Overijssel stimuleert natuurinclusief bouwen

dinsdag 24 juli 2018
timer 4 min
Je hoort het steeds vaker, de kreet ‘natuurinclusief bouwen’. Maar wat is het precies? Een modewoord of een nieuwe beweging in bouwend Nederland? Laura van Heeswijk, strategisch adviseur natuur en duurzaamheid bij de provincie Overijssel legt het uit.

“Er bestaat eigenlijk nog geen eenduidige definitie van natuurinclusief bouwen. Net zo min is er een blauwdruk. In de basis gaat het erom dat natuur vanaf de tekentafel tot en met de gebruiksfase onderdeel is van ontwerp- en bouwprocessen. Wanneer ecologie, natuur en bouwproces al aan het prille begin van trajecten samenkomen ontstaat een symbiose en is sprake van natuurinclusief bouwen. Het komt er op neer dat vanaf de start rekening wordt gehouden met verschillende elementen en belangen. Daardoor heb je een grotere impact op biodiversiteit en effecten als hitte, wateroverlast en gezondheid, welzijn van inwoners. Het gaat om synergie en integratie met andere gebruiksfuncties, terwijl de meerkosten beperkt blijven en (ontheffing)procedures eenvoudiger, goedkoper en korter kunnen.” 


Om welke bouwkundige maatregelen gaat het?
“Aan maatregelen in en om het huis. Denk bijvoorbeeld aan de aanleg van tuinen met inheemse soorten die gedurende het jaar een voedselbron zijn voor dieren. Aan nestvoorzieningen voor stadsoorten als de huismus, gierzwaluw en vleermuis. Of aan natuurlijke nestgelegenheid in muren, wanden en afscheidingen, houtrillen, groene wanden en kieren waar vogels, insecten en egels op afkomen. Of aan groene daken en gevels. Maar in ruimere zin neem je ook de publieke voorzieningen mee in het ontwerp, waarbij rekening wordt gehouden met biodiversiteit, hittestress, beleving en wateroverlast. Denk aan het vormgeven van ‘lintbewegingen’, waardoor bewoners altijd via groen naar het buitengebied kunnen. Beheer is daarbij uiteraard een belangrijke factor. Je moet zorgen dat er voldoende diversiteit is voor natuurlijke plaagbestrijding, dat het onderhoud niet te moeilijk is en geen chemische bestrijdingsmiddelen worden gebruikt."

Waarom pakt Overijssel dit thema op?
“Per 1 januari 2017 zijn provincies in de volle breedte verantwoordelijk geworden voor het natuurbeleid. Als provincie zien wij allerlei nieuwe kansen om natuur, economie en samenleving nog meer met elkaar te verbinden. Wij hebben Groene Tafels georganiseerd om samen met vertegenwoordigers uit de samenleving de kansen te onderzoeken. De resultaten daarvan zijn uitgewerkt in werkateliers en vertaald in het koersdocument Natuur voor Elkaar. Het document bevat de visies en ambities op natuur in Overijssel en is door de partners onderschreven. Daarmee is het niet alleen maar een document van de provincie, maar van alle partners samen. Natuurinclusief werken in de bouw en infrastructuur is één van de acties in het koersdocument. Een aantal partners is al vanaf het eerste uur betrokken, zoals de branchevereniging voor hoveniers en groenvoorzieners (VHG), Natuur & Milieu Overijssel, gemeente Zwolle, Bouwend Nederland en de waterschappen. Ook nieuwe partners weten ons te vinden vanuit interesse of met concrete ideeën. Denk aan woningcorporaties, stedenbouwkundigen, architecten, gemeenten, NGO’s en projectontwikkelaars. Zonder meer een positieve ontwikkeling, want om natuurinclusief bouwen integraal op te pakken is het van belang om veel verschillende expertises en ‘bloedgroepen’ aan tafel te hebben.”

Stenen met invliegopening voor vleermuizen

Zijn er al voorbeeldprojecten?
“Vooralsnog loopt het programma tot eind 2019. Een van de voorbeelden is een projectontwikkelaar die de bewoners van een nieuwbouwwijk in Deventer inspireert met voorbeeldtuinen die door Groei & Bloei zijn ontworpen. In een proefproject wordt onderzocht waar kansen liggen voor biodiversiteit in nieuwbouw. En op diverse locaties is nestgelegenheid voor gierzwaluwen en vleermuizen meegenomen in (nieuwbouw)projecten. Een aantal projecten start binnenkort. Als samenwerkende partners zijn we nu op zoek naar Overijsselse icoonprojecten en pilots die de zichtbaarheid van natuurinclusief bouwen vergroten of die ‘natuurinclusief’ meenemen in een ontwerpproces.

Als partijen ideeën of voorstellen hebben, zijn ze van harte welkom om met ons de mogelijkheden te verkennen en dan bekijken we of we die vanuit het uitvoeringsprogramma kunnen ondersteunen!”

Reageren, aanmelden? jv.winter@overijssel.nl of bel 038 499 80 55.

Auteur: Marit Klompe

Foto's: Vivaro Pro

Dit artikel verscheen in Stedebouw & Architectuur nummer 3/4, juli 2018.

Reactie toevoegen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.
Overijssel stimuleert natuurinclusief bouwen

Meer artikelen met dit thema

descriptionArtikel

Nieuwe kansen voor innovatieve woonvormen

15 apr om 07:30 uur

Wie actief is op het gebied van wooncoöperaties, CPO’s en andere collaboratieve…

Lees verder »
descriptionArtikel

Challenge geeft inzicht in vergroeningspotenties

11 apr om 07:30 uur

Hoe groen is jouw stad? Met de Groene Stad Challenge krijgen gemeenten daar een goed inzicht in, zoals blijkt…

Lees verder »
descriptionArtikel

Werksessies natuurinclusief bouwen voor gezonde bewoners

26 mrt om 15:30 uur

Ben je een gebiedsontwikkelaar of projectontwikkelaar en ben je geïnteresseerd in hoe groenvoorzieningen in…

Lees verder »
descriptionArtikel

Pleidooi voor typologisch experiment

5 mrt om 07:30 uur

In 2006 ging LEVS architecten op zoek naar een nieuw onderkomen. Het bureau vond een mooie locatie op het…

Lees verder »
descriptionArtikel

Nieuwe rekentool om CO₂-uitstoot terug te dringen

20 feb om 11:30 uur

Een groot deel van de CO₂-uitstoot in de bouw wordt toegeschreven aan het bouwen van nieuwe gebouwen. De…

Lees verder »
person_outlineBlog

Rijke biodiversiteit: gunstige invloed op gezondheid

15 feb om 07:30 uur

Biodiversiteit heeft niet alleen betrekking op de planten- en dierenwereld. Een rijke biodiversiteit heeft ook…

Lees verder »
descriptionArtikel

Nieuwe groennorm steden vergt vele miljarden

13 feb om 07:30 uur

Geen enkele bestaande norm in Nederland stelt kwaliteitseisen aan groenvoorzieningen. Mocht er alsnog een…

Lees verder »
descriptionArtikel

Een groen gebouw kent ook bouwkundig groen

7 feb om 07:30 uur

Waaraan moet een groen gebouw voldoen? Leiden de specificaties wel tot voldoende groen? Of wordt het hooguit…

Lees verder »