Gebiedsontwikkeling in alle soorten en maten; dat is het centrale thema van de nieuwe Stedebouw & Architectuur. Van het Bossche Paleiskwartier tot de Haagse Binckhorst, van Gebiedsontwikkeling 4.0 en de ‘onrechtvaardige stad’ tot Almere Pampus, Rijnenburg en de Merwedekanaalzone. En waarom stelt architect Shyam Khandekar (Paleiskwartier): “Gebouwen komen en gaan”?
Gebiedsontwikkeling: ‘Gebouwen komen en gaan’
![](/sites/default/files/styles/max_500/public/2024-06/Madrid%20Rio%20Park%20shutterstock_1.jpg?itok=CCixv3K3)
![Gert-Joost Peek](http://cms.acquire.nl/storage/ckfinder/images/Stedebouw%20%26%20Architectuur/Gert%20Joost%20Peek.jpg)
We danken al deze onderwerpen aan gasthoofdredacteur Gert-Joost Peek (onder meer lector Hogeschool Rotterdam), die zelf verhaalt over Gebiedsontwikkeling 1.0, 2.0, 3.0 én 4.0. Hij stipt aan dat er te vaak naar projecten wordt toegewerkt en het proces daarbij wordt vergeten: “Bij projectontwikkelaars wordt gebiedsontwikkeling gezien als een soort Champions League. Iemand uit de directie wil daar dan graag een rol in spelen. Die is echter opgegroeid en gepokt en gemazeld in de projectenlogica en dan wordt het hele proces van kaders en randvoorwaarden vergeten.”
Omgevingsprogramma
In het kader van dat laatste lees je een doorwrocht verhaal van een hele reeks experts over het programma, en de juridische haken en ogen daarvan, op de weg van een omgevingsvisie naar een omgevingsplan. Actueel is ook het interview met Rijksadviseur Wouter Veldhuis over zijn geruchtmakende publicatie Onderweg naar de rechtvaardige stad. Zijn belangrijkste pleidooi: “Wees je als professional in de gebiedsontwikkeling bewust van je positie en verantwoordelijkheid om de ontwikkeling van een stad of dorp na te streven met minder onrechtvaardigheid”.
Veldhuis ageert ook tegen het doorgeschoten marktdenken en stelt: “Er wordt te veel op de slagkracht van marktpartijen gegokt, die ze vaak helemaal niet meer hebben. We moeten andere spelregels bedenken, tussen markt en overheid en tussen overheid en burger. (...) Als oplossing voor de wooncrisis worden er nu kleinere en duurdere woningen gebouwd. Wij hopen echter dat het Rijk en de woningcorporaties gezamenlijk ruimte maken voor coöperaties om zo een ander segment van betaalbaar wonen te realiseren. We zijn van een neoliberaal verhaal op weg naar een ander verhaal.”
Shyam Khandekar
Natuurlijk komen diverse gebiedsontwikkelingen uitvoerig aan bod, zoals die van het Paleiskwartier in ’s-Hertogenbosch en van de Haagse Binckhorst. Over het Bossche pareltje zegt architect Shyam Khandekar in het magazine: “Ik zag de locatie niet als een kantorenlocatie, maar wilde er een binnenstad van maken. Daarbij ging het me niet om de gebouwen, maar om de openbare ruimte. Want die wordt vaak voor eeuwig vastgelegd, terwijl gebouwen komen en gaan.”
Naast de vele lessen uit de Binckhorst levert de aanpak in Leiden ook interessant verhaal op, onder de noemer ‘Ruimte voor Werk’. Daarbij wordt vooral gekeken naar de verdwenen bedrijvigheid op bedrijventerreinen waar woningen kwamen. Arnoud Nierop (gemeente Leiden): “Het is een maatschappelijke opgave: banen voor alle Leidenaren. Daarbij moeten we niet alleen kijken naar banen en bedrijven in de grote economische motoren, het Leiden Bio Science Park en de historische binnenstad. Het gaat juist ook om banen en bedrijven in het fundament van de stadsverzorgende economie, want die zorgt ervoor dat de stad draait en dat de kenniseconomie en bezoekerseconomie in de binnenstad goed kan functioneren.”
Naast de input van gasthoofdredacteur Peek over het thema gebiedsontwikkeling is er natuurlijk een hele reeks vaste rubrieken met een keur aan andere onderwerpen. We sommen op:
- Hot topic: Blue zones
- Future Architects: Giacomo Gallo
- Rapport Kort: Optoppen
- Bouwiconen: Anne Geenen (Indian Institute of Management, Balkrishna Doshi)
- Column: Michiel Cappendijk
De uitsmijter van ons derde nummer dit jaar is de discussie in onze rubriek Expertpanel, over de grenzen van de verdichting. Met Claudia Bouwens (KAN Platform): “De Merwedekanaalzone is een project met hoge ambities op het gebied van alternatieve mobiliteit én natuur, maar ik houd mijn hart vast over hoe deze hoge dichtheid gaat uitpakken voor de begroeiing in relatie tot lichttoetreding, windhinder en de aanwezige hoeveelheid regenwater.”
De nieuwe Stedebouw & Architectuur is nu voor abonnees te vinden in onze digitale Acquire-bibliotheek. Nog geen abonnement? Ontdek dan hier onze aanbiedingen.
Bij het thema van dit artikel betrokken organisaties
Meer artikelen met dit thema
Een andere toekomst voor Nederland waterland
28 mei om 07:30 uurIn de nieuwe Stedebouw & Architectuur - thema Transformatie & Transities - wordt de toekomst van de…
Focus Stedebouw & Architectuur op dynamiek Nederlandse delta
23 mei om 15:00 uurDe nieuwe Stedebouw & Architectuur (#3) is van de drukpersen gerold. Met de Delftse universitair…
Draag ook bij aan een beweegvriendelijke leefomgeving
21 mei om 07:30 uurGezondheid is in het gros van de gemeentelijke en provinciale Omgevingsvisies een belangrijk thema en daarmee…
Primeur voor online tool die potentie biodiversiteit toont
17 mei om 17:00 uurEen gezonde biodiversiteit doet heel veel voor de mens. Tot nu toe wordt veelal de huidige biodiversiteit van…
Hoe welkom is auto nog bij verdichting van steden?
14 mei om 11:00 uurSteden verdichten betekent ook oplossingen zoeken voor geparkeerde auto's. Met daarbij vaak de wens om de auto…
Tuinstad oplossing voor vervuilde stad en woonproblemen?
10 mei om 14:03 uurEen eeuw geleden vroegen Floor Wibaut en Hendrik Berlage zich tijdens een conferentie af hoe je een stad mooier…
De vijf beste initiatieven om fietsen een boost te geven
1 mei om 07:30 uurVan lokale initiatieven om vervoersarmoede bij kinderen tegen te gaan tot een routekeuze van fietsers die niet…
Kleiner wonen in de toekomstbestendige wijk?
30 apr om 09:30 uurHoe kunnen we de grote woningbouwopgave het beste invullen als ‘bodem en water’ worden meegenomen in de…
Reactie toevoegen