Ecodorp Zuiderveld – sociale woningbouw met oog op de toekomst
Ecodorp Zuiderveld wordt de nieuwste buurt van nieuwbouwwijk de Waalsprong. De Coöperatieve Vereniging Ecodorpen Gelderland (CVEG) is samen met Talis opdrachtgever voor de plannen, ondersteund door Woningbouwvereniging Gelderland, en Hoogte 2 Architecten tekent voor het ontwerp. De buurt wordt een mix van deels levensloopbestendige woningen en appartementen die geschikt zijn voor alleenstaanden, samenwonenden en (jonge) gezinnen, alle ecologisch en duurzaam gebouwd.
Sociale huur met ambitie
Omdat Ecodorp Zuiderveld binnen het sociale huursegment valt, was het in beginsel zoeken naar een juiste invulling. “Het bleek al snel dat ons op het PvE van de woongroep gebaseerde schetsontwerp niet helemaal paste binnen de budgetten, vooral in combinatie met de zwaar onder druk staande woningprijzen”, vertelt Peter Groot, eigenaar van Hoogte 2 Architecten. “In dat PvE zaten zo’n tien woningtypen, specifiek gericht op diverse subgroepen met eigen eisen, vragen en belangen. Er werd echter ook de wens uitgesproken voor gemeenschappelijke ruimtes, terwijl er geen zorgbudgetten tegenover stonden. Dat is altijd een spanningsveld.”
In overleg met de woongroep en woningcorporatie is toen besloten om te gaan voor de basiswoningen van Trebbe. Groot: “Dat woonconcept is zo geëngineerd dat we voor een scherpe prijs de basis konden neerzetten en daardoor budget overhielden voor de sociale en ecologische aspecten.” De architect leunde daarin vooral naar circulariteit. “We zochten naar hergebruikt materiaal en waar dat niet mogelijk is, zochten we uit hoe we de woningen konden klaarmaken voor hergebruik.”
“Zo worden de gevels uitgevoerd in restpartijen baksteen en in kalk gemetseld, zodat ze aan het eind van hun leven vrij eenvoudig uit elkaar gehaald kunnen worden. Ook is het casco van de systeemwoningen van maximaal recyclebaar beton en is er isolatiemateriaal van tweedehands textiel in het dak verwerkt. Dit zijn relatief kleine stapjes, maar als je kijkt naar dit type woningen dan hebben ze op termijn een grote impact.”
Voorzieningen
Een deel van de 47 woningen wordt levensloopbestendig ingericht. Denk aan aangepaste badkamers en grote doorgangen van woonkamer naar slaapkamer, uiteraard op de begane grond. Domoticavoorzieningen worden niet toegepast, geeft Groot aan: “Het is allemaal heel low-tech gehouden. Dat was de wens vanuit de CVEG; technologie kan nooit de sociale kant vervangen. In het Ecodorp komt de buurvrouw een kopje soep brengen, in plaats van dat elke woning een extra knopje krijgt.”
Dat de focus op de menselijke kant ligt, is niet alleen in de technologie te zien. In het plan zijn diverse gemeenschappelijke ruimtes opgenomen. “In de kop van het middelste blok zit het gemeenschappelijke huis, met daarin een woonkamer, keuken en ruimte voor activiteiten zoals lezingen en yogacursussen. Daartegenover, in het lange blok, ligt de gemeenschappelijke badkamer, logeergedeelte en wasruimte. Ook staat er op het terrein een gemeenschappelijke berging, als het ware een schuur met een klusruimte erin, en wordt een deel van de tuin gebruikt om voedsel te verbouwen.”
Zinvolle afwijking
Ecodorp Zuiderveld is slechts een deel van een nieuwbouwwijk waar zo’n 550 woningen worden gebouwd. Het beeldkwaliteitsplan van het gebied schrijft een vrij strikte invulling voor, al is het Ecodorp hier volgens de gemeente Nijmegen een ‘zinvolle afwijking’ van. Groot legt uit: “Dat doelt op de gemeenschappelijkheid. Hier staan drie rijen van volumes in een heel andere verkaveling dan hoe dit stedenbouwkundig voorgeschreven staat. Het Ecodorp is een erf in U-vorm, waardoor het zich anders naar de buurt toe presenteert. Bewoners stappen hun huis uit en staan vrijwel meteen in een gemeenschappelijke tuin, in plaats van aan de straat. In die zin is het een omdraaiing van de oorspronkelijke plattegrond.”
Het idee achter Ecodorp Zuiderveld is dat iedereen in de wijk kan genieten van de gemeenschappelijke ruimtes, niet alleen de bewoners van de 47 woningen. Deze wens kon nadrukkelijk vervuld worden omdat de bewoners van begin af aan veel inspraak hadden in het ontwerp. Groot kijkt met enthousiasme terug op die mate van betrokkenheid: “Zeker voor een project in de sociale sector is het bijzonder dat zij zo lang mee konden praten en als serieuze partij werden meegenomen in het proces.”
Lees meer in Stedebouw & Architectuur, thema Bouw & Zorg
Dit artikel verscheen in het magazine Stedebouw & Architectuur, thema Bouw & Zorg. Deze editie verschijnt op 3 april 2020. Ontvangt u het magazine niet? Dan kunt u vanaf 3 april een digitale versie van het magazine vinden in onze bibliotheek.
Bij het thema van dit artikel betrokken organisaties
Meer artikelen met dit thema
Aanscherping MPG in ijskast? Open brief aan Mona Keijzer
17 okt om 15:00 uurEerder schreef Hugo de Jonge, voormalig minister van Binnenlandse Zaken, in een brief aan de Tweede Kamer dat…
OVL Awards voor innovaties openbare verlichting
11 okt om 07:00 uurWelke ideeën leveren een aantoonbare bijdrage aan de professionaliteit, effectiviteit en/of kwaliteit van het…
Ontdek spelenderwijs de voordelen van optoppen
7 okt om 07:30 uurOptoppen is het lievelingetje van veel instanties en organisaties, maar dan zijn daar nog de omwonenden. En hun…
Pleidooi nieuwe bouwcultuur tijdens ARCHITECT@WORK
3 okt om 07:30 uurTijdens de tweedaagse beurs ARCHITECT@WORK werd in diverse lezingen een beeld geschetst van de nieuwe…
Vragen bij uitvoerbaarheid kabinetsplannen woningbouw
23 sep om 07:30 uurHet kabinet-Schoof heeft vorige week het fiat gekregen voor haar Regeerprogramma en kan aan de slag gaan met…
BNA waarschuwt voor versnippering van duurzaamheidseisen
17 sep om 15:00 uurArchitecten spelen een cruciale rol spelen bij de inzet van innovatieve, conceptuele en industriële bouw, maar…
Woongebouw Podium straalt in Amsterdam Nieuw-West
16 sep om 16:00 uurSinds eind augustus staat aan de Schipluidenlaan in Amsterdam Nieuw-West het woongebouw Podium te stralen. Dit…
Amsterdam behoort tot top 20 smart cities
11 sep om 07:30 uurOp de jaarlijkse internationale ranglijst van steden op basis van hun economische, technologische en humane…
Reactie toevoegen