Oud V&D-complex getransformeerd tot woongebouw; hergebruik in plaats van sloop

Met een knipoog naar het verleden is het gebouw ANNO52 genoemd naar het openingsjaar van het gebouw. In de plint is ruimte voor commerciële activiteiten. Op de twee verdiepingen daarboven zijn 27 stadsappartementen en voegde het bureau nog negen dakappartementen toe. In het souterrain van het oude V&D-complex is een parkeergarage gerealiseerd. Herbestemming van het gebouw draagt bij aan het circulaire en toekomstbestendige gedachtegoed.

De schaal van het gebouw, de robuuste structuur en de eenvormige gevel nodigde uit om te transformeren en niet te slopen. Ook omdat het gebouw zijn bijzondere positie in de stad al sinds 1952 heeft verworven en stedenbouwkundig verankerd is. Om het gebouw geschikt te maken voor de nieuwe functie onderzocht het bureau waar op een strategische plek een ingreep mogelijk kon zijn. Door aan de oostzijde tegen de bestaande bebouwing een later aangebouwd deel te slopen, aan de westzijde de oude lift te verwijderen en in het hart van het gebouw een radicale ingreep te doen, ontstond de potentie om het gebouw te transformeren tot woongebouw. 

Gemeenschappelijke binnentuin

Als reactie op het gesloten bouwblok waar het onderdeel van uitmaakt, maakte het bureau een insnede en introduceerde het hiermee een nieuw binnenterrein. Deze gemeenschappelijke binnentuin brengt licht en ruimte in het hart van het gebouw, Een corridor ontsluit de stadsappartementen georiënteerd op de stad en op de binnentuin. Er ontstaat een nieuwe, op zichzelf staande wereld bovenop de bestaande door op het dak appartementen toe te voegen en daarbij niet de wijkende gevellijnen te volgen.

De oude constructie van het gebouw blijft zichtbaar in de appartementen. Deze tekent zich af in de nieuwe lay-out van de plattegronden. Kolommen, balken en vloeren kruisen nieuwe wanden en ruimtes waardoor oud en nieuw los van elkaar afleesbaar zijn. De oude verdiepingshoogten van vier meter maken de woningen extra bijzonder. De installaties zijn ondersteunend aan dit thema en veelal in het zicht gehouden.

Collectieve functie

Het introverte karakter van de oorspronkelijke gevel heeft plaats gemaakt voor een heldere structuur van gemetselde penanten, kolommen en horizontale banden. Door het ritme van penanten sluit de gevel zich vanuit verschillende perspectieven en herinnert daarbij aan het gesloten karakter van het oorspronkelijke gebouw. De plint is net als het oude gebouw transparant en nodigt uit tot een collectieve functie voor de stad; een nieuw warenhuis, een biologische markt, een bibliotheek.

Cultuurhistorische waarde

"In 1952 opende een groot warenhuis in de historische binnenstad van Bergen op Zoom op de plek waar aan het einde van de oorlog het kantongerechtsgebouw werd weggevaagd door een verdwaalde V1-bom", vertelt Pascal Grosfeld (projectverantwoordelijke). "De wederopbouw was in volle gang en de shock van de oorlog maakte plaats voor groeiend optimisme en vooruitgang. Toch worden dit soort gebouwen niet altijd op waarde ingeschat ondanks dat ze in het collectieve geheugen van de stad zijn opgenomen. De cultuurhistorische waarde van het gebouw was voor ons de aanleiding het te behouden en de introverte verschijningsvorm met zijn robuuste constructie te gebruiken in een nieuw concept voor een woongebouw.”