Op het mysterieuze Hembrugterrein, achter hoge hekken en strenge beveiliging, produceerde de Artillerie Inrichtingen vanaf 1895 vuurwapens, artillerie en munitie voor het Nederlandse leger. Er is door de jaren heen flink bijgebouwd en ook gesloopt op dit terrein in de in de gemeente Zaanstad. Door de functie van de fabriek en het explosiegevaar kent het terrein kenmerkende gebouwen en inrichting van buitenruimte. Het resultaat is een voor Nederland uniek fabrieksterrein.
Praktijkvoorbeeld uitnodigingsplanologie Hembrugterrein
dinsdag 23 april 2019
3 min
In 2003 stopte de productie op het terrein. Met uitzondering van een aantal creatieve ondernemers die er een tijdelijke plek hadden gevonden, was het terrein jarenlang afgesloten van de buitenwereld. Tótdat het Rijk, provincie Noord-Holland en de gemeente Zaanstad de handen ineen om dit prachtige gebied nieuw leven in te blazen. Het Hembrugterrein moest weer worden “teruggegeven” aan stad en regio waarbij de natuurlijke en monumentale waarde optimaal zouden worden ingezet.
Het Rijk was belast met het verkoop klaar maken van het terrein, de gemeente stelde het publiekrechtelijk kader op en de provincie ondersteunde met kennis en subsidies. Van 2011 tot en met de uiteindelijke verkoop in 2018 gaf deze samenwerking inhoudelijke focus en duidelijkheid over wat ieder te doen stond.
De opgave was groot en complex. Het aanpakken van een terrein dat meer dan 100 jaar dienst had gedaan als productiegebied voor wapens en munitie maakte dat de bodem vervuild was. Daarnaast stonden er meer dan 100 gebouwen op het terrein waarvan meer dan 50 procent met monumentale status.
Partijen besloten geen eindbeeld te creëren, maar alleen waarden vast te leggen en van hieruit een publiekrechtelijk kader op te stellen.
De gemeente heeft dit uitgewerkt in het Omgevingsplan. Het plan kent drie functies (verkeer, natuur en gemengd) en een totale ontwikkelruimte van 180.000m2 waarvan maximaal 120.000m2 wonen mag zijn. Dit geeft de nieuwe eigenaar van het terrein veel ruimte om zelf een (stedenbouwkundig) plan te maken.
Privaatrechtelijk zijn er via een anterieure overeenkomst afspraken gemaakt over rolverdeling, processen en de governance. Deze combinatie van strakke privaatrechtelijke afspraken en een ruim en flexibel publiek kader maakt een goed werkbare situatie.
Een voorbeeld van hoe uitnodigingsplanologie in de praktijk uitpakt. Wil jij de do’s en don’ts hiervan ervaren? Dat kán, tijdens het masterclass event ‘Innovatieve gebiedsontwikkeling’!
Onderdeel van het gevarieerde programma is de workshop ‘De ontwikkelaar aan zet - wat doet de gemeente?’ onder leiding van Cristine van Heijden, procesmanager MAAK.Zaanstad en Paola Basseluer. procesmanager Hembrugterrein. Zie het volledige programma van het dynamische masterclass event hier en meld je snel aan!
- Tijd: 7 mei 9.00 – 16.00 uur
- Locatie: De Kom, Nieuwegein
- Prijs: € 495 (korting als je met een collega gaat)
- Organisatie: AM Landskab Strategie l Participatie l Ontwerp van duurzame leefomgevingen
Bij het thema van dit artikel betrokken organisaties
Meer artikelen met dit thema
Wat kan bouwwereld leren van tropisch regenwoud?
7 jan om 07:30 uurDe Wageningse wetenschapper Joris Voeten vertelde onlangs in een plenaire lezing tijdens het KAN Congres wat we…
Innovatiecatalogus: nieuwe kansen voor energie uit gevel
2 jan om 10:10 uurHet zesde jaarlijkse nummer van Stedebouw & Architectuur is verschenen: de nieuwe Innovatiecatalogus 2025!…
10 innovaties die het gaan maken in 2025
31 dec 2024De afgelopen jaren voorspelde Niels Rood voor onze Innovatiecatalogus welke tien innovaties het jaar erop…
9 actuele kansen voor architecten in 2025
27 dec 2024Eindelijk is de kerstvakantie aangebroken en kun je even achteroverleunen en terugkijken op 2024. Of beter:…
Nieuwe locatie en datum voor ARCHITECT@WORK Amsterdam 2025
27 nov 2024ARCHITECT@WORK Amsterdam zal in 2025 plaatsvinden op een nieuwe, inspirerende locatie: De Kromhouthal, gelegen…
Transformatie: van fabrieksterrein tot cohousinggemeenschap
23 okt 2024De Belgische stad Gent pioniert op het gebied van collectief wonen. Ook kent de stad innovatieve…
OVL Awards voor innovaties openbare verlichting
11 okt 2024Welke ideeën leveren een aantoonbare bijdrage aan de professionaliteit, effectiviteit en/of kwaliteit van het…
Ontdek spelenderwijs de voordelen van optoppen
7 okt 2024Optoppen is het lievelingetje van veel instanties en organisaties, maar dan zijn daar nog de omwonenden. En hun…
Reactie toevoegen