Daylight Symposium toont menselijke behoefte aan daglicht binnen gebouwen

Meer dan 300 van 's werelds meest toonaangevende daglichtdeskundigen kwamen na twee intensieve dagen tot de conclusie dat er een duidelijke relatie bestaat tussen de menselijke gezondheid en de hoeveelheid daglicht in gebouwen. De uitdaging is nu om deze kennis te verankeren in toekomstige gebouwontwerpen.

Multidisciplinaire benadering

Het Daylight Symposium bood de deelnemers een unieke multidisciplinaire benadering van de effecten van daglicht op de mens. Zo werden lezingen gegeven door architecten, ingenieurs en lichtontwerpers, maar ook door neurologen, antropologen en biologen. "Het is ongelooflijk hoe divers de wereld van onderzoek en praktijkkennis over daglichttoetreding is. Met 27 presentaties over daglicht en het effect dat dit heeft op mensen, denk ik dat we goed op weg zijn om een completer beeld te schetsen", zegt Per Arnold Andersen, architect en hoofd van de afdeling Daylight, Energy and Indoor Climate binnen de VELUX Groep. Vanuit Nederland was een groep van 26 vooraanstaande architecten, daglichtspecialisten, onderzoekers, universitair docenten en daglichtspecialisten van VELUX Nederland aanwezig om mee te discussiëren in het Rolex Learning Center, ontwerp van het Japanse architectenbureau SANAA, die hiervoor de Pritzker Architecture Prize 2010 ontving.

Het Daylight Symposium bood de deelnemers een unieke multidisciplinaire benadering van de effecten van daglicht op de mens. Zo werden lezingen gegeven door architecten, ingenieurs en lichtontwerpers, maar ook door neurologen, antropologen en biologen. "Het is ongelooflijk hoe divers de wereld van onderzoek en praktijkkennis over daglichttoetreding is. Met 27 presentaties over daglicht en het effect dat dit heeft op mensen, denk ik dat we goed op weg zijn om een completer beeld te schetsen", zegt Per Arnold Andersen, architect en hoofd van de afdeling Daylight, Energy and Indoor Climate binnen de VELUX Groep. Vanuit Nederland was een groep van 26 vooraanstaande architecten, daglichtspecialisten, onderzoekers, universitair docenten en daglichtspecialisten van VELUX Nederland aanwezig om mee te discussiëren in het Rolex Learning Center, ontwerp van het Japanse architectenbureau SANAA, die hiervoor de Pritzker Architecture Prize 2010 ontving.

Tekort aan daglicht van invloed op gezondheid

De verschillende internationale sprekers focusten zich op een aantal belangrijke onderwerpen, zoals de kwaliteit van daglicht, de verscheidenheid, het spectrum en de noodzaak om aan daglicht te worden blootgesteld. Allen spelen een belangrijke rol in ons welzijn.

Sommige deskundigen schetsten een afschrikwekkend beeld van wat een tekort aan daglicht voor de gezondheid van mensen tot gevolg kan hebben. Van baby's tot bejaarden, van gezonde mensen tot gehandicapten, blinden en mensen met seizoensgebonden aandoeningen, alle bevolkingsgroepen kwamen aan bod. Truus de Bruin–Hordijk, Associate Professor aan de TU Delft verzorgde een lezing waarin zij inging op de positieve invloed van daglicht op het visuele comfort van senioren. Laurens Zonneveldt, Senior Researcher bij TNO, presenteerde het onderzoek dat in samenwerking met Myriam Aries, Universitair Docent aan de TU Eindhoven, is uitgevoerd naar de dynamiek van daglicht. Daaruit blijkt dat de ritmes van de mens gelijk lopen aan de ritmes van daglicht wat een logisch gevolg is van miljoenen jaren buiten leven. De hoeveelheid daglicht in gebouwen moet dus niet alleen op basis van de daglichtfactor worden beoordeeld, maar er moet ook worden gekeken naar de dynamiek van het daglicht. De variaties in natuurlijk licht in de loop van de dag en de seizoenen, geven mensen prikkels en zijn essentieel voor ons welzijn en onze gezondheid. Geen enkele technologie voor kunstlicht, hoe geavanceerd ook, kan tippen aan de positieve effecten van natuurlijk daglicht.

De algemene conclusie van de diverse lezingen was dat daglicht kan helpen bij het verbeteren van het psychische en lichamelijke welzijn van mensen en een gevoel van oriëntatie kan creëren door contact met onze omgeving en de weersomstandigheden buiten.

Ook werd getoond hoe mensen in de geschiedenis gebruik hebben gemaakt van daglicht binnen gebouwen; van de Romeinen tot vandaag de dag. Er werden concrete voorbeelden getoond over de wijze waarop het daglicht in gebouwen door de eeuwen heen belangrijk is geweest voor de mens. Daarnaast werd gepresenteerd hoe de intuïtieve en diep spirituele menselijke relatie met daglicht, gebouwen hebben gevormd. Een van de belangrijke conclusies die hieruit naar voren kwam, is dat het essentieel is om deze innerlijke menselijke kennis over te dragen naar instrumenten die deze kennis kunnen integreren in toekomstige ontwerpen van gebouwen.

Europese daglichtnorm

Een belangrijke ontwikkeling om de hoeveelheid daglicht in toekomstige gebouwontwerpen te waarborgen, is de allereerste Europese daglichtnorm. Deze norm staat gepland voor publicatie in 2014, waarbij het in het najaar van 2012 nog mogelijk is hier openbare opmerkingen bij te plaatsen. Het doel van de norm is om te voorkomen dat er in de toekomst nog gebouwen met onvoldoende daglichttoetreding worden gebouwd. Naast nieuwe gebouwen is het ook belangrijk om de effecten van daglicht op de mens in bestaande gebouwen in de gaten te houden. De deskundigen wezen ons tijdens het symposium op het feit dat wij in de toekomst moeten wonen en werken in 95 procent van de bestaande gebouwen.

"Als fabrikant van dakramen zijn wij binnen de VELUX Groep nauw verbonden met het ontwerp en de constructie van gebouwen. Zes jaar geleden zijn we begonnen met het organiseren van daglichtsymposia en we zien nu dat we aan een langere reis in de wereld van daglicht in gebouwen zijn begonnen, dan we in eerste instantie hadden gedacht. Tijdens het eerste symposium zijn we begonnen de multidisciplinaire deelnemers op één lijn te krijgen, nu tijdens het vierde symposium zijn we getuige van de bloeiende ontwikkeling van de internationale daglichtgemeenschap", aldus Michel Kalis, Commercieel Directeur van VELUX Nederland B.V.

In de aanloop naar het Daylight Symposium werd dit jaar voor het eerst een eendaags academisch forum georganiseerd, die werd bijgewoond door 30 promovendi uit negen landen. Zij debatteerden over hun projecten en creëerden het eerste netwerk voor promovendi op het gebied van daglicht. In de nabije toekomst zullen ze opnieuw samenkomen.

Het Daylight Symposium wordt om de twee jaar gehouden met als doel het creëren van een internationaal platform voor de ontwikkeling van kennis, opvattingen en visies. Het is een onderdeel van de visie van de VELUX Groep om actief deel te nemen aan de continue discussie onder vakgenoten over de kwaliteit van daglicht in onze gebouwen. Meer informatie over het symposium, onderzoeksrapporten en links zijn te vinden op: www.thedaylightsite.com. Ook de lezingen die tijdens het symposium zijn verzorgd zijn hier binnenkort te downloaden.