Vraag 6: Best practices en lessons learned

Henk Vlijm

Een groendak met extra waterretentie is een best practice uit ons portfolio. Ons bedrijf heeft al 40 jaar ervaring met dakbegroeiing en daktuinen en hebben wij dus het één en ander al meegemaakt. Bij een project in het zuiden liep te opdrachtgever tegen het probleem aan dat het perceel aangesloten was op een rioolbuis met een beperkte capaciteit. De rioolbuis kon niet aangepast worden omdat deze dwars door een begraafplaats heen loopt. Daardoor moest de opdrachtgever al het water, ook wat van het dak afkomt, op zijn kavel behouden. Dat betekende of vele parkeerplaatsen inwisselen voor een vijver of bergingskelders onder het gebouw gaan maken waarna het water de bodem in kan zakken. Deze ingrepen waren dusdanig duur dat men onderzoek heeft gedaan naar het bergen van water op de daken. Al snel kwam men er achter dat de gehele waterproblematiek opgelost kon worden middels een groendak, een zogenaamd Retentiedak waarbij water extra lang word vastgehouden en tijdens piekbuien vertraagd kan worden afgevoerd zonder dat het riool overbelast raakt. Dit is een best practices waarbij het groendak vele voordelen heeft en met name voor water dé beste oplossing is gebleken.

Robert Smid

Voor ons als bedrijf zijn wij al meer dan 10 jaar gespecialiseerd in de aanleg van groene daken. Met name van de intensieve tuinen hebben wij geleerd. De beginprojecten kenmerkten zich door het gescheiden werken van leverancier en dakdekker. Waar deze samenwerking er wel was, werd deze verplicht en geregisseerd door de opdrachtgever. Veel van deze projecten leverden problemen en sommige van deze projecten zijn nog steeds slepend. Met Greenproof hebben wij een landelijk dekkend concept in de markt gezet, waarbij producent van de afdichting, leverancier en groenvoorziener samenwerken als één partij. Het concept kent geen compromissen als het gaat om andere partijen. Verzekerde garantie voor het volledige werk: afdichting, werking van het systeem en ontwikkeling van het groen voor 10 jaar kan alleen gegeven worden op basis van de samenwerkende partijen binnen Greenproof. Alles juridisch geregeld. Feit is dat alle Greenproofprojecten probleemloos zijn. Voor ons een lesson learned.

Barry de Vries

Van een project waar alles in één keer goed loopt kun je weinig leren. Een project waar je tegen de stroom moet inzwemmen en constant uitgedaagd wordt om alles toch voor elkaar te krijgen, daarvan kun je leren. Het Future Cities project in Tiel is in dit licht een ontzettend leerzaam en zeer interessante case. In dit Europese project werken acht partners aan klimaatbestendige steden. Voor Tiel ligt de focus op water en in dat kader werkt Tiel aan groene daken. Het gaat hierbij niet zozeer om een groen dak, maar om een daklandschap. In dit project gaat niet alles van een leien dakje, onderweg zijn zij tot nu toe veel valkuilen en obstakels tegen gekomen. Zo is het eigendom enorm versnipperd, en hebben de gebouwen allemaal hun eigen ontwikkelingsregime. Je komt dus niet altijd op het juiste (investerings)moment bij de juiste partij binnen. Desalniettemin wordt er door het Future Cities team in Tiel stug doorgewerkt om de ambities waar te maken. Tiel heeft veel lessen geleerd, deze zijn terug te vinden op de website www.future-cities.eu.

Daan de Leeuw

Een mooi voorbeeld van een geslaagd project van de afgelopen jaren is het groene dak op het oude hoofdgebouw van de Hortus Botanicus in Amsterdam. Samen met het Milieucentrum Amsterdam, toen één van de huurders van het gebouw, hebben we vele hobbels weten te nemen om het groene dak te realiseren. Het gebouw is een monumentaal pand, met een ingewikkelde dakconstructie en veel belanghebbenden. Na een traject van meer dan een jaar is het (lichtgewicht) groene dak er gekomen met subsidie van de gemeente Amsterdam. Daarnaast hebben we vorige week een woonboot voorzien van een lavendelweide. Dit is ook altijd een spectaculair gezicht!

Fred Tonneijck

Het is fout om bij dakgroen alleen maar naar omhoog te kijken. Dakgroen wordt ook op maaiveldniveau aangelegd, bijvoorbeeld op het dak van ondergrondse parkeergarages. Wij spreken over dakgroen als de beplanting is afgesneden van het grondwater. Bij dakgroen zijn dan ook altijd additionele maatregelen vereist met betrekking tot de waterhuishouding. De condities op daken zijn vaak weerbarstig en lang niet alle plantensoorten zijn geschikt voor aanplant op het dak.

Vanuit het Knooppunt Bouwen met Groen zijn we bezig om op het nieuwe dak van het Food&Fresh laboratorium van De Groene Campus in Helmond, een “Eetbaar dak” te realiseren in plaats van het oorspronkelijk geplande extensieve sedumdak. Wij gaan de uitdaging aan om hier voedsel te produceren op een innovatief groendak dat als voorbeeld kan dienen voor andere bestaande daken. Belangrijk is ook dat dit dak gaat functioneren als buitenlokaal en als experimenteerruimte voor leerlingen en bedrijven.

Reageren op deze discussie? Mail uw reactie naar de redactie van Stedebouw & Architectuur.

Bekijk ook de reactie op vraag 1: Waarom groene daken?

Bekijk ook de reactie op vraag 2: Wat zijn de nadelen?

Bekijk ook de reactie op vraag 3: Verbreding van groen naar blauw.

Bekijk ook de reactie op vraag 4: Gaat vergroening dakenlandschap voorspoedig of traag?

Bekijk ook de reactie op vraag 5: Versnelde toename groendaken