Beton en C2C, gaat dat samen?

Bij het ontwerpen van de eerste cradle to cradle woning hebben we lang stilgestaan bij de keuze van de verdiepingsvloer. Uit het C2C visie leek het logisch deze van hout te maken.  Maar de door ons gewenste overspanningen zouden in hout extreem duur worden. En ook de stabiliteit was een probleem bij houten vloeren. Moesten we dan het hele ontwerp opnieuw opzetten omdat we houten vloeren wilden? En de bewoners kwamen nog met een ander bezwaar: ze wilden liever geen houten vloeren  want deze blijven toch bewegen, hoe dik ze ook zijn, zo was hun ervaring.

Toen we ons realiseerden dat als we veel moeite zouden doen om de verdiepingsvloer in hout uit te voeren we nog niet af waren van het beton, dat immers onontkoombaar is in de fundering en de begane vloer, besloten we ook de verdiepingsvloer in beton te maken. We moesten immers toch onderzoeken hoe we met beton zo dicht mogelijk bij de C2C uitgangspunten konden blijven.

Beton is geen ideaal product  binnen de  cradle to cradle filosofie, zo realiseerden we ons al snel. Het materiaal kan niet meer terugkeren naar zijn oorspronkelijke grondstoffen zand, grind, cement en wat toeslagstoffen. Verder staan wetgeving en een goede infrastructuur voor hergebruik een goede C2C toepassing verder in de weg.

Opnieuw hergebruikt

Maar het moet wel mogelijk zijn om beton zo te maken, te gebruiken en te hergebruiken dat het past binnen de C2C filosofie. Het materiaal kan vrij van giftige stoffen zijn mits de goede grondstoffen gebruikt worden zonder vervuilende toeslagstoffen als hoogovenslakken. Het beton kan in zijn geheel vermalen worden en opnieuw hergebruikt worden in nieuw beton of ander steenachtig product. (het wordt dan eigenlijk een nieuwe grondstof) Nu zegt de wet dat nieuw beton maar twintig procent hergebruikte toeslagstof mag bevatten, maar dit zal in de toekomst ongetwijfeld toenemen, wellicht tot honderd procent.

Kartonnen kokers

Voor de betonsamenstelling hebben we bij het huis  reeds de maximale voorwaarden gesteld voor de toegepaste materialen en het percentage hergebruik, maar we wilden verder. We  wilden onderzoeken of we het materiaal van de breedplaat-verdiepingsvloer konden minimaliseren, vergelijkbaar met prefab kanaalplaatvloeren. Kartonnen kokers in de betonvloer bleken het materiaalgebruik met  een kwart te kunnen verminderen. Eigenlijk is dit een oude techniek, zo ontdekten wij. Bij een ander project waar we recent aan werkten  kwamen we bij het slopen een vloer met kartonnen kokers tegen. En uit oude betontijdschriften achterhaalde onze constructeur dat al eind jaren vijftig met deze techniek werd geëxperimenteerd.  Nu blijkt het nog steeds te werken. Deze kokers zijn eenvoudig in de bekisting op te nemen en goed af te stemmen op de leidingen in de vloer. 

Bij het uitwerken kwam de aannemer nog met het idee om in plaats van karton als gewichtsbesparing Styrofoam™  vulling, u weet wel die blauwe platen, op te nemen. Hiervoor kunnen reststukken van grote isolatieblokken worden gebruikt en is de toepassing flexibeler dan bij de kartonnen kokers. De betonbesparing kan zo nog groter zijn. Bovendien loop je niet het risico dat de kokers vollopen.  Op het eerste gezicht lijkt het een onlogisch idee, beton en kunststof in één massa, maar als het eenvoudig te scheiden is bij sloop is het misschien nog niet eens zo’n vreemd idee. We gaan eens met het idee stoeien.

Deze weblog is gelinked aan een C2C themaplein op www.stedebouwarchitectuur.nl  Met onder andere extra informatie over deC2CWoning en een Cradle to Cradle special van Stedebouw & Architectuur die in december jl. is verschenen.