Vraag 5: Uiteenvallen ziekenhuizen in fragmenten

Peter Heijmen

Wij verwachten dat het aantal ziekenhuizen zal afnemen en het niveau van zorg in dat kleinere aantal ziekenhuizen hoger zal worden. Ziekenhuizen zullen zich gaan specialiseren en zich daarbij concentreren op de Operatie Kamers en de Intensive Care en de direct daaraan verbonden functies. Steeds meer van de overige ziekenhuisfuncties zullen zich gaan verplaatsen naar andere locaties.

Aangezien het geld voor nieuwbouw van dit soort functies niet aanwezig is en deze functies weinig specifieke eisen stellen aan gebouwen, is het goed mogelijk dat zij terecht zullen komen in bestaande bouw. Poliklinieken kunnen terecht in bestaande kantoorgebouwen of winkelcentra, leegstand genoeg, verpleegafdelingen vestigen zich in hotels of woongebouwen. Laboratoria hebben zich al losgemaakt van de ziekenhuizen.

Functies als verpleging en revalidatie stellen niet alleen minder eisen aan gebouwen, zij worden ook minder locatiegebonden, mede doordat de nieuwe zorgvragers veel mobieler zijn en hun familie en contacten verspreid door het land en daarbuiten hebben wonen. Een deel van de functies zal daardoor mogelijk ook buiten de stedelijke gebieden terecht kunnen, mogelijk in krimpgebieden waar vastgoed veel goedkoper is.

Door particulier initiatief zullen ook meer gespecialiseerde klinieken zich vestigen op mooie locaties buiten de steden, mogelijk ook in het buitenland, waardoor deze functies verdwijnen uit het ziekenhuis. Ook hier geldt dat de bestaande bouw een belangrijke rol zal spelen.

Langdurige 24-uurs zorg zal diverser worden en meer worden geleverd door nieuwkomers op de markt en particulieren die hun eigen zorg gaan organiseren. Voor betaalbare huisvesting zal deze zorg ook zijn aangewezen op de bestaande voorraad, mogelijk in niet courante gebouwen op goedkopere locaties. 

Marianne Groen

In het perspectief op gezondheid 2020 wordt gesproken over het organiseren van ziekenhuiszorg in netwerken. Op dit moment woont 6,5 procent van de 65-plussers in intramurale instellingen. 81,7 procent van de 65-plussers heeft echter nog nauwelijks fysieke of mentale beperkingen. En dat moet zo blijven.  

Piet Oskam

De verblijfsduur van patiënten in ziekenhuizen is enorm bekort. Zelfs voor ingewikkelde operaties is soms dagopname toereikend. Mensen herstellen vaak het best in hun eigen omgeving. Allerlei nieuwe vormen van zorghuisvesting dienen zich aan. Zorghotels rijzen uit de grond, op wijkniveau kennen we de woonzorg-servicezones, en er ontstaan zorgboulevards. 

Reageren op deze discussie? Mail uw reactie naar de redactie van Stedebouw & Architectuur.

Bekijk ook de reacties op vraag 1: Van zorg naar preventie

Bekijk ook de reacties op vraag 2: Een duurzame, gezonde en actieve stad

Bekijk ook de reacties op vraag 3: Digitale netwerken boven bedden en gebouwen

Bekijk ook de reacties op vraag 4: Zorggerelateerde gebouwen als onlosmakelijk onderdeel van stad of wijk