Markante Haagse onderwijsgebouwen geopend en genomineerd

dinsdag 3 oktober 2023

Twee nieuwe onderwijsprojecten in Den Haag trokken afgelopen week de aandacht. Zo werd in de wijk Mariahoeve het Kindcentrum Diamant geopend. Tegelijkertijd werd het eerste energieneutrale onderwijsgebouw in Den Haag, het Zandkasteel (foto boven), genomineerd voor de Architectuurprijs Berlagevlag.

Het Kindcentrum Diamant (foto onder) is een nieuw, multifunctioneel gebouw dat een onderkomen biedt aan basisonderwijs, een peuterspeelzaal, kinderdagopvang, buitenschoolse opvang en een gymzaal voor het aangrenzende Diamant College.

Kindcentrum Diamant

Het ontwerp van het Haagse bureau Geurst & Schulze Architecten biedt nadrukkelijk ruimte voor de onderwijsvisie van opdrachtgever Stichting Lucas Onderwijs. Daarbij speelt dat Kindcentrum Diamant veel kinderen ontvangt met verschillende cultuur- en taalachtergronden. Ook vragen onderlinge verschillen tussen de leerlingen om onderwijs dat afgestemd is op het niveau van de leerlingen.

Domeinen

De school kent daarom domeinen in plaats van traditionele klaslokalen. Kinderen van verschillende leeftijden en leerkrachten vormen één groep binnen gemeenschappelijke leerruimten, waarin verschillende manieren van leren mogelijk zijn. Elk domein werkt met kleine stamgroepen die samen kunnen komen in halfopen instructieruimtes (foto onder).

Voor deze onderwijsbenadering is een vrij indeelbare plattegrond gekozen die past bij een open structuur van leerpleinen. De gesloten functies als sanitair en bergingen zijn als ‘barrières’ strategisch in de plattegrond geplaatst.

De centrale speelhal in het hart van de school heeft een vide, waardoor het de fysieke en visuele verbinding vormt tussen de verschillende domeinen. Daklichten in deze ruimte zorgen voor extra lichttoetreding in de kern van het gebouw. Doordat de gymzaal is opgetild, zijn er meer onderwijsfuncties op de begane grond mogelijk. Bovendien zorgt dit voor het open karakter in de plint.

Kindcentrum Diamant Den Haag

Het op Japan geïnspireerde materiaalgebruik voor het interieur kenmerkt zich door blankhouten afwerkingen met akoestische eigenschappen, transparante glazen puien, behang met natuurlijke motieven en vrij hangende wandstukken die de ruimtelijke werking benadrukken.

De gevel kent open en gesloten metselvlakken, waarbij de gele gevelsteen wordt begrensd door horizontale betonnen banden en luifels. De betonbanden zorgen bovendien voor een visuele verbinding tussen de nieuwbouw en het bestaande Diamantcollege.

Energiegebruik

Het speelplein van KC Diamant grenst aan het wijkpark de Horst, waardoor leren en spelen van én met de natuur onderdeel wordt van de totale beleving van het schoolplein. Verder is er veel aandacht besteed aan onnodig energiegebruik. Het gebouw heeft daarom zoveel mogelijk de juiste oriëntatie gekregen met een goed geïsoleerde schil. Naast voldoende massa en volume wordt er ook voor gezorgd dat voldoende daglicht tot diep in het gebouw kan binnenvallen.
In alle ontwerpbeslissingen is uitgegaan van duurzaam en degelijk materiaalgebruik. Dit uit zich in slimme dimensionering, geprefabriceerde en duurzame materialen, gerecycled materiaal en materialen die na sloop hergebruikt kunnen worden. Zo is het gebouw zelf een goed duurzaam voorbeeld voor kinderen en bezoekers.

Het Zandkasteel

Het voor de Berlagevlag genomineerde Zandkasteel gaat huisvesting bieden aan het Yes College en het Kindcentrum Aquamarijn. Dit eerste energieneutrale onderwijsgebouw in Den Haag biedt onderdak aan 1200 leerlingen in de leeftijd van 0-18 jaar. Alle vormen van onderwijs en opvang voor die leeftijdscategorieën krijgen hier een plaats.

Het Zandkasteel is een volledig demontabel gebouw. De gevel, constructie, installaties, inbouw en inrichting van het Zandkasteel zijn los van elkaar ontworpen en bezitten elk een eigen levensduur. Bij nieuwe ontwikkelingen of eisen kunnen ze in de toekomst relatief eenvoudig aangepast, gerenoveerd of vernieuwd worden. Ook de binnenwanden kunnen hierop worden aangepast. De markante gevel is zelfs al berekend op uitbreiding van het gebouw. Tweeëntwintig (leer)pleinen worden in het compacte gebouw als autonome eenheden ontsloten door een wandelgang. Eigen kleuren voor de verschillende ruimten zorgen ervoor dat er een specifiek verblijfsgevoel kan ontstaan.

Kleinere installaties

Het was Spring Architecten (Rotterdam) dat het Zandkasteel datagestuurd en parametrisch ontwierp. Daarmee werd bijvoorbeeld bereikt dat de installaties kleiner werden gedimensioneerd. Verder gingen de ontwerpers heel nauwkeurig om met de daglichttoetreding. Zonlicht is een belangrijke bron van warmte binnenshuis en om die warmte te dempen, zijn de ramen van de klaslokalen uitgevoerd met markante ‘wimpers’. Er komt verder zoveel mogelijk indirect daglicht binnen via vides, waarbij het licht op de bovenste verdiepingen via solatubes gelijkwaardig wordt verdeeld over de lesruimten. Met zo’n 1.100 zonnepanelen op het dak is het gebouw bovendien energieneutraal.

Het Zandkasteel (Onderwijscluster Donker Curtius) strijdt om de Haagse Architectuurprijs Berlagevlag met de volgende vijf gebouwen:

Op de dag van de prijsuitreiking (24 oktober 2023) wordt ook bekend wie de Publiekprijs Berlagewimpel wint (stemmen kan hier). De verkiezing wordt georganiseerd door: BNA Netwerk Den Haag, Haags Architectuur Café (HaAC) en Stichting Dag van de Architectuur Den Haag. De onafhankelijke vakjury bestaat uit:

  • Dorte Kristensen (Atelier PRO – voorzitter)
  • Mark Graafland (Bureau Kroner architecten – secretaris)
  • Wim Voogt (OKRA landschapsarchitecten)
  • Carina Nørregaard (LIAG architecten en bouwadviseurs)
  • Richard Koek (Rijnboutt tot 1 september 2023)

Wie veel meer te weten wil komen over scholenbouw bezoekt woensdag 11 oktober het Duurzame & Gezonde Scholen Congres!

Bronnen:
Kindcentrum Diamant/Geurst & Schulze
Architectuurprijs Berlagevlag
Het Zandkasteel
Beeld Diamant: Stefan Muller
Beeld Het Zandkasteel: Spring Architecten

 

Reactie toevoegen

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.

Meer artikelen met dit thema

descriptionArtikel

Seminar gezonde en toekomstbestendige schoolgebouwen

11 mrt om 07:30 uur

Kom jij op 31 maart ook naar het seminar over gezonde en toekomstbestendige schoolgebouwen in Rotterdam? Het…

Lees verder »
descriptionArtikel

Behoud van erfgoed en het bijbehorende ambacht

27 feb om 11:00 uur

In Twente is met vereende krachten een gebouw gerenoveerd met behulp van oude bouwtechnieken en materialen.…

Lees verder »
descriptionArtikel

Meisjes worden actiever op groene schoolpleinen

26 feb om 07:30 uur

Ze zijn steeds meer in trek: groene schoolpleinen. Uit onderzoek blijkt echter dat meisjes er in de pauze…

Lees verder »
descriptionArtikel

Excursie naar school waar duurzaam onderwijs centraal staat

7 feb om 07:30 uur

Basisschool De Verwondering in Almere is een biofilische school die baanbrekend is in zowel ontwerp als…

Lees verder »
descriptionArtikel

Podcast S&A Luisterlandschap: vol energie in scholenbouw

5 feb om 07:30 uur

In de nieuwe podcast S&A Luisterlandschap duiken we diep in het realiseren van maatschappelijk vastgoed en…

Lees verder »
descriptionArtikel

Betere leerprestaties in toekomstbestendige schoolgebouwen

30 jan om 07:30 uur

Hoe zetten we onze (financiële) middelen effectiever in voor gezonde en toekomstbestendige schoolgebouwen? Die…

Lees verder »
descriptionArtikel

Natuurspeeltuin: ‘Het grootste lokaal van de school’

8 jan om 07:30 uur

Het woord ‘natuurspeeltuin’ bestond niet eens, toen Suzanne van Ginneken al volop groen toepaste op de…

Lees verder »
descriptionArtikel

Inclusiviteit en verbindingen tussen schoolgebouw en wijk

3 jan om 07:30 uur

Bij Brique Architecten houdt Suzanne Ellis zich met name bezig met het renoveren en bouwen van scholen. Waar we…

Lees verder »