Slimme renovatie-aanpakken voor ’60-er jaren woningen

Deze keuze is een mijlpaal in een bijzonder ontwikkelingstraject waarvoor bouwpartijen - in consortia én met elkaar - in korte tijd totaaloplossingen ontwikkelden. Dit proces leverde drie renovatie-aanpakken op: SENS, Co Kortland en SCoop.

Radicaal ander proces
Het innovatieprogramma Energiesprong koos voor een Slim&Snel-aanpak om a. opdrachtgevers uit te dagen om een uitvraag te doen alleen op basis van specificaties en b. partijen uit de bouwsector uit te dagen gezamenlijk een totaal-aanpak, oftewel concept, te ontwikkelen. Doel voor Energiesprong is om door het radicaal andere proces een impuls te geven aan energie-innovatie in de gebouwde omgeving. Programmaregisseur Jan Willem van de Groep: “QuaWonen is een werkelijk vernieuwende opdrachtgever geweest in dit proces, door er met open vizier in te stappen. Het resultaat mag qua energieambities van mij nog hoger, maar er zijn mooie integrale concepten uitgedacht die geschikt zijn voor al die zestiger jaren woningen in Nederland. Ik kijk met spanning uit naar de volgende concepten die in het kader van het Slim&Snel-initiatief van Energiesprong worden ontwikkeld, bij de andere vier aangesloten corporaties.”

Drie keer een slimme totaal-aanpak
Er zijn drie concepten door dit uitdagende proces ontstaan.

• SENS: een VOF-consortium bestaande uit Dura Vermeer Bouw Heyma, Eneco, a3 architecten en Het Facilitair Bureau, dat door de jury vooral werd geprezen om individuele ontzorging van bewoners (middels o.a. een ‘renovatiebuddy’), goed doordachte financiële garanties t.a.v huurstijgingen en energieverbruik en een pakket extra’s, waarin onder meer een klusteam buiten de renovatie om ook aan de slag gaat met eventueel ‘oud zeer’ in de woning.
• Co Kortland, een concept van DWA, ERA Contour, Fakton en Inbo dat opviel door een sterke stedenbouwkundige visie: een ‘rode loper in het groen’ als metafoor voor het centraal stellen van de buurtbewoners maar om letterlijk het groen in en om de wijk te verbinden. Juryleden spraken zich bij dit totaalplan enthousiast uit over de collectieve kwaliteit, zoals het verwerkte perspectief om in de toekomst aan te haken op een stedelijk verwarmingssysteem;
• Winnaar SCoop – simpel coöperatief – is een consortium van Hemubo Bouw, Rudy Uytenhaak Architectenbureau, Cauberg Huygen en KCP. Zij werkten het meest energiezuinige concept uit met een besparing van meer dan 60%, met volgens de juryleden ook het meest duurzame wooncomfort tot gevolg. Bewoners nemen tijdens de verbouwing twee weken hun intrek in een ‘hotelwoning’, en een ‘transformatorhuis’ gaat dienen als bouwdepot voor restmaterialen die in de omgeving een tweede leven krijgen en als informatiepunt voor de buurt.

 

QuaWonen koos voor vernieuwend opdrachtgeverschap
QuaWonen heeft een ambitie: energieneutraal in 2030. Dat was een belangrijke trigger om niet zelf een aanpak te bedenken, maar om de markt uit te dagen tot innovatie. Zo startte een vernieuwend opdrachtgeverschap met een ‘contactadvertentie’ en een ‘speeddate-sessie’. De belangrijkste gevraagde prestatie was: opnieuw voor 50 jaar goed, inclusief bijpassende energieambities. Er werden drie coalities gekozen. Na die eerste keuze volgde ‘samenwerken in het kwadraat’: coalities werkten samen binnen hun eigen coalitie én met de andere consortia. ‘Een gaaf proces’, aldus één van de participanten. QuaWonen gaat nu met SCoop aan de slag op zoek naar 70% bewonerscommitment. QuaWonen bezit behalve de 240 woningen in de wijk Kortland in Krimpen aan den IJssel nóg enkele duizenden van dit type woningen. In heel Nederland staan daarvan zo’n 12.000.