De wereldwijde recessie maakte een abrupt einde aan de bouwexplosie van de afgelopen periode waarin veel steden en stedelijke gebieden van gezicht veranderen. Ook de architectuur kreeg in dit proces een ander positie. Minimalisme maakte plaats voor een meer sculpturale architectuur. Hoe de architectuur zich verder zal ontwikkelen is de vraag. Dat daarbij het expressieve modernisme van de afgelopen periode stand zal houden lijkt weinig aannemelijk. Duurzaamheid is nu het parool.
Slimme architectuur
zondag 2 mei 2010
3 min
Het tempo waarin de internationale financie¨le wereld in elkaar is gezakt, heeft velen verrast. Voor de architectuur in Nederland lijkt een terugkeer naar een meer publieke functie een ree¨le optie. Investeringen van de zijde van de overheid in de publieke infrastructuur en in duurzame projecten zouden de Nederlandse economie een flinke duw in de goede richting kunnen geven. De uitkomst op lange termijn is echter vooral afhankelijk van wat de nieuwe generaties architecten met een dergelijke opdracht doen. Een nieuwe architectuur ontwikkelen tijdens en na een van de zwaarste economische crises ooit vraagt veel moed, inventiviteit en optimisme.
Wegbereiders
In dat licht bezien zouden architecten een zekere maatschappelijke verantwoordelijkheid kunnen nemen door als wegbereiders van een duurzame samenleving te gaan optreden.
Dat betekent dat ze in architectuur en stedenbouw veel meer dan tot nog toe moeten uitgaan van lokale omstandigheden, zoals klimaat, bodem en omgeving. Daarmee kunnen ze een impuls geven aan wat uiteindelijk zou kunnen leiden tot een duurzame leefomgeving. De kwestie is: hoe vertaal je zo’n strategie naar de praktijk? Om op het niveau van het ontwerpen van gebouwen te beginnen: allereerst moet er veel meer gebruik worden gemaakt van duurzame energiebronnen en de aanwezige energiepotenties. Reststromen moeten beter worden benut. Zo zijn restwarmte, afvalmateriaal van gebouwen of afkomstig uit stedelijke gebieden heel goed inzetbaar in de energieketen. Ten slotte moet er bij het ontwerpen van gebouwen slimmer en meer bio-klimatologisch te werk worden gegaan. Het aantal patentaanvragen in relatie tot duurzaam bouwen is begin deze eeuw in Nederland sterk toegenomen, vooral door innovaties op het gebied van energiebesparende verlichting, zoals spaarlampen en LED lampen. Ook in de HR ketel–technologie doet Nederland het goed. Op andere terreinen zoals isolatie, warmtepompen en zonne-energie presteren we duidelijk minder. Het toepassen van duurzame technieken als groene daken en zonneen windenergie is bij lange na niet voldoende om werkelijk duurzaam te bouwen. Ging het in de jaren ‘80 en ‘90 nog vooral over duurzame materialen zoals hout en leem, de huidige discussie over duurzaam bouwen lijkt zich vooral toe te spitsen op energiezuinigheid van gebouwen. De overheid zet in op een stapsgewijze verlaging van de energie prestatie coe¨fficie¨nt (EPC) van de huidige 0,6 naar 0 in 2020. In dit ene getalletje van de EPC worden diverse aspecten samengevat, terwijl het om e´e´n ding gaat: wat wordt er werkelijk aan energie verbruikt?
Reactie toevoegen