Vraag 4: Taak voor overheid

Antonin van de Bree

On-site energieproductie kan in de gevel, maar hoeft niet. De overheid moet met name stimuleren wat de meeste economische manier is om fossiele energie te besparen. Desnoods wat de meest effectieve manier is wanneer dit nodig is om tijdig de klimaatverandering een halt toe te roepen.

Peter-Paul Kuipers

Ik geloof niet zo zeer in aanpassing van de regelgeving vanuit de overheid. Dan ga je dwingen terwijl er geen verantwoorde economische basis is. Ik geloof wel in een overheidsbeleid dat het aantrekkelijk maakt om dit soort gevels te bouwen. Door subsidies of bijvoorbeeld belastingvoordelen stimuleer je de investeringen hierin. Dan maak je gebouwen duurzamer, energie opwekkend en je creëert ook nog eens extra arbeidsplaatsen. Kijk naar de forse subsidies die Duitsland verleent op zonnepanelen. Het heeft gezorgd voor een grote industrie en vele vierkante kilometers zonnepanelen op daken. Scheldebouw realiseert veel projecten in London en we hebben dus concreet te maken met de regel ‘10% renewable energy on site’. We weten dat dit in de praktijk vaak niet gehaald wordt en men de investeringen hiervoor eigenlijk niet terugverdient. De eis is eigenlijk in het leven geroepen om het energieverbruik van de gebouwen zo ver mogelijk omlaag te brengen. Desondanks blijft het lastig: je moet oppassen dat zo'n eis niet een ‘kunstje’ gaat worden. Eerlijk gezegd haalt vrijwel geen gebouw in London de eis als je echt gaat meten.

Esther Hebly

De overheid geeft een belangrijk signaal aan de markt door bijvoorbeeld de regelmatige aanscherping van de EPC en zou dat inderdaad ook voor opwekking van energie kunnen doen. De overheid zou een belangrijke rol kunnen spelen door marktintroductie van slimme gevels en installaties te subsidiëren. Er zijn veel technologieën beschikbaar welke niet of nauwelijks worden gebruikt, omdat  opdrachtgevers eerst willen zien dat het elders werkt. Creëer goede demonstratieprojecten. Als je deze dan vervolgens structureel en onafhankelijk laat monitoren en deze resultaten openbaar maakt, kan de hele branche er van leren en zichzelf verbeteren. Vervolgens kunnen we deze technologie naar het buitenland exporteren.

Philip Breedveld

Natuurlijk hebben slimme gevels meer kans als je zegt dat het gebouw en dus een van haar onderdelen zoals een gevel, energie moet opleveren.  Als we alle energie lokaal produceren, is minder infrastructuur nodig, maar dat kan ook inefficiënt zijn. Duurzame elektriciteitsopwekking door PV-cellen is in de zonnige landen van Zuid-Europa bijvoorbeeld veel interessanter dan in de gematigde klimaten in het noorden. En zo ook op een gebouw. Een interessante berekening, die 10%regel, waarin je ook de warmteopwekking of verminderde koellast door de instraling van zonlicht zou moeten berekenen. Immers, dan heeft een gebouw minder energie nodig.  Het subsidiëren van milieuvriendelijke technieken leidt vooral tot gebruik van die technieken, los van de gezamenlijke uitkomsten. Dat is niet het doel van subsidies. Je moet naar het totaal kijken. De overheid kan hieraan bijdragen door eisen te stellen aan het energieverbruik van het gebouw per vierkante meter gebruiksoppervlak. Je zou ook nog een vergelijking met CO2-emissierechten kunnen maken: als te weinig energie producerend gebouw, energie kopen van je buurgebouw, dat zelf teveel energie produceert. Dan worden gebouwen van elkaar afhankelijk in de energieconsumptie en levering en dan is een economisch motief de reden om samen te werken bij de ontwikkeling van gebouwen, dus op stedenbouwkundig niveau. Interessant is dat je dan kunt voorstellen dat, afhankelijk van de energievraag of energielevering, wezenlijk verschillende gebouwen naast elkaar en van elkaar afhankelijk kunnen ontstaan. Opleggen om 10 procent zelf te produceren kan ook contraproductief werken. Een gebouw dat veel energie nodig heeft, maar een deel zelf produceert, is niet noodzakelijkerwijs het gebouw dat het meest efficiënt met grondstoffen omgaat. Doelstelling is dat gebouwen minder energie gaan consumeren. Uiteindelijk moet de regelgeving ertoe leiden dat een gebouw van buitenaf slechts een minimale hoeveelheid energie betrekt, die bij voorkeur ook duurzaam is geproduceerd en zonder dat daar onevenredig veel andere grondstoffen voor nodig zijn.

Reageren op deze discussie? Mail uw reactie naar de redactie van Stedebouw & Architectuur.

Bekijk ook de reactie op vraag 1: Welke concepten zijn kansrijk?

Bekijk ook de reactie op vraag 2: Kansen in woningbouw en bestaande bouw

Bekijk ook de reactie op vraag 3: Incentives voor slimme gevels