Hoe maken we de stad?

‘Hoe maken we stad?’ is de centrale vraag van 5e IABR: Making City. Het is daarnaast een oproep aan iedereen, bestuurders, beleidsmakers, politici, ontwerper én burgers, om voortvarend met de stad aan de slag te gaan. Ruim 35 wereldsteden komen op uitnodiging van de IABR in april 2012 naar Rotterdam. Hun plannen en projecten maken samen met de eigen projecten van de IABR deel uit van de hoofdtentoonstelling Making City in het Nederlands Architectuurinstituut (NAi). In de aanloop hiernaartoe ontmoeten vertegenwoordigers van de steden elkaar dit najaar in Rotterdam tijdens besloten ‘Urban Meetings’. De avond voorafgaand aan iedere Urban Meeting organiseert de IABR, samen met AIR, een openbare lezing in de Dépendance te Rotterdam.

Op dit moment hebben we te maken met een van de grootste omwentelingen in de geschiedenis van de mens. Bijna ongemerkt vindt er een revolutie plaats die in kracht en omvang zijn gelijke niet kent: de verstedelijking. Nog een paar decennia en bijna 80% van de mensheid woont in de stad. Daar wordt dan meer dan 90% van onze welvaart gegenereerd. En dat alles op nog geen 3% van ons aardoppervlak. De verstedelijking is onvermijdelijk, en juist dáár liggen de kansen voor een toekomst waarin miljarden mensen een goede balans vinden tussen welvaart en milieu, tussen economie en ecologie. Maar die kansen zijn er alleen wanneer de stad beter bestuurd, beter ontworpen, beter georganiseerd en beter gepland wordt dan nu gebeurt.

 

 

Nu de wereld in rap tempo verstedelijkt, neemt het belang van steden steeds meer toe. Waar de economie vroeger functioneerde op landelijk niveau wordt nu vooral in de stad het geld verdiend. Als inleiding op het centrale thema van de 5de IABR: Making City spreekt Rients Dijkstra over de veranderende relatie tussen de stad en de economie.

 

Bordeaux is een stad in ontwikkeling. De stad zal de komende decennia alleen maar blijven groeien, onder andere als gevolg van de aanleg van de TGV spoorlijn. Om in deze groei te voorzien, worden in de nabije toekomst 50.000 nieuwe woningen binnen bereik van openbaar vervoer gebouwd. Deze ambitie maakt ontegenzeggelijk duidelijk dat de ontwikkeling van Bordeaux op het niveau van een metropool ingezet moet worden. Het project ’50.000 nieuwe woningen voor Bordeaux’ brengt de veelal gescheiden werelden van politiek, private sector en uitvoerende partijen bij elkaar in constructieve allianties. De huidige strategieën en modellen van ruimtelijke productie worden hier geherdefinieerd.

 

De High Line (foto) is een verhoogd 1,6 kilometer lang park, gelegen in het westelijk gedeelte van downtown Manhattan, New York. De aantrekkelijkheid van het project in combinatie met aanpassingen in het planningsysteem maakten het project erg aantrekkelijk voor particuliere investeerders. In 1999 nam de non-profit organisatie ‘Friends of the High Line het initiatief tot het High Line project.  Dit burgerinitiatief werd later overgenomen en uitgevoerd door de New York City Planning Department. Dit inmiddels legendarisch pilotproject laat zien hoe een vanuit de maatschappij ontstaan initiatief verschillende partijen kan enthousiasmeren en tot een hoogwaardige stedelijke publieke ruimte kan leiden.

 

De Eurometropool Lille Kortrijk Tournai bestaat uit 147 Franse en Belgische gemeenten. Deze alliantie van steden is als eerste 'Europese Groepering voor Territoriale Samenwerking (EGTS)’ door de EU erkend. Dit transnationale gebied telt 2.000.000 inwoners en is gelegen in het centrum van Europa, in het hart van de driehoek Londen, Parijs en Brussel. De Eurometropool is een overlegorgaan dat samenwerkt om grensoverschrijdende, supranationale en interregionale samenwerking te ondersteunen en bevorderen. Het overschrijdt culturele, politieke en bestuurlijke grenzen en zet daarbij de aanwezige verscheidenheid in als kracht met als doel om dit centrale Europees grondgebied op een internationale schaal te positioneren.

 

De l'Établissement Public de Gestion de la Défense heeft tot taak de nieuwe stedelijke ontwikkeling van het 560 hectare beslaande gebied ‘La Defense Seine Arche’ te plannen en te ontwikkelen. Door de centrale ligging in het westen van Parijs wordt het gebied ingezet om de omliggende, individuele projecten met elkaar te verbinden. Echter, de verschillende infrastructurele structuren die aanwezig zijn, maken van het gebied een lappendeken van geïsoleerde stukken land. Dit levert tegelijkertijd een unieke en herkenbare topografie op. De belangrijkste doelstelling van het project is een dusdanige visie voor het gebied te ontwikkelen dat deze aan de ene kant rekening houdt met de unieke eigenschappen van het gebied en aan de andere kant de verbindende potentie en strategische positie van het gebied optimaal benut. 

De Internationale Architectuur Biënnale Rotterdam (IABR) is een grote manifestatie die eens in de twee jaar plaatsvindt in Rotterdam. Maar de IABR is veel meer dan alleen dat. Als internationaal platform voor architectuur is de IABR het hele jaar door actief. De IABR gelooft dat architectuur bij kan dragen aan oplossingen voor de manier waarop wij samen leven en wonen. Zij koppelt daarom kennis, ideeën, mensen en stedelijke opgaven in binnen- en buitenland aan elkaar. Voordat de manifestatie opent, hebben honderden ontwerpers, planners en bestuurders in de hele wereld onderzoek gedaan en kennis uitgewisseld. Dat gebeurt grotendeels achter de schermen, maar soms wordt dit onderzoek zichtbaar in de vorm van lezingen, debatten, publicaties of films, vaak in samenwerking met andere partijen. Voor deze lezingenreeks heeft IABR de samenwerking opgezocht met AIR. Als architectuurcentrum van Rotterdam heeft AIR als missie het bijdragen aan een beter begrip over de kwaliteit van architectuur in de stad en regio  Hierdoor krijgt de lezingenreeks een duidelijke link met Rotterdam.

 

De 5e IABR: Making City opent op 19 april 2012.