Afzinkkelder biedt maximale parkeerruimte

De kelderwanden staan op de erfgrens en zijn slechts 250 millimeter dik. De Afzinkkelder wordt tijdens het ontgraven gevuld met schoon water om te voorkomen dat vervuiling wordt aangezogen die verderop in de bodem zit.

Op de locatie aan de Kamperfoeliestraat in Oss stond een voormalig arbeidsbureau. Het gebouw zou weer als kantoor verhuurd gaan worden, maar het bleek dat in de loop der jaren de bijbehorende parkeerruimte was verkocht. Het pand was daardoor onbruikbaar geworden. Buro Otto architecten & ingenieurs kwam toen met het voorstel er appartementen te gaan bouwen, met daaronder een parkeerkelder. De parkeernorm is één parkeerplaats voor één appartement. De parkeerruimte werd dus bepalend voor het aantal appartementen, en daarmee voor de financiële haalbaarheid.

Gepatenteerd systeem

Buro Otto kende de Afzinkkelder van Multi Bouwsystemen al van een kelder voor een hockeyclub in Amsterdam. De Afzinkkelder kon in Oss worden gebouwd met wanden van slechts 250 millimeter dik. De geringe dikte leidde wel tot extra stempels in de bouwput.

De Afzinkkelder is een gepatenteerd systeem, waarbij prefab betonwanden op het maaiveld op de juiste plek worden gezet en worden gekoppeld met stalen platen. De constructie wordt inwendig voorzien van een stempelraam, waarna aan de binnenzijde van de kelder de grond wordt afgegraven. In de grond verankerde trekstangen en hydraulische cilinders bovenop de kelderwanden zorgen er voor dat de wanden de grond in worden gedrukt. Deze druk is nodig om weerstand te bieden aan de kleef van de grond buiten de kelderwand. 

De trekstangen zijn stalen stangen die op diepte worden geboord en waarvan de voet voorzien is van een klapanker. De trekstangen worden door gains door de kelderwanden geleid, waardoor de krachten volledig loodrecht door de wanden gaan.

Vullen met water

In Oss is gekozen voor nat ontgraven. De bouwput wordt zelfs kunstmatig – met tankwagens en een brandkraan – gevuld met water om toestroom van grondwater te voorkomen. Dit is ingegeven door een bodemverontreiniging op een locatie in de omgeving. De bouwput blijft nu op druk, waardoor beweging in het grondwater wordt voorkomen.

Als de wanden op diepte zijn, wordt de bouwput gevuld met een meter onderwaterbeton. Daar bovenop komt na het droogpompen de constructieve vloer. De keldervloer ligt op het zand. Een paalfundering is niet nodig. Het gewicht van de vloerconstructie voorkomt opdrijven.

Bodeminjectie

De bovenliggende appartementen worden overigens niet op de erfgrens gebouwd, maar drie meter terug. Het kelderdek en de woningwanden worden zo geconstrueerd dat zij de belasting van de appartementen afvoeren naar kelderwanden en kolommen in de kelder. De resterende 3 meter brede strook op het kelderdek wordt ingericht als tuin. Wat betekent dat het kelderdek zo diep in de grond moet komen dat er 40 centimeter aarde op gestort kan worden.

Een extra moeilijkheid was dat een aangrenzend kantoorcomplex tot op de erfgrens gebouwd is. Ook dit kantoor is op staal gefundeerd. Omdat de kelder onder het appartementencomplex dieper wordt dan de kelder onder het kantoor, moesten maatregelen worden genomen om te voorkomen dat het zand onder het kantoorgebouw weg zou vloeien. De randstrook is daarvoor geïnjecteerd. De nieuwe kelderwand is vervolgens 50 centimeter teruggelegd. Dit om te voorkomen dat de kelder zou moeten afzinken door geïnjecteerde en dus verharde grond.

De bouw van het appartementencomplex wordt uitgevoerd door Van Bergen bv uit Beuningen.