Leegstand van Zaken

Onlangs vond de kickoff plaats van de beweging Leegstand van zaken in Amsterdam Bright City op de Zuidas in Amsterdam. Een selecte groep van 35 vooraanstaande professionals kwamen bijeen om de mogelijkheden van de massale leegstand van kantoorgebouwen in Nederland in kaart te brengen. Niet gestuurd vanuit de overheid of een bestaande organisatie, maar vanuit eigen overtuiging en door collectief ondernemerschap.

De huidige leegstand in de kantorenmarkt is slechts het topje van de ijsberg. De totale vraag naar kantoorruimte slinkt, terwijl het totale vastgoedbestand nog altijd groeit. Er is nieuwbouw zonder dat er aan de onderkant van de markt kantoren verdwijnen. De over het algemeen laagwaardige kantoren die afgelopen dertig jaar uit de grond zijn gestampt, zijn nog niet afgeschreven of uit de boeken van de beleggers. Het overschot is dus enorm, en zal nog explosief stijgen in de nabije toekomst. Honderdduizenden werkplekken gaan komende jaren verdwijnen ten gevolge van de vergrijzing. Tel daarbij op dat werkplekken vanuit een efficiëntieslag steeds compacter worden waardoor  het oppervlakte per werkplek gemiddeld halveert. Bestaande huurcontracten worden niet meer verlengd en nieuwe contracten worden steeds minder afgesloten.  Hele kantoorparken staan te verloederen. Dit is een groot probleem voor menig belegger, gebouweigenaar en de gemeente. Vele gebouwen staan inmiddels al voor onder de grondwaarde te koop.

De participanten van de beweging Leegstand van zaken beschouwen deze vastgoedwaardevermindering niet als een probleem maar juist als een ongelofelijk kans om een legio aan mogelijkheden voor nieuwe duurzame initiatieven voor herontwikkeling en herprogrammering te initiëren. Hoe kunnen we de monofunctionele kantorengebieden structureel transformeren naar levendige en levensvatbare woon-werkomgevingen? Leegstand van Zaken zal de komende tijd kant-en-klare duurzame leegstandspakketten gaan ontwikkelen die in samenwerking met gemeente en investeerders uitgevoerd gaan worden. Veelal zal het gaan om een combinatie van permanente en tijdelijke oplossingen van herontwikkeling en verdichting. De oplossing ligt niet bij één kantoorpand of bij één belegger, maar ligt bij een combinatie van marktgestuurde oplossingen en nauwkeurige investeringen op gebiedsniveau.

Leegstand van zaken is een initiatief van Menno Kooistra (DGBC Lab en Architectenbureau Paul de Ruiter) in samenwerking met  Hetty van der Pennen (adviseur Draaijer+Partners, Peper Duurzaam), Thijs Brouwer (cre8ivebrains) en Sven Hulsbergen Henning (zelfstandig Architect).