Leiden: nieuwe winkels en woningen in monumentale panden
Het Aalmarktproject is bedoeld om het winkelgebied in de Leidse binnenstad te vergroten en te versterken. ‘Op uitdrukkelijk verzoek van de gemeente Leiden komen hier grotere winkels,’ licht architect Kees Rijnboutt toe. ‘Er zijn veel kleine historische pandjes in Leiden. Winkelformules die graag in grote panden zitten, kunnen hier geen plek vinden. Met dit project voegen wij iets toe wat er nog niet was. Dat is goed voor het vestigingsklimaat en de economie.’
Sinds de zomer van 2009 heeft Rijnboutt in samenwerking met a.s.r. vastgoed ontwikkeling en de gemeente Leiden intensief gewerkt aan het stedenbouwkundig plan, het beeldkwaliteitsplan en het architectonisch ontwerp van het Aalmarktgebied en het Stadsgehoorzaalblok. Binnenkort begint de uitvoering van deze plannen, waardoor een echt winkelcircuit ontstaat dat de Leidse binnenstad een enorme boost zal geven.
Oud en nieuw
Het gaat om grote nieuwe winkelunits van circa 300 tot 3.000m², en 21 sfeervolle appartementen. Het ontwerp van Rijnboutt combineert bestaande monumentale panden met nieuwbouw. Deze ontmoeting van oud en nieuw zorgt voor een bijzondere, aantrekkelijke sfeer. Qua vormgeving, massaopbouw en materialisatie sluit het complex aan op de fijnmazige structuur van de Leidse binnenstad.
Het monumentale karakter van de bestaande gebouwen blijft behouden. ‘Het gaat om acht gemeentelijke en acht rijksmonumenten,’ zegt Kees Rijnboutt. ‘Dat plaatste ons voor een grote uitdaging: hoe kun je dan toch bestaande winkelpanden vergroten?’
De gevonden oplossing heeft iets weg van een chirurgische ingreep. In het Stadsgehoorzaalblok worden enkele monumentale panden respectvol samengevoegd, waardoor grotere winkelunits ontstaan. ‘Die complexiteit maakt dit project zo fascinerend,’ zegt Wally Glashouwer, projectleider namens Rijnboutt. ‘Het aanhelen van nieuwbouw met bestaande monumentale panden is een uitdagende ontwerpopgave. Het is ook technisch ingewikkeld, onder meer door hoogteverschillen in het terrein en door de aanleg van een kelder te midden van de historische bebouwing.’
Nieuwe straat, andere brug
Door een doorbraak in het Stadsgehoorzaalblok ter hoogte van het gat van Van Nelle wordt de verbinding tussen de Haarlemmerstraat en de Breestraat sterker. Deze compleet nieuwe winkelstraat, de Catharinasteeg, gaat samen met de nieuwe Catharinabrug en het naastgelegen Waagblok zorgen voor een sterke verbetering van het winkelcircuit. Ook komt er een nieuwe stadstuin, het Catharinahof. Deze unieke binnentuin (met een monumentale boom) zal een verrassend verblijfs -en rustpunt vormen in de drukke binnenstad van Leiden.In de Catharinasteeg komt een mix van grote en middelgrote winkelruimten (in totaal 5.700 m2), met daarboven appartementen.
Leiden krijgt er dus een nieuwe straat bij, maar ook een andere brug. Glashouwer vindt vooral deze ingreep typerend voor deze complexe operatie in dichtbebouwd stedelijk gebied: ‘Het is passen en meten. Die brug schuiven we een klein stukje op. Waarom? Omdat het winkelend publiek zo precies een goede en logische toegang krijgt tot de nieuwe winkelstraat.’
‘Behoud en herbestemming van monumentale gebouwen vormen per definitie een duurzame ingreep,’ zegt Rijnboutt. Maar de duurzaamheidsambities aan de Aalmarkt gaan verder dan het geven van nieuw leven aan oude gebouwen. Opdrachtgever a.s.r. vastgoed ontwikkeling wil een BREEAM-duurzaamheidsscore van drie sterren.

Bij het thema van dit artikel betrokken organisaties
Meer artikelen met dit thema
Placemaking: geringe ingrepen met grote impact
1 mei om 07:30 uur 14 minHoe maak je openbare ruimtes aantrekkelijker, leefbaarder en functioneler voor een gemeenschap? Dat is het vak…
Ruimte voor nieuwe verhalen in vloeibare stad
30 apr om 07:30 uur 5 minAls gasthoofdredacteur van ons nieuwste magazine, thema Transformatie & Transities, maakte architect…
Scholenbouw vraagt om samenwerking en standaardisatie
18 apr om 07:30 uur 10 minTijdens het seminar De leerling en leraar centraal, eind maart in de monumentale aula van het Libanon Lyceum (…
Missen woningcorporaties straks tientallen miljarden euro's?
17 apr om 11:30 uur 5 minBranchevereniging Aedes is allesbehalve blij met het actuele voorstel van de regeringscoalitie om de huren in…
Transformatie van stedelijke rafelrandjes
16 apr om 07:30 uur 8 minDe nieuwe Stedebouw & Architectuur is uit! Met een fraaie uitwerking van het thema Transformatie &…
Innovatiesubsidie beschikbaar voor onderwijsvastgoed
14 apr om 09:00 uur 4 minMet het nieuwe Innovatieprogramma Onderwijshuisvesting verbeter je het leerrendement en verlaag je het…
Meer zekerheid bij investeren in flexwoningen
3 apr om 07:30 uurOm de woningnood iets te verlichten, kunnen verplaatsbare woningen een tijdelijke oplossing bieden. Maar dat ‘…
BNA pleit voor herziening Europese aanbestedingsrichtlijnen
20 mrt om 16:35 uurDe Branchevereniging Nederlandse Architectenbureaus (BNA) heeft gereageerd op de open consultatie van de…
Reactie toevoegen