Scholen op de schop

Alvorens daar verder op in te gaan, schetst Louk Heijnders hoe het zover heeft kunnen komen. Het gemiddelde schoolgebouw in Nederland is 35-40 jaar oud en gebouwd vanwege de destijds te verwachten stijgende leerlingenaantallen. De piek van die aantallen lag rond 1980. Ook wijst hij erop dat je als schoolbestuur voor het bouwen van een school tot 1997 een aanvraag moest indienen bij het Ministerie van Onderwijs. Sinds 1997 zit het geld voor scholenbouw in het Gemeentefonds en moet je als schoolbestuur dus een aanvraag indienen bij de gemeente. Heijnders: “De modelverordening met normeringen is toen overigens gelijk gebleven. De gemeenten baseren zich sinds 1997 dus op dezelfde normen en cijfers als het rijk voor 1997. De gemeenten zijn veelal ook niet gefocust op tijdig aanpassen van gebouwen aan wijzigende functionele eisen.”

Geen geld voor renovatie

Beide partijen hebben echter geen geld gereserveerd voor renovatie. Heijnders: “De rijksoverheid hield vanaf 1976 de hand op de knip en gaf alleen geld voor renovatie als bij wijze van spreken het dak instortte. De schoolgebouwen uit de jaren ‘60 en begin ‘70 werden dus niet gerenoveerd!

Gemeenten schrijven scholen over het algemeen over 40 jaar af , waardoor er de facto niet of nauwelijks geld is voor de tussentijdse aanpassingen van gebouwen.”

Het Gemeentefonds heeft jaarlijks 1,4 miljard om te besteden aan onderwijs. “Ruim 500 euro afschrijving per leerling per jaar”, stelt Heijnders. “Dat geld gaat echter vooral naar onderhoud en nieuwbouw en amper naar grootschalige renovatie of functionele aanpassing.”

Heijnders maakt een zorgwekkende balans op: “We zitten met een hoeveelheid  schoolgebouwen van 35-40 jaar oud waar het noodzakelijk groot onderhoud na 15 jaar (inbouwpakket en installaties) en na 30 jaar (dak en gevel) niet heeft plaatsgevonden. Men heeft zich vaak beperkt tot ‘pappen en nathouden’. Daar komt nog eens bij dat de aanvangskwaliteit van de gebouwen uit de periode 1970-1975 al matig was.”