ETFE membraam in Hamburg

De folie heeft twee functies: opvallen en beschermen. De folie bezorgt het gebouw maritieme flair en beschermt de zonwering aan de hoofdgevel tegen de harde Hamburgse wind. Om de daglichttoetreding niet te belemmeren, is de folie eenlaags en de constructie transparant.

Het sculpturale Unilevergebouwi, direct aan de Elbe, midden in Hafencity Hamburg, markeert het eindpunt van de route vanuit het stadscentrum naar de nieuwe cruiseshipterminal en de promenade langs de Strandkai. Aan die omgeving ook dankt het Unilevergebouw zijn maritieme referenties.

Folie, geen glas

Maar waarom een foliefaçade? Dat heeft alles te maken met het centrale thema van het gebouw; het welzijn van de gebruikers. Martin Haas, van Behnisch: “Onderdeel van dat welzijn is een energie- en klimaatconcept met veel ruimte voor individuele afstemming. Op de werkplekken aan de gevel kan iedereen de ramen individueel bedienen. Dat geldt ook voor de zonwering van lamellen aan de buitengevel. Maar we hebben hier een locatie met een behoorlijke windlast. Daar moesten we ons tegen wapenen. Daaruit ontstond het idee van een tweede huid rondom het gebouw.” Die huid werd een éénlaagse texlon-foliefaçade, afkomstig van Vector Foiltec in Bremen.

Licht en goedkoop

Maar waarom folie – en niet bijvoorbeeld glas? Haas: “Glas is weliswaar transparanter, maar heeft tegenover folie drie nadelen: de warmteaccumulatie achter het glas, de wettelijk vereiste horizontale compartimentering vanwege de brandvoorschriften en de relatief zware constructie die een glasgevel verlangt.” Folie heeft die nadelen niet, aldus Haas: “Bij een membraam van ETFE ontstaat geen grote warmteopbouw. Bovendien is de brandcompartimentering niet vereist. Folie verdampt bij brand. Bovendien staat folie een lichte constructie toe – en die konden we goed gebruiken om de transparantie te waarborgen.”  En dan was er nog het kostenvoordeel. Haas: “De productie van een foliehuid is goedkoper dan die van een glasfaçade. En we hadden een aanzienlijk transportvoordeel. Het folie werd aangeleverd op rollen van drie meter breed. Dat zorgde voor een aanzienlijke reductie in het transport.”

Voor meer informatie over dit project, zie het themanummer Gevels van Stedebouw & Architecuur, dat binnekort verschijnt.,