Vraag 3: Rolverdeling brandveiligheidsvraagstuk

Peter van de Leur

Het feit dat er een nieuwe tekst is, heeft op zich geen betekenis voor de rolverdeling. Los van de nieuwe tekst is er behoefte aan een wijziging van de rolverdeling, en is dat al enige tijd in beweging. De markt heeft initiatieven genomen om de gemeentelijke bouwplantoetsing te vervangen door particuliere toetsing. Ik verwacht dat daarmee het niveau van de beoordelingen omhoog kan gaan, en dat er meer kansen komen voor innovatie en beroep op gelijkwaardigheid dan nu het geval is. De initiatieven zijn nog zeker niet voldoende in dat opzicht, maar de belofte is er.

De overheid zit op een koers waarin de burgers en bedrijven meer verantwoordelijkheid op zich moeten nemen voor de kwaliteit en de veiligheid. Dat strookt met toetsing en borging (handhaving) in het particuliere domein. Dit verloopt niet zonder problemen, met twijfels aan deskundigheid, maar ook met taaie weerstand tegen het afstaan van bevoegdheden. Ik denk dat daarbij ook moet worden gekeken naar randvoorwaarden. Er is sprake van een toenemende rol voor certificering. Op zich terecht, maar ik denk dat certificering op dit moment te vaak een papieren kwestie is zonder inhoudelijke waarde. Het bestaan van een certificaat voor een product of een dienst betekent nu niet een garantie dat het product of de dienst de gesuggereerde prestatie levert. Als dat verandert, kan de overheid zijn rol overdoen aan de markt zonder terechte angst dat daardoor de veiligheid in het geding komt.

Jacques Mertens

Het ontwerp-, bouw- en beheerproces moet i (gedeeltelijk) om, maar dat staat deels los van het Bouwbesluit. De Wabo speelt hierin ook een rol, evenals de gedachte van een gecertificeerde bouwplantoets.

Ik denk  wel dat het Bouwbesluit invloed heeft op de gang van zaken bij het ontwerpproces: door de lastige redactie valt te vrezen dat de eenduidigheid in interpretatie ver te zoeken zal zijn. De overheid is toetser, het is van belang dat de interpretatie van de overheid strookt met die van de ontwerper, zodat er bij de bouwaanvraag geen onverwachte problemen rijzen. Dat zal in de toekomst meer overleg vereisen dan nu het geval is.

De rol van de ontwerper kan hierdoor tevens de technisch inhoudelijke toetser worden, de overheid verandert dan van toetser in feite tot een soort controleur of de ingediende stukken administratief goed zijn behandeld.

Paul Biersteker

Volgens mij verandert er in de rolverdeling niet zo veel. De eigenaar/gebruiker had en heeft toch al een belangrijke verantwoordelijkheid. Doordat de eisen voor verbouwingen duidelijker zijn geworden is hier de rol van de gemeente wel veranderd. Er hoeft geen ontheffing meer te worden aangevraagd voor het niveau van de eisen. De verantwoordelijkheid ligt nu sterker bij de eigenaar/opdrachtgever.

Aldo de Jong

Uiteindelijk zal er door het nieuwe Bouwbesluit niet zo heel veel in het brandveiligheidsniveau van gebouwen veranderen. De bijbehorende rolverdeling tussen ontwerpers, adviseurs, brandweer en plantoetsers hoeft hiervoor ook niet om.

Maar natuurlijk is er al wel de gecertificeerde bouwplantoetsing. Maar dat staat los van het Bouwbesluit. Hoewel dit nog niet zo snel gaat als gedacht, zal dit de rolverdeling op termijn gaan veranderen. Als brandveiligheid steeds vaker privaat getoetst gaat worden, biedt dat perspectief om de brandveiligheid meer integraal te bekijken: brandveiligheid van gebouwen is niet zozeer alleen een maatschappelijk belang van de overheid, maar juist ook van gebouweigenaren en -gebruikers. Daar is nu vaak weinig oog voor.

Peter van de Leur

De rolverdeling binnen de bouwregelgeving lijkt mij daar weinig invloed op te hebben. Voor zover de belangen van gebouweigenaren en –gebruikers al te weinig aan bod komen, is dat om heel platte redenen, bijvoorbeeld omdat de partij die het gebouw tijdens de bouw in eigendom heeft, geheel andere belangen heeft dan de partijen die het gebouw na oplevering in eigendom c.q. in gebruik krijgen. Ook een verzekeraar komt meestal pas na oplevering in beeld. Een veranderende rolverdeling in de toetsing op regelgeving verandert hier niets aan.

Wico Ankersmit

Door de samenvoeging van het Gebruiksbesluit en het Bouwbesluit verwacht ik dat bij het ontwerp beter wordt gekeken naar de regels voor brandveilig gebruik. Het past wat mij betreft dan ook binnen de doelstelling van de Wabo. Namelijk het zowel als opdrachtgever, ontwerper, bouwer en overheid met zijn toetsende rol het te realiseren project centraal stellen, en niet de vergunningen die er voor nodig zijn.

Ynso Suurenbroek

Nu lijkt het alsof iedereen verantwoordelijk is. Iedereen een beetje, dus – wanneer het mis gaat – is niemand verantwoordelijk. Onduidelijkheid hangt als een dichte mist tussen partijen. Terwijl de Wet op de Veiligheidsregio’s helder is. Op dit punt speelt het nieuwe Bouwbesluit dus – voor zover ik kan overzien – geen rol. De regionale brandweercommandant legt zijn bindend advies op en B&W dragen de eindverantwoordelijkheid.

Peter van de Leur

Formeel gelijk is nog geen echt gelijk. De regionale brandweercommandant mag formeel een bindend advies geven.

Reageren op deze discussie? Mail uw reactie naar de redactie van Stedebouw & Architectuur.

Bekijk ook de reactie op vraag 1: Waarom nieuw Bouwbesluit?

Bekijk ook de reactie op vraag 2: Plussen en minnen

Bekijk ook de reactie op vraag 4: Risico en verantwoordelijkheid