Bouwsector ongemeen hard getroffen door crisis

De werkgelegenheid in de bouw en infra staat onder grote druk. Op dit moment gaan gemiddeld zes bouwbedrijven per dag failliet. Per maand raken ongeveer 2.000 mensen hun baan in de sector kwijt.

Arbeidsmarkt: op weg naar 50.000 ontslagen

In het huidige tempo zullen er eind 2012 50.000 minder vakkrachten in de bouw en infra actief zijn dan bij aanvang van de crisis, eind 2008, het geval was, zo verwacht Bouwend Nederland. Dat is voor veel mensen een persoonlijk drama, en voor de sector als geheel een ramp. Want vaklieden die nu op zoek moeten gaan naar een nieuwe baan in een andere bedrijfstak zijn over een paar jaar, als de bouwvolumes weer toenemen, weer hard nodig om alle bouwopdrachten te kunnen realiseren. De vraag is of er tegen die tijd nog voldoende mensen bereid zijn om naar de bouw en infra terug te keren, en of er nog voldoende bedrijven zijn om de vraag te bedienen.

Woningbouw

Woningbouwbedrijven lijden onder de effecten van een nieuwbouwproductie, die tot op een ongekend laag niveau van 40.000 woningen per jaar is teruggevallen. Het gemiddelde aantal verkochte woningen is gedaald tot 1200 per maand; voor de crisis werden nog 4000 woningen per maand verkocht. Met name de particuliere koopwoningmarkt lijkt vrijwel geheel tot stilstand gekomen, mede door de onzekerheid onder consumenten over de effecten van de economische ontwikkelingen, de bezuinigingen en aangekondigde lastenverzwaringen. In de sociale sector waren de woningcorporaties tot voor kort de partij die de bouwstroom enigszins gaande hield. Maar ook de corporaties hebben het financieel steeds lastiger gekregen, wat zich vertaalt in afnemende productiecijfers. Ondertussen blijft de behoefte aan nieuwe woningen bestaan. Niet voor niets hanteert het rijk nog altijd een productie van 75.000 woningen per jaar als doelstelling. Een nieuwe woningnood ligt dan ook op de loer.

Utiliteitsbouw

Ook de utiliteitsbouw kampt met een fors teruggelopen vraag. De behoefte aan nieuwe bedrijfsruimten en kantoren neemt al enige tijd af, en die trend is door de crisis alleen maar versterkt. Dat is niet alleen het gevolg van het afnemende aantal dienstverlenende bedrijven en een afnemende omvang van organisaties. Ook de opkomst van het nieuwe werken is er mede debet aan dat de vraag naar nieuwbouw zich de komende jaren structureel op een lager niveau zal bevinden. Tegelijkertijd blijft de sector aanhikken tegen een enorme voorraad leegstaande en verouderde kantoren. Weliswaar is over de aanpak daarvan tussen diverse belanghebbenden een akkoord gesloten maar met de uitvoering daarvan moet nog worden begonnen. In combinatie met de verwachte economische ontwikkelingen zijn de vooruitzichten voor de commerciële utiliteitsbouw niet bepaald rooskleurig. Enige lichtpuntjes zijn de verwachte stijging van bouwvolumes in het onderwijs en de zorg, waar een grote renovatie- en verduurzamingsopgave ligt. Vanuit het Rijk wordt er voor de scholen al extra budget vrijgemaakt.