Gezondheid en openbare ruimte
Genezen, dat doe je met medicijnen. Althans, dat was lang de gietijzeren overtuiging van de medische wetenschap. Maar volgens Cor Wagenaar is het kwaad dan al geschied: “Veel gezondheidsproblemen zijn met preventieve maatregelen te voorkomen. Stedenbouw en architectuur hebben daarbij altijd een grote rol gespeeld. Denk aan de aanleg van riolering en waterleiding, en de volkshuisvesting, en nu het immens populaire 'healthy cities' concept.”
Effect op het verbeteren van de gezondheid
“Architectuur, stedenbouw en openbare ruimte kunnen zelfs een groter effect op het verbeteren van de gezondheid hebben dan de medische sector. Bij stedenbouw en openbare ruimte luidt de vraag; hoe kunnen deze disciplines de gezondheid beïnvloeden: obesitas, slechte eetgewoontes, sociale isolatie? Wie in een klassiek opgebouwde moderne stad – dus functionele, gezoneerde stedenbouw – een normaal leven leidt, reist tussen functies heen en weer. Dat wekt verkeer op, met name suburbaan. Het effect: een zittende leefstijl en een hoofdrol voor de automobiliteit.”
Nederlandse stedenbouw
Wagenaar haalt het concept van de Healthy Cities aan: “Dat is een modern en modieus begrip, maar in de praktijk toch een bruikbaar concept, stelt Wagenaar: “Kijk naar China, daar experimenteert men met compleet nieuw te bouwen Healthy Cities. China kampt met verstedelijking in combinatie met rampzalige milieu- en gezondheidseffecten, en daar wordt met centraal beleid iets aan gedaan. Compacte steden verminderen de verkeersdruk, brengen goedkoop en snel openbaar vervoer binnen handbereik, nodigen uit zich te voet of per fiets te verplaatsen, en verkleinen de afstand tot de natuur eromheen. Wat opvalt, is dat deze principes overeenkomen met die van de Nederlandse stedenbouw in de jaren twintig en dertig van de vorige eeuw - dat die in de jaren vijftig zijn verlaten ten gunste van suburbane uitvlekking had toen goede gronden, maar wordt nu alom betreurd...”
Volgens Wagenaar zijn we met de Healthy Cities weer terug bij de activiteiten die in de negentiende eeuw een prominente rol speelden in de stedenbouw: “Healthy Cities grijpen terug op het instrument dat in de negentiende-eeuwse stedenbouw zorgde voor een hygiënische revolutie: preventie. Basis van die revolutie: de aanleg van riolering, de introductie van de volkshuisvesting, de komst van schoon water en het systematisch organiseren van de diensten die vuil en afval uit de steden afvoeren.”
Inmiddels zijn we volgens Wagenaar overgestapt op een andere tactiek: crisismanagement – de geïsoleerde aanpak en behandeling van ziektes in specifiek daarvoor opgerichte instellingen en faciliteiten zoals ziekenhuizen. Een route met een groot nadeel, stelt Wagenaar: “De kosten van dat crisismanagement en daarmee van de gezondheidszorg zijn absurd hoog geworden. We komen dus weer uit bij die preventie.”
Meer weten? Download hieronder het volledige interview met Cor Wagenaar over gezonde steden, zoals verschenen in Stedebouw & Architectuur thema-editie Bouw & Zorg.
![Gezondheid en openbare ruimte](/sites/default/files/styles/max_350/public/oldarticleimages/header_349.jpg?itok=p0HclVmK)
Bij het thema van dit artikel betrokken organisaties
Meer artikelen met dit thema
Groen-blauwe structuren in de Omgevingswet
25 jun om 08:00 uurVoor het realiseren van groen-blauwe structuren in de fysieke leefomgeving biedt de dit jaar ingevoerde…
Polderlab Delft koppelt theorie aan praktijk
11 jun om 07:30 uurHoe ziet de polder van de toekomst eruit? Dat wil ZUS gaan onderzoeken door theorie en praktijk te koppelen in…
Puzzelen met groen in en om de stad
10 jun om 07:30 uurHet belang van voldoende ruimte voor groen in en om de stad wordt steeds groter. Voor gemeenten is dit een…
Kansen klimaatadaptatie per buurt
6 jun om 07:30 uurWelke opgaven op het gebied van klimaatadaptatie spelen er in jouw buurt en gemeente? Een nieuw, handig…
Effecten van massale verhuizingen uit laaggelegen gebieden
5 jun om 11:26 uurIn haar proefschrift verkende Amber van der Voorn regionale verhuisstromen als gevolg van het opgeven van…
Vlissingen richt straat in als rivier
3 jun om 07:30 uurIn Vlissingen is een straat tussen boulevard en binnenstad - de Coosje Buskenstraat - heringericht, zodat deze…
Een andere toekomst voor Nederland waterland
28 mei om 07:30 uurIn de nieuwe Stedebouw & Architectuur - thema Transformatie & Transities - wordt de toekomst van de…
Focus Stedebouw & Architectuur op dynamiek Nederlandse delta
23 mei om 15:00 uurDe nieuwe Stedebouw & Architectuur (#3) is van de drukpersen gerold. Met de Delftse universitair…
Reactie toevoegen