting is vaak een sluitpost. Zonde, want verlichting kan een ontwerp juist zo goed ondersteunen en zelfs versterken.” Op basis van bovenstaande mag evident zijn dat op deze manier niet alleen energie en geld te besparen is, maar dat ook de gebruiker gebaat is bij weloverwogen keuzes in het lichtontwerp. “Wij willen de partij zijn om architecten, gemeenten en gebouweigenaren te ontlasten met goede lichtberekeningen, -plannen en -ontwerpen, alsook om daadwerkelijk te produceren, zij het met standaard- of maatwerk.”

Dit artikel verscheen eerder in de Innovatiecatalogus 2022. Lees de gehele editie hier.